پرش به محتوا

المعجم (ابویعلی موصلی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۲: خط ۴۲:
نام کتاب طریق این اثر این‎چنین ذکر شده است: الجزء الاول من کتاب(المعجم) تألیف أبی یعلی أحمد بن علی بن المثنی الموصلی. روایة القاضی یوسف بن القاسم بن یوسف المیانجی رحمة‎الله‎علیه. روایة الشیخ أبی الحسین محمد بن عبدالرحمن بن عثمان بن أبی نصر رحمه‎الله. روایةَ الشریف الأجل، الخطیب أبی القاسم علی بن إبراهیم بن العباس الحسینی. روایة الشیخ الإمام الأوحد أبی –فی الأصل (أبو)- هبة‎الله بن الحسن ابن هبة‎الله الشافعی. سماع عبدالله بن عیسی بن عبیدالله بن عیسی المرادی الأندلسی الإشبیلی.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/53 متن کتاب، ص53]</ref>
نام کتاب طریق این اثر این‎چنین ذکر شده است: الجزء الاول من کتاب(المعجم) تألیف أبی یعلی أحمد بن علی بن المثنی الموصلی. روایة القاضی یوسف بن القاسم بن یوسف المیانجی رحمة‎الله‎علیه. روایة الشیخ أبی الحسین محمد بن عبدالرحمن بن عثمان بن أبی نصر رحمه‎الله. روایةَ الشریف الأجل، الخطیب أبی القاسم علی بن إبراهیم بن العباس الحسینی. روایة الشیخ الإمام الأوحد أبی –فی الأصل (أبو)- هبة‎الله بن الحسن ابن هبة‎الله الشافعی. سماع عبدالله بن عیسی بن عبیدالله بن عیسی المرادی الأندلسی الإشبیلی.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/53 متن کتاب، ص53]</ref>


در اولین روایت کتاب می‎خوانیم: ... عن عائشه قالت: قلت یا رسول‎الله! أخبرنی عن ابن عمی ابن جدعان. قال النبی(ص): «و ما کان؟». قالت: قلت: کان ینحر الکوماء، و یکرم الجار، و یقری الضیف و یصدق الحدیث و یوفی بالذمه و یصل الرحم و یفک العانی و یطعم الطعام و یؤدی الأمانه. قال: «هل قال یوما واحدا: اللهم إنی أعوذ بک من نار جهنم؟» قالت: لا. و ما کان یدری ما جهنّم. قال: «فلا، إذاً». در این روایت عایشه به پیامبر خدا(ص) عرض می‎کند که درباره پسرعمویش ابن جدعان به وی بگوید. پیامبر(ص) از عایشه می‎پرسد که او چگونه آدمی بود؟ و عایشه پاسخ می‎دهد: وی با ظالمان مبارزه می‎کرد، همسایه را گرامی می‎داشت، میهمان زیاد داشت، راستگو بود، قرض را ادا می‎کرد، صله‎رحم می‎نمود، اسیر را آزاد می‎کرد و اطعام طعام داشت و ادای امانت می‎نمود. آن حضرت پرسیدند: آیا شده بود که در روزی از آتش جهنم به خدا پناه ببرد؟ عایشه عرض کرد: نه. او که نمی‎دانست آتش جهنم چیست. حضرت فرمودند: پس جواب در اینجا هم نه است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/55 ر.ک: همان، ص55]</ref>
در اولین روایت کتاب می‎خوانیم:... عن عائشه قالت: قلت یا رسول‎الله! أخبرنی عن ابن عمی ابن جدعان. قال النبی(ص): «و ما کان؟». قالت: قلت: کان ینحر الکوماء، و یکرم الجار، و یقری الضیف و یصدق الحدیث و یوفی بالذمه و یصل الرحم و یفک العانی و یطعم الطعام و یؤدی الأمانه. قال: «هل قال یوما واحدا: اللهم إنی أعوذ بک من نار جهنم؟» قالت: لا. و ما کان یدری ما جهنّم. قال: «فلا، إذاً». در این روایت عایشه به پیامبر خدا(ص) عرض می‎کند که درباره پسرعمویش ابن جدعان به وی بگوید. پیامبر(ص) از عایشه می‎پرسد که او چگونه آدمی بود؟ و عایشه پاسخ می‎دهد: وی با ظالمان مبارزه می‎کرد، همسایه را گرامی می‎داشت، میهمان زیاد داشت، راستگو بود، قرض را ادا می‎کرد، صله‎رحم می‎نمود، اسیر را آزاد می‎کرد و اطعام طعام داشت و ادای امانت می‎نمود. آن حضرت پرسیدند: آیا شده بود که در روزی از آتش جهنم به خدا پناه ببرد؟ عایشه عرض کرد: نه. او که نمی‎دانست آتش جهنم چیست. حضرت فرمودند: پس جواب در اینجا هم نه است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/55 ر.ک: همان، ص55]</ref>


[[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]] در این کتاب 285 تن از شیوخ خود را ذکر می‎کند که از هر یک از آنان یک و گاه دو یا چند روایت می‎آورد و به‎ندرت به سال یا محل استماع حدیث اشاره می‎کند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3856 صادقی، مریم، ج6، ص436-437]</ref> ایشان آخرین روایت کتابش را به عدد 335 ختم می‎نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/354 ر.ک: همان، ص354]</ref>
[[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]] در این کتاب 285 تن از شیوخ خود را ذکر می‎کند که از هر یک از آنان یک و گاه دو یا چند روایت می‎آورد و به‎ندرت به سال یا محل استماع حدیث اشاره می‎کند.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3856 صادقی، مریم، ج6، ص436-437]</ref> ایشان آخرین روایت کتابش را به عدد 335 ختم می‎نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/354 ر.ک: همان، ص354]</ref>
خط ۵۶: خط ۵۶:
# حذف عبارت «حدثنا [[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]]» از اول عبارت هر روایت و آغاز حدیث با شیخی که [[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]] از وی نقل می‎نماید. این کار به این دلیل بوده که تصور نشود، کتاب از شخص دیگری غیر از [[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]] بوده بعلاوه این‎که این عبارت در رأس همه احادیث هم وجود نداشته است.
# حذف عبارت «حدثنا [[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]]» از اول عبارت هر روایت و آغاز حدیث با شیخی که [[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]] از وی نقل می‎نماید. این کار به این دلیل بوده که تصور نشود، کتاب از شخص دیگری غیر از [[ابو یعلی، احمد بن علی|ابویعلی]] بوده بعلاوه این‎که این عبارت در رأس همه احادیث هم وجود نداشته است.
# راویان نسخه شستربتی با نشانه «ش»، کلمه «قال» را بین راویان حدیث اضافه نموده که محقق به اضافه بودن این موارد در ابتدا اشاره نموده و در ادامه آن را ترک کرده است.
# راویان نسخه شستربتی با نشانه «ش»، کلمه «قال» را بین راویان حدیث اضافه نموده که محقق به اضافه بودن این موارد در ابتدا اشاره نموده و در ادامه آن را ترک کرده است.
# التزام به مقدار لازم در ترجمه اعلام به جهت بیان حالت صحت و حسن و ضعف و... .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/38 ر.ک: همان، ص38]</ref>
# التزام به مقدار لازم در ترجمه اعلام به جهت بیان حالت صحت و حسن و ضعف و....<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/38 ر.ک: همان، ص38]</ref>


ابو سلیم ([[اسد، حسین‌ سلیم‌|حسین سلیم اسد]]) در پایان مقدمه چند بار از عبدالعزیز رباح و احمد یوسف دقاق تشکر کرده است. دکتر خالد عبدالکریم جمعه مبجل و استاد محمود أرناؤوط از دیگر کسانی است که نسخه خطی دوم کتاب را در اختیار محقق قرار داده لذا از این دو نیز تشکر می‎نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/39 ر.ک: همان، ص39]</ref>
ابو سلیم ([[اسد، حسین‌ سلیم‌|حسین سلیم اسد]]) در پایان مقدمه چند بار از عبدالعزیز رباح و احمد یوسف دقاق تشکر کرده است. دکتر خالد عبدالکریم جمعه مبجل و استاد محمود أرناؤوط از دیگر کسانی است که نسخه خطی دوم کتاب را در اختیار محقق قرار داده لذا از این دو نیز تشکر می‎نماید.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/42486/1/39 ر.ک: همان، ص39]</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش