۱۹٬۵۰۳
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | '
جز (جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ') |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =چهارده رساله | | عنوان =چهارده رساله | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[فخر رازی، محمد بن عمر]]، [[سهروردی، یحیی بن حبش|شيخ اشراق]]، [[اثیرالدین ابهری، مفضل بن عمر|اثيرالدين ابهرى]]، ذوالفضائل اخسیکتی، و دیگران (نویسنده) | ||
[[سبزواری، محمدباقر]] (گردآوری، ترجمه، تصحیح، مقدمه و تراجم احوال) | |||
[[ | |||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =BBR 9 /س2چ9 | | کد کنگره =BBR 9 /س2چ9 | ||
| خط ۲۰: | خط ۱۹: | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | | مکان نشر =تهران - ایران | ||
| سال نشر = 1383 ش | | سال نشر = 1383 ش | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01201AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01201AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| شابک =964-03-4992-5 | | شابک =964-03-4992-5 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01201 | ||
| کتابخوان همراه نور =01201 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اصولالدين و تحصيلالحقّ''' نوشته [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] است. نویسنده دراين رساله مىكوشد تا اصول مذهب را برپايۀ اهل سنت، تفسير و تبيين كند. | |||
'''اصولالدين و تحصيلالحقّ''' | این اثر به همراه سیزده رساله دیگر در کتابی به نام «[[چهارده رساله]]» توسط محمدباقر سبزواری گردآوری و منتشر شدهاست. | ||
نویسنده دراين رساله مىكوشد تا اصول مذهب را برپايۀ اهل | |||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۶: | ||
باب سوّم: | باب سوّم: | ||
باب سوّم رساله دربارۀ صفات باريتعالى بحث مىكند و مشتمل بر دوازده فصل مىباشد در فصل اوّل ثابت مىكند كه باريتعالى علّت موجب نيست بلكه قادر مختار است.در فصل دوّم از راه اينكه افعال خداوند درنهایت خوبى و حكمت است عالم بودن وى را اثبات مىكند در فصل سوّم حيات الهى مورد بررسى قرار | باب سوّم رساله دربارۀ صفات باريتعالى بحث مىكند و مشتمل بر دوازده فصل مىباشد در فصل اوّل ثابت مىكند كه باريتعالى علّت موجب نيست بلكه قادر مختار است.در فصل دوّم از راه اينكه افعال خداوند درنهایت خوبى و حكمت است عالم بودن وى را اثبات مىكند در فصل سوّم حيات الهى مورد بررسى قرار مىگیرد كه متوقّف برعلم و قدرت است سپس مريد بودن و متكلّم بودن خداوند ثابت مىشود چون ناگوئى برخدا نقص است و نقص بر خداوند محال است لازم به ذكر است كه در این رساله دربارۀ قديم و حادث بودن كلام الهى سخنى به ميان نمىآورد ولى ظاهرا در كتاب «مسائل پنجگانه» در این باب مطالبى دارد فصل ششم دربارۀ سميع و بصير بودن خداوند است زيرا ناشنوايى و نابينايى نقص به شمار مىرود و نقص برای خدا محال است در فصل بعدى علم، قدرت و حيات باريتعالى را قديم دانسته و بر آن برهان اقامه مىكند [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] در یکى از کتابهاى خود سخت بر اشاعره حمله مىكند كه اينان قائل به قدماى ثمانيه هستند كه صفات الهى را زايد بر ذات مىدانند در فصل هشتم مذهب ابوعلى و ابوهاشم در رابطه با محدث بودن اراده باريتعالى ابطال مىشود كرّاميان گروهى هستند كه ذات باريتعالى را محلّ حوادث مىدانندلذا در فصل يازدهم قول آنها بشدت نفى مىشود و در فصل دوازدهم محدث بودن صفات هم رد مىشود. | ||
