الأوزان و المقادير: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی'
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی')
خط ۳۳: خط ۳۳:
مؤلف، بعد از بيان مقدمه‌اى وارد بخش تنبيهات شده كه در آن‌جا شش تنبيه را مورد بررسى قرار داده است. نخست به اعداد كه با مذكر، مؤنث و با مؤنث، مذكر مى‌شوند، پرداخته است؛ مانند ثلاثة رجال، ثلاث نساء، بعد مى‌گويد: تميز؛ یعنى آنچه بعد از ثلاثة تا عشرة قرار مى‌گيرد، جمع و مجرور است. تنبيه دوم در مورد كتابت مائة مى‌باشد؛ مائة يا همان صد عربى، با الف نوشته و بدون الف خوانده مى‌شود. سومين تنبيه در مورد حكم ثمان است كه ثمانية در مورد مذكر و ثمان (در برخى از موارد با ياء و در بعضى بدون آن) در مورد مؤنث به كار مى‌رود. تنبيه چهارم درباره ذراع است كه كلمه‌اى مؤنث و جمعش اذرع است. در تنبيه پنجم اشاره مى‌كند به مفهوم ربع و خمس و سدس و... و در آخرين تنبيه، از كتاب مفكرة مواهب فاخورى سخن مى‌گويد كه وى در آخر آن جدولى را برای تبديل مقياس‌هاى انگليسى به مقياس‌هاى مترى ذكر كرده است.
مؤلف، بعد از بيان مقدمه‌اى وارد بخش تنبيهات شده كه در آن‌جا شش تنبيه را مورد بررسى قرار داده است. نخست به اعداد كه با مذكر، مؤنث و با مؤنث، مذكر مى‌شوند، پرداخته است؛ مانند ثلاثة رجال، ثلاث نساء، بعد مى‌گويد: تميز؛ یعنى آنچه بعد از ثلاثة تا عشرة قرار مى‌گيرد، جمع و مجرور است. تنبيه دوم در مورد كتابت مائة مى‌باشد؛ مائة يا همان صد عربى، با الف نوشته و بدون الف خوانده مى‌شود. سومين تنبيه در مورد حكم ثمان است كه ثمانية در مورد مذكر و ثمان (در برخى از موارد با ياء و در بعضى بدون آن) در مورد مؤنث به كار مى‌رود. تنبيه چهارم درباره ذراع است كه كلمه‌اى مؤنث و جمعش اذرع است. در تنبيه پنجم اشاره مى‌كند به مفهوم ربع و خمس و سدس و... و در آخرين تنبيه، از كتاب مفكرة مواهب فاخورى سخن مى‌گويد كه وى در آخر آن جدولى را برای تبديل مقياس‌هاى انگليسى به مقياس‌هاى مترى ذكر كرده است.


ذكر مقادير به ترتيب حروف هجائيه: مؤلف، در اين بخش، مقادير گوناگونى را به ترتيب حروف الفبا، تعريف و مشخص نموده است كه اولين مقدار «آر» مى‌باشد؛ آر به صد متر مربع گفته مى‌شود.
ذكر مقادير به ترتيب حروف هجائيه: مؤلف، در اين بخش، مقادير گوناگونى را به ترتيب حروف الفبا، تعريف و مشخص نموده است كه اولین مقدار «آر» مى‌باشد؛ آر به صد متر مربع گفته مى‌شود.


«إستار» دومين مقدار است كه بيست و چهار مثقال شرعى مى‌باشد. «إصبع» كه در واقع اندازه انگشت متعارف است. «الأقة الاسلامبولية» كه به قول مؤلف در زمان وى محور توزين در سورية، لبنان، عراق و غير آن بوده و در عراق به «حقه عطارى» تعبير مى‌شده است. «اينش» كه همان اينچ فارسی است و برابر دو سانتى‌متر و نيم مى‌باشد. «اوقية» مقدار بعدى است كه بر چهار نوع مى‌باشد: اوقيه شرعى، اوقيه بقالى، اوقيه كويتى و اوقيه كيلو. «أونس» نيز مانند اينچ یک مقدار انگليسى مى‌باشد كه امروزه برای اندازه‌گيرى طلا در بازارهاى بين المللى به كار مى‌رود. «باع»، از نوك انگشت ميانى دست راست تا نوك انگشت ميانى دست چپ در انسان مستوى الخلقه مى‌باشد. «بريد شرعى»، نصف مسافت شرعى برای قصر شدن نماز مسافر مى‌باشد. «بوصه»، یک سى و ششم يارد مى‌باشد. «توله»، از اوزان كويتى مى‌باشد. «حبه»، مؤلف آن را با استناد به سخنان [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد‌‎يزدى]] در عروة و [[نائینی، محمدحسین|محقق نائينى]] و شيخ احمد كاشف الغطا مشخص نموده است. حبة الحمص، حبة الشعير و حبة القمح از اقسام حبّه مى‌باشند. «حقه» نيز داراى دو نوع حقه بقالى و حقه عطارى مى‌باشد. «حمصه»، همان قيراط صيرفى مى‌باشد.
«إستار» دومين مقدار است كه بيست و چهار مثقال شرعى مى‌باشد. «إصبع» كه در واقع اندازه انگشت متعارف است. «الأقة الاسلامبولیة» كه به قول مؤلف در زمان وى محور توزين در سورية، لبنان، عراق و غير آن بوده و در عراق به «حقه عطارى» تعبير مى‌شده است. «اينش» كه همان اينچ فارسی است و برابر دو سانتى‌متر و نيم مى‌باشد. «اوقية» مقدار بعدى است كه بر چهار نوع مى‌باشد: اوقيه شرعى، اوقيه بقالى، اوقيه كويتى و اوقيه كيلو. «أونس» نيز مانند اينچ یک مقدار انگليسى مى‌باشد كه امروزه برای اندازه‌گيرى طلا در بازارهاى بين المللى به كار مى‌رود. «باع»، از نوك انگشت ميانى دست راست تا نوك انگشت ميانى دست چپ در انسان مستوى الخلقه مى‌باشد. «بريد شرعى»، نصف مسافت شرعى برای قصر شدن نماز مسافر مى‌باشد. «بوصه»، یک سى و ششم يارد مى‌باشد. «توله»، از اوزان كويتى مى‌باشد. «حبه»، مؤلف آن را با استناد به سخنان [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد‌‎يزدى]] در عروة و [[نائینی، محمدحسین|محقق نائينى]] و شيخ احمد كاشف الغطا مشخص نموده است. حبة الحمص، حبة الشعير و حبة القمح از اقسام حبّه مى‌باشند. «حقه» نيز داراى دو نوع حقه بقالى و حقه عطارى مى‌باشد. «حمصه»، همان قيراط صيرفى مى‌باشد.


حنوط ميت و خمس هر كدام داراى مقدار مشخصى هستند. دافق، درهم، ديه قتل نفس، دينار شرعى، ذراع، ربع اقه اسلامبولى، رطل، ريال مجيدى، سانتى‌متر، شبر، طسوج، صاع، طغار، طن، عقده بحريه، عمله عثمانيه، غالون، غرام كه اولى همان گالن فارسی و دومى همان گرم مى‌باشد، به همراه چندين مقدار ديگر از جمله قدم، فرسخ، قنطار، كر، كفاره، كيلوگرم، كيلومتر، ليتر، مثقال، ميل و... در قسمت مقادير بحث شده‌اند.
حنوط ميت و خمس هر كدام داراى مقدار مشخصى هستند. دافق، درهم، ديه قتل نفس، دينار شرعى، ذراع، ربع اقه اسلامبولى، رطل، ريال مجيدى، سانتى‌متر، شبر، طسوج، صاع، طغار، طن، عقده بحريه، عمله عثمانيه، غالون، غرام كه اولى همان گالن فارسی و دومى همان گرم مى‌باشد، به همراه چندين مقدار ديگر از جمله قدم، فرسخ، قنطار، كر، كفاره، كيلوگرم، كيلومتر، ليتر، مثقال، ميل و... در قسمت مقادير بحث شده‌اند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش