۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الرسالة الثانية في الغيبة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی'
جز (جایگزینی متن - '<references /> ' به '<references/> ') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی') |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
اين اثر را آقاى علاء آل جعفر تصحيح كرده و آقاى [[حسینی جلالی، محمدرضا|سيدمحمدرضا حسینى جلالى]] مقدمه‌اى به زبان عربى برایش نوشته و كنگره جهانى [[شيخ مفيد]] آن را به مناسبت هزارمين سالگرد درگذشت [[شيخ مفيد]] منتشر كرده است. | اين اثر را آقاى علاء آل جعفر تصحيح كرده و آقاى [[حسینی جلالی، محمدرضا|سيدمحمدرضا حسینى جلالى]] مقدمه‌اى به زبان عربى برایش نوشته و كنگره جهانى [[شيخ مفيد]] آن را به مناسبت هزارمين سالگرد درگذشت [[شيخ مفيد]] منتشر كرده است. | ||
در مورد اثر حاضر، گفتنى است كه حجم اندك آن نبايد ما را از ارزش والاى آن و كيفيت محتوايش غافل سازد؛ زيرا آگاهان به تاريخ انديشه اسلامى، به‌خوبى مى‌دانند كه [[شيخ مفيد]] و آثار علمى‌اش تاكنون نقش بسيار سرنوشت‌سازى در تاريخ علوم اسلامى ايفا كرده و كتاب حاضر نيز همچنان جزو بهترين پاسخ‌هاى شيعه به پرسش‌هاى مبحث غيبت امام زمان(ع) است و همان‌طوركه استاد [[حسینی جلالی، محمدرضا|سيدمحمدرضا حسینى جلالى]] در مورد اثر حاضر بيان كرده است، مطالب اثر حاضر نقش زيربنايى براى | در مورد اثر حاضر، گفتنى است كه حجم اندك آن نبايد ما را از ارزش والاى آن و كيفيت محتوايش غافل سازد؛ زيرا آگاهان به تاريخ انديشه اسلامى، به‌خوبى مى‌دانند كه [[شيخ مفيد]] و آثار علمى‌اش تاكنون نقش بسيار سرنوشت‌سازى در تاريخ علوم اسلامى ايفا كرده و كتاب حاضر نيز همچنان جزو بهترين پاسخ‌هاى شيعه به پرسش‌هاى مبحث غيبت امام زمان(ع) است و همان‌طوركه استاد [[حسینی جلالی، محمدرضا|سيدمحمدرضا حسینى جلالى]] در مورد اثر حاضر بيان كرده است، مطالب اثر حاضر نقش زيربنايى براى تولید آثار علمى ديگر، از جمله «المقنع في الغيبة» نوشته [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيدمرتضى]] شاگرد [[شيخ مفيد]]، ايفا كرده است. | ||
زمان و مكان نگارش اين اثر مشخص نشده است، ولى از تاريخى كه از قول اشكال‌كننده در اواخر بحث آمده، معلوم مى‌شود كه اين مطالب در حدود سال 400ق، گفته و نوشته شده است. | زمان و مكان نگارش اين اثر مشخص نشده است، ولى از تاريخى كه از قول اشكال‌كننده در اواخر بحث آمده، معلوم مى‌شود كه اين مطالب در حدود سال 400ق، گفته و نوشته شده است. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
كتاب حاضر، در واقع رساله‌اى كم‌برگ، ولى پُربار است كه به‌صورت پرسش و پاسخ فراهم شده و به‌صورت كتاب سامان‌دهى نشده است و به همين جهت ويژگى‌هاى ساختارى كتاب را نيز دارا نيست و تقسيم به بخش و فصل و درس و... نشده است. از نظر روشى مى‌توان گفت كه اثر حاضر، اجتهادى و جامع است؛ يعنى [[شيخ مفيد]] در آن از روش‌هاى فقهى، كلامى، حديثى و ادبى و... آگاهانه استفاده كرده است. | كتاب حاضر، در واقع رساله‌اى كم‌برگ، ولى پُربار است كه به‌صورت پرسش و پاسخ فراهم شده و به‌صورت كتاب سامان‌دهى نشده است و به همين جهت ويژگى‌هاى ساختارى كتاب را نيز دارا نيست و تقسيم به بخش و فصل و درس و... نشده است. از نظر روشى مى‌توان گفت كه اثر حاضر، اجتهادى و جامع است؛ يعنى [[شيخ مفيد]] در آن از روش‌هاى فقهى، كلامى، حديثى و ادبى و... آگاهانه استفاده كرده است. | ||
زبان و ادبيات كتاب، عربى قديمى رسمى و عالمانه است كه در بين آشنايان با علوم اسلامى مانند كلام و فقه و... در حوزه‌هاى علميه شيعه متداول بوده و كمابيش اكنون نيز رايج است، جز در يك مورد كه به نظر مى‌رسد عبارتى عاميانه است: بعد از آنكه [[شيخ مفيد]] در پاسخ اشكال‌كننده معتزلى در مورد طولانى بودن عمر حضرت امام زمان(عج) تأكيد كرده است كه براى ما ثابت شده است كه زمين خالى از حجت نمى‌ماند، عبارت اشكال‌كننده به اين صورت آمده است: «مُسَلَّمٌ لك ذلك ثم أيش»؟ (متن كتاب، ص16)؛ مشكل در اينجا كلمه «أيش» است كه در تصويرهایى كه مصحح محترم از دو نسخه خطى آورده نيز به همين صورت است (ر.ک: مقدمه كتاب، ص6 و ص8). اين كلمه را در كتاب‌هاى اصلى و معتبر لغت عربى به‌وسيله نرم‌افزار «قاموس النور» از | زبان و ادبيات كتاب، عربى قديمى رسمى و عالمانه است كه در بين آشنايان با علوم اسلامى مانند كلام و فقه و... در حوزه‌هاى علميه شيعه متداول بوده و كمابيش اكنون نيز رايج است، جز در يك مورد كه به نظر مى‌رسد عبارتى عاميانه است: بعد از آنكه [[شيخ مفيد]] در پاسخ اشكال‌كننده معتزلى در مورد طولانى بودن عمر حضرت امام زمان(عج) تأكيد كرده است كه براى ما ثابت شده است كه زمين خالى از حجت نمى‌ماند، عبارت اشكال‌كننده به اين صورت آمده است: «مُسَلَّمٌ لك ذلك ثم أيش»؟ (متن كتاب، ص16)؛ مشكل در اينجا كلمه «أيش» است كه در تصويرهایى كه مصحح محترم از دو نسخه خطى آورده نيز به همين صورت است (ر.ک: مقدمه كتاب، ص6 و ص8). اين كلمه را در كتاب‌هاى اصلى و معتبر لغت عربى به‌وسيله نرم‌افزار «قاموس النور» از تولیدات سودمند مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى (نور) جستجو كردم و متأسفانه پيدا نشد. به نظر مى‌رسد كه اين واژه، عربى كتابى و رسمى نيست. «ترجمه‌گرهاى برخطّ» نيز در برگردان معنا درماندند و سرانجام بعد از مشورت با چند نفر از استادان عربى‌دان و با توجه به سياق و قرينه‌ى جوابى كه [[شيخ مفيد]] مطرح كرده است، اين نتيجه به دست آمد كه اين كلمه عاميانه است و مخفف اين عبارت است: «أيّ شيء تقول»؟ يا «أيّ شيء يكون»؟ بنابراین، «ثمّ أيش»؟؛ يعنى: سپس چه مى‌گويى؟ يا سپس چه مى‌شود؟؛ در نتيجه، كلّ عبارت «مُسَلَّمٌ لك ذلك ثم أيش»؟ به اين صورت ترجمه مى‌شود كه پرسشگر مى‌گويد: آن مطلب، قبول است، سپس چه مى‌گويى؟ | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
#:{{شعر}} | #:{{شعر}} | ||
#:{{ب|''و كذا روينا عن وصي محمد''|2=''و ما كان في ما قاله بالمتكذب''}} | #:{{ب|''و كذا روينا عن وصي محمد''|2=''و ما كان في ما قاله بالمتكذب''}} | ||
#:{{ب|''بأن | #:{{ب|''بأن ولی الأمر يفقد لا يرى''|2=''ستيرا كفعل الخائف المترقب''}} | ||
#:{{ب|''له غيبة لا بد من أن يغيبها''|2=''فصلى عليه الله من متغيب''}}{{پایان شعر}} | #:{{ب|''له غيبة لا بد من أن يغيبها''|2=''فصلى عليه الله من متغيب''}}{{پایان شعر}} | ||
#: | #: | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
| class="b" |<span class="beyt">''و ما كان في ما قاله بالمتكذب''</span> | | class="b" |<span class="beyt">''و ما كان في ما قاله بالمتكذب''</span> | ||
|- | |- | ||
| class="b" |<span class="beyt">''بأن | | class="b" |<span class="beyt">''بأن ولی الأمر يفقد لا يرى''</span> | ||
| style="width:2em;" | | | style="width:2em;" | | ||
| class="b" |<span class="beyt">''ستيرا كفعل الخائف المترقب''</span> | | class="b" |<span class="beyt">''ستيرا كفعل الخائف المترقب''</span> | ||