۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
عامرى علاوه بر بحث فلسفى - اعتقادى مسألۀ آزادى اراده، انتقادات شديدى از طرفداران دو مذهب جبر و تفويض مىكند. وى پس از ابطال دو مذهب جبر و تفويض و اختيار مذهبى ما بين اين دو مذهب، ظهور دو مذهب فوق را به دو نوع بينش دربارۀ فعل انسانى مربوط مىداند. بدين معنا كه هر كس وجود پروردگار را در نظر بگيرد، به تفويض مىگرايد و هر كس ضعف انسان را در نظر آورد، به جبر گرايش مىيابد. اين دو مذهب گمان مىرود كه به ظاهر با يكديگر متناقض باشند، در صورتى كه چنين نيست، جبر و تفويض دو وجه متكامل يكديگرند كه هر يك از آنها جزئى از حقيقت را باز مىنمايند. | عامرى علاوه بر بحث فلسفى - اعتقادى مسألۀ آزادى اراده، انتقادات شديدى از طرفداران دو مذهب جبر و تفويض مىكند. وى پس از ابطال دو مذهب جبر و تفويض و اختيار مذهبى ما بين اين دو مذهب، ظهور دو مذهب فوق را به دو نوع بينش دربارۀ فعل انسانى مربوط مىداند. بدين معنا كه هر كس وجود پروردگار را در نظر بگيرد، به تفويض مىگرايد و هر كس ضعف انسان را در نظر آورد، به جبر گرايش مىيابد. اين دو مذهب گمان مىرود كه به ظاهر با يكديگر متناقض باشند، در صورتى كه چنين نيست، جبر و تفويض دو وجه متكامل يكديگرند كه هر يك از آنها جزئى از حقيقت را باز مىنمايند. | ||
اسباب فعل، ذاتى و عرضى است، و توان و استطاعت انسان مبتنى بر اسباب ذاتى است، چنانكه عجز او مبتنى بر عدم احاطه و سلطۀ او بر اسباب اتفاقى است و از آن جا كه فعل جز از طريق اين دو نوع از اسباب به وجود نمىآيد، پس بايد در فعل حدّى از تفويض و قدرى از جبر باشد تا برحسب قول عامرى توفيق و خذلان معنا يابد. در | اسباب فعل، ذاتى و عرضى است، و توان و استطاعت انسان مبتنى بر اسباب ذاتى است، چنانكه عجز او مبتنى بر عدم احاطه و سلطۀ او بر اسباب اتفاقى است و از آن جا كه فعل جز از طريق اين دو نوع از اسباب به وجود نمىآيد، پس بايد در فعل حدّى از تفويض و قدرى از جبر باشد تا برحسب قول عامرى توفيق و خذلان معنا يابد. در نهایت عامرى دو مذهب جبر و تفويض را به اين دليل كه هر يك نيمى از حقيقت را در بر دارند و يكى غايت وجودى انسان را ناديده مىگيرد و ديگرى براى انسان تكليف ما لا يطاق تعيين مىكند، پوچ و باطل معرفى مىنمايد. | ||
==نسخه شناسى== | ==نسخه شناسى== |
ویرایش