۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |ابونصرِ مشكان | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
{{کاربردهای دیگر|بیهقی (ابهامزدایی)}} | |||
'''ابوالفضل محمد بن حسین بيهقى''' (385 - 470ق)، مورخ و نویسنده، دبير و تاريخنگار بلندآوازه دوره غزنويان و مؤلف تاريخ بيهقى مىباشد. | '''ابوالفضل محمد بن حسین بيهقى''' (385 - 470ق)، مورخ و نویسنده، دبير و تاريخنگار بلندآوازه دوره غزنويان و مؤلف [[تاریخ بیهقی|تاريخ بيهقى]] مىباشد. | ||
مورخان و زندگىنامهنويسان با عناوين «خواجه»، «شيخ»، «كاتب»، «امام» و «عميد» از او ياد كردهاند. | مورخان و زندگىنامهنويسان با عناوين «خواجه»، «شيخ»، «كاتب»، «امام» و «عميد» از او ياد كردهاند. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
وى در دوره نهمين امير غزنوى، عبدالرشيد بن محمود سبک تكين، صاحب ديوانِ رسالت، نگهبان اسناد مهم و ضبط كردنى و «خزانه حجّت» غزنويان و معتمد آن روزگار بود. | وى در دوره نهمين امير غزنوى، عبدالرشيد بن محمود سبک تكين، صاحب ديوانِ رسالت، نگهبان اسناد مهم و ضبط كردنى و «خزانه حجّت» غزنويان و معتمد آن روزگار بود. | ||
== ولادت == | |||
او در 385ق، در روستاى حارثآباد در دو و نيم فرسنگى جنوب غربى سبزوار امروزى، از ناحيه بيهق، تولد يافت و در نيشابور، مركز فرهنگى آن روزگار، به تحصيل پرداخت. درباره خانواده او، اطلاعى در دست نيست. | او در 385ق، در روستاى حارثآباد در دو و نيم فرسنگى جنوب غربى سبزوار امروزى، از ناحيه بيهق، تولد يافت و در نيشابور، مركز فرهنگى آن روزگار، به تحصيل پرداخت. درباره خانواده او، اطلاعى در دست نيست. | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۰: | ||
وى از همان جوانى در شغل خود بسيار مورد اعتماد بود. از واگذارى دبيرى ديوان به او چنين برمىآيد كه علاوه بر ديگر فضيلتها، خط خوشى نيز داشته است. | وى از همان جوانى در شغل خود بسيار مورد اعتماد بود. از واگذارى دبيرى ديوان به او چنين برمىآيد كه علاوه بر ديگر فضيلتها، خط خوشى نيز داشته است. | ||
او پس از مرگ ابونصر مشكان و جانشين شدن بوسهل زوزنى بهعنوان رئيس جديد ديوان رسالت، به دليل موافق نبودن با اين امر در نامهاى به سلطان مسعود، از شغل دبيرى استعفا خواست، اما مسعود او را به كار دلگرم ساخت و از بوسهل خواست تا با او بهخوبى رفتار كند. در 431ق بوسهل مورد عتاب مسعود واقع شد و مسعود او را به بُست فرستاد و بوسهل هنگامى كه به رفتن تن درداد، بيهقى جانشين او شد. | او پس از مرگ ابونصر مشكان و جانشين شدن [[زوزنی، محمد بن حسن|بوسهل زوزنى]] بهعنوان رئيس جديد ديوان رسالت، به دليل موافق نبودن با اين امر در نامهاى به سلطان مسعود، از شغل دبيرى استعفا خواست، اما مسعود او را به كار دلگرم ساخت و از بوسهل خواست تا با او بهخوبى رفتار كند. در 431ق بوسهل مورد عتاب مسعود واقع شد و مسعود او را به بُست فرستاد و بوسهل هنگامى كه به رفتن تن درداد، بيهقى جانشين او شد. | ||
پس از قتل مسعود و ديگرگونى اوضاع، بيهقى در دوره محمد بن محمود و مودود بن مسعود و نيز سلطان فرخزاد، همچنان دبير ديوان رسالت بود تا در عهد عبدالرشيد، كوچكترين فرزند محمود غزنوى، به رياست ديوان رسالت برگزيده شد، اما پس از سلطان فرخزاد، انزوا اختيار كرد و به تصانيف مشغول شد. | پس از قتل مسعود و ديگرگونى اوضاع، بيهقى در دوره محمد بن محمود و مودود بن مسعود و نيز سلطان فرخزاد، همچنان دبير ديوان رسالت بود تا در عهد عبدالرشيد، كوچكترين فرزند محمود غزنوى، به رياست ديوان رسالت برگزيده شد، اما پس از سلطان فرخزاد، انزوا اختيار كرد و به تصانيف مشغول شد. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۲: | ||
وى در دوره فرخزاد نيز هنوز دبير ديوان رسالت بود و ظاهراً در اواخر همين دوره بود كه نامه معروف صلحنامه (كتاب الصلح) را در موضوع مصالحه چغرىبيك داوود بن ميكائيل سلجوقى با غزنويان تنظيم و كتابت كرد. | وى در دوره فرخزاد نيز هنوز دبير ديوان رسالت بود و ظاهراً در اواخر همين دوره بود كه نامه معروف صلحنامه (كتاب الصلح) را در موضوع مصالحه چغرىبيك داوود بن ميكائيل سلجوقى با غزنويان تنظيم و كتابت كرد. | ||
وى پس از درگذشت فرخزاد و روى كار آمدن ابوالمظفر | == وفات == | ||
وى پس از درگذشت فرخزاد و روى كار آمدن ابوالمظفر ابراهیم در صفر 451ق، به ادامه كار تأليف كتاب مشهور خود، «تاريخ بيهقى»، اشتغال داشت تا در صفر 470ق درگذشت. | |||
== آثار == | |||
در ميان آثار مكتوبى كه از وى برجاى مانده، يا در متون از آنها ياد شده است، تاريخ او جايگاهى ممتاز دارد. | در ميان آثار مكتوبى كه از وى برجاى مانده، يا در متون از آنها ياد شده است، تاريخ او جايگاهى ممتاز دارد. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۷: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[تاریخ بیهقی]] | [[تاریخ بیهقی]] | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۶: | ||
[[گزيده تاريخ بيهقي (متن فارسی از قرن پنجم هجری)]] | [[گزيده تاريخ بيهقي (متن فارسی از قرن پنجم هجری)]] | ||
[[اقاصیص بیهقی: سه دفتر از تاریخ ابوالفضل بیهقی دبیر: دفتر مذکوران، دفتر مسعود، دفتر ترکمانان]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||