باب چهارم: | باب چهارم: | ||
باب چهارم رساله در افعال باريتعالى است و شامل شش فصل مىباشد در فصل اوّل ثابت مىشود كه خداوند متعال فقط موجد افعال | باب چهارم رساله در افعال باريتعالى است و شامل شش فصل مىباشد در فصل اوّل ثابت مىشود كه خداوند متعال فقط موجد افعال انسهگانهاست در اينجا سؤالى مطرح مىشود كه اگر انسان موجد افعال خود نباشد برایناساس اگر خداوند وى را به كارى امر فرمايد دراينصورت وى قادر به انجام آن نخواهد بود چون موجد فعل نيست پس ظلم بوجود خواهد آمد.در جواب گفته مىشود كه درست است انسان موجد افعال خودش نيست ولى برای وى كسب هست يعنى سنّت الهى براین اساس استوار است كه چون بنده عزم به طاعت كند در وى مىآفريند و چون تصميم بر انجام معصيت كند نيز در وى بيافريند و امر و نهى نيز از مقولۀ كسب است نه ايجاد پس ظلمى لازم نمىآيد همانطوریکه مشاهده مىشود [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] چون از گروه اشعرى بشمار مىآيد لذا مسلك جبرى دارد هرچند در برخى از کتابهاى خود مكتب اماميه را حق مىداند مثلاًدر جايى مىگويد: «الحق ما قاله بعض ائمةالدين من انّه لا جبر و لا تفويض و لكن امر بين الامرين» در فصل دوّم حسن و قبح عقلى را مردود دانسته و آنرا صرفا شرعى مىداند سپس وجوب و اعتراض بر خداى متعال نفى مىشود چون او موجد افعال همه بندگان است آنگاه در قالب یک برهان غرض داشتن افعال باريتعالى تنزيه مىشود در فصل پنجم بيان مىشود كه نظام هستى فقط با قضا و قدر الهى اراده مىشود و بالاخره در فصل ششم ثنويّت واجبالوجود بشدّت ابطال شده و حكايت لطيفى دراينباره آورده مىشود. | ||
باب پنجم: | باب پنجم: | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۰: | ||
باب ششم رساله دربارۀ آخرت است. | باب ششم رساله دربارۀ آخرت است. | ||
و شامل شش فصل مىباشد ابتدا ثابت مىشود كه خداى متعال بر حشر و نشر بندگان قادر است. | و شامل شش فصل مىباشد ابتدا ثابت مىشود كه خداى متعال بر حشر و نشر بندگان قادر است. | ||
سپس براساس دلايل نقلى و قرآنى عذاب قبر ثابت مىشود مانند قول رسولخدا(ص) که: «القبر امّا روضة من رياض الجنّة او حفرة من حفر النيران» بعد از آن براساس آيۀ شريفه'''«انّ الله لا يغفران يشرك به و يغفر ما دون ذلك لمن يشاء»'''و همچنين براساس'''«انّ الله يغفر الذنوب جميعا»'''ثابت مىكند كه فاسقان امّت بالاخره مورد عفو و بخشش الهى قرار | سپس براساس دلايل نقلى و قرآنى عذاب قبر ثابت مىشود مانند قول رسولخدا(ص) که: «القبر امّا روضة من رياض الجنّة او حفرة من حفر النيران» بعد از آن براساس آيۀ شريفه'''«انّ الله لا يغفران يشرك به و يغفر ما دون ذلك لمن يشاء»'''و همچنين براساس'''«انّ الله يغفر الذنوب جميعا»'''ثابت مىكند كه فاسقان امّت بالاخره مورد عفو و بخشش الهى قرار مىگیرند و عاصيان امت در دوزخ مخلّد و هميشگى نيستند بلكه خلود در دوزخ مخصوص كافران است. | ||
باب هفتم: | باب هفتم: | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۶: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[چهارده رساله]] | [[چهارده رساله]] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:فلسفه اسلامی]] | [[رده:فلسفه اسلامی]] | ||
[[رده:کلیات فلسفه اسلامی]] | [[رده:کلیات فلسفه اسلامی]] | ||