پرش به محتوا

مشكاة الأنوار الهادمة لقواعد الباطنية الأشرار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR56035J1.jpg | عنوان =‏مشكاة الأنوار الهادمة لقواعد ال...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}  
}}  


'''مشكاة الأنوار الهادمة لقواعد الباطنية الأشرار'''، اثر یحیی بن حمزه علوی (متوفی 745 یا 749ق)، به تحقیق محمد سید جلیند، کتابی است یک‎جلدی به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی. نویسنده در این اثر با ارائه آرای اسماعیلیان به نقد عقلی و نقلی آرای آنان پرداخته است. شیوه نقد او در این کتاب، شبیه به غزالی در کتاب «فضائح الباطنیه» است.
'''مشكاة الأنوار الهادمة لقواعد الباطنية الأشرار'''، اثر [[مؤید، یحیی بن حمزه|یحیی بن حمزه علوی]] (متوفی 745 یا 749ق)، به تحقیق [[ج‍ل‍ي‍ن‍د، م‍ح‍م‍د س‍ي‍د|محمد سید جلیند]]، کتابی است یک‎جلدی به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی. نویسنده در این اثر با ارائه آرای اسماعیلیان به نقد عقلی و نقلی آرای آنان پرداخته است. شیوه نقد او در این کتاب، شبیه به غزالی در کتاب «فضائح الباطنیه» است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۴: خط ۳۴:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
این کتاب، به‎عنوان رساله‎ای در نقد و تمحیص رسائل باطنیه شناخته شده است. نویسنده، آن را در عقاید و اصول و این مذهب و مبادیش در الهیات و بعث و حساب و جنت و نار و عقوس و شعائر دینی و تأویلاتشان با رموز مختلفه‎ای نگاشته و گفته که مقاصد آنان به‎کل از قصد و هدف شارع به دور است. بلکه می‎توان گفت عقاید آنان به‎کل با اهداف شارع در تناقض و مخالفت است. مؤلف رساله، متون تحریف‎شده‎ای را در آن آورده و به امام علی بن ابی‎طالب(ع) نسبت داده و در آن‎ها سعی شده که به‎وسیله این متون تحریف‎شده، بر تأویلات و تحریفات باطنیه استدلال شود. جالب اینجاست که باطنیان بسیاری از نصوص کتاب و سنت را تحریف کرده و آن‎ها را بر غیر زبان عربی و مراد وحی از آن تأویل کرده و از این مطلب نیز برای تأیید مذهب و استحکام عقیده‎شان یاری جسته‎اند.
این کتاب، به‎عنوان رساله‎ای در نقد و تمحیص رسائل باطنیه شناخته شده است. نویسنده، آن را در عقاید و اصول و این مذهب و مبادیش در الهیات و بعث و حساب و جنت و نار و عقوس و شعائر دینی و تأویلاتشان با رموز مختلفه‎ای نگاشته و گفته که مقاصد آنان به‎کل از قصد و هدف شارع به دور است. بلکه می‎توان گفت عقاید آنان به‎کل با اهداف شارع در تناقض و مخالفت است. مؤلف رساله، متون تحریف‎شده‎ای را در آن آورده و به [[امام على(ع)|امام علی بن ابی‎طالب(ع)]] نسبت داده و در آن‎ها سعی شده که به‎وسیله این متون تحریف‎شده، بر تأویلات و تحریفات باطنیه استدلال شود. جالب اینجاست که باطنیان بسیاری از نصوص کتاب و سنت را تحریف کرده و آن‎ها را بر غیر زبان عربی و مراد وحی از آن تأویل کرده و از این مطلب نیز برای تأیید مذهب و استحکام عقیده‎شان یاری جسته‎اند.


وقتی کتاب باطنیان، به دست یحیی بن حمزه علوی رسید و بر حقیقتش و قصد مؤلف از آن واقف شد، برای دفاع از حوزه دین، قیام کرد (همان‎طور که خودش در مقدمه کتاب، این امر را بیان کرده است). وی هرچه در رساله بود را نقد و بررسی کرد و وجه و قول حق را (گاه با استناد به ادله عقلی و گاه با ادله نقلی) در هرچه که مؤلف آن در تأویلات و تحریفات معتقد شده بود را بیان کرد.
وقتی کتاب باطنیان، به دست [[مؤید، یحیی بن حمزه|یحیی بن حمزه علوی]] رسید و بر حقیقتش و قصد مؤلف از آن واقف شد، برای دفاع از حوزه دین، قیام کرد (همان‎طور که خودش در مقدمه کتاب، این امر را بیان کرده است). وی هرچه در رساله بود را نقد و بررسی کرد و وجه و قول حق را (گاه با استناد به ادله عقلی و گاه با ادله نقلی) در هرچه که مؤلف آن در تأویلات و تحریفات معتقد شده بود را بیان کرد.


نویسنده، مطالب این کتاب را به سی فن تقسیم کرده و علاوه بر این امور، مقدمه و خاتمه‎ای هم بر کتاب دارد. وی در مقدمه از علت و انگیزه‎اش در تألیف این کتاب صحبت می‎کند؛ او غیرت در دین و دفاع از کتاب و سنت و رد اکاذیب را از جمله انگیزه‎های نگارش این اثر می‎داند. او سعی دارد در میان بیان سخنان باطنیان، هدف باطنیه از تحریف کتاب خدا و تأویل شریعت بر غیر مدلولش را بیان نماید.<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق کتاب، ص17</ref>
نویسنده، مطالب این کتاب را به سی فن تقسیم کرده و علاوه بر این امور، مقدمه و خاتمه‎ای هم بر کتاب دارد. وی در مقدمه از علت و انگیزه‎اش در تألیف این کتاب صحبت می‎کند؛ او غیرت در دین و دفاع از کتاب و سنت و رد اکاذیب را از جمله انگیزه‎های نگارش این اثر می‎داند. او سعی دارد در میان بیان سخنان باطنیان، هدف باطنیه از تحریف کتاب خدا و تأویل شریعت بر غیر مدلولش را بیان نماید.<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق کتاب، ص17</ref>
خط ۷۰: خط ۷۰:
نسخه خطی این اثر از روی میکروفیلم شماره 202 علم کلام در دارالکتب که از نسخه اصلی در یمن به شماره 131 علم کلام، گرفته شده، برداشته شده است. بر صفحه اول آن در سمت راست بالای کتاب نوشته شده: «المکتبة المتوکلیة الیمنیة بالجامع الکبیر بصنعاء». تاریخ این مخطوط به سال 815ق برمی‎گردد و تعداد صفحاتش از 49-154 صفحه در قطع 18*28 سانتی‎متر می‎باشد.<ref>ر.ک: همان، ص20-22</ref>
نسخه خطی این اثر از روی میکروفیلم شماره 202 علم کلام در دارالکتب که از نسخه اصلی در یمن به شماره 131 علم کلام، گرفته شده، برداشته شده است. بر صفحه اول آن در سمت راست بالای کتاب نوشته شده: «المکتبة المتوکلیة الیمنیة بالجامع الکبیر بصنعاء». تاریخ این مخطوط به سال 815ق برمی‎گردد و تعداد صفحاتش از 49-154 صفحه در قطع 18*28 سانتی‎متر می‎باشد.<ref>ر.ک: همان، ص20-22</ref>


محمد سید جلیند، در مقدمه کتاب از استادش دکتر محمد رشاد سالم، رئیس بخش فلسفه اسلامی دانشکده زنان دانشگاه عین شمس و استاد محمد عبداللطیف العماوی تشکر می‎کند.<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>
[[ج‍ل‍ي‍ن‍د، م‍ح‍م‍د س‍ي‍د|محمد سید جلیند]]، در مقدمه کتاب از استادش دکتر محمد رشاد سالم، رئیس بخش فلسفه اسلامی دانشکده زنان دانشگاه عین شمس و استاد محمد عبداللطیف العماوی تشکر می‎کند.<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>


==پانویس==
==پانویس==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش