۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تبيان الصلاة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'هاي' به 'های'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
مقصد اول: مؤلف قبل از پرداختن به مطالب مقصد اول كه بحث از مقدمات نماز است، چند مبحث را مورد بررسى قرار داده كه اولين آنها بحث از جايگاه نماز و اينكه مخترع اسلام نيست، مى‌باشد. ايشان مى‌فرمايد: نماز قبل از اسلام نيز بوده و اختصاصى به اين دين مبين ندارد، | مقصد اول: مؤلف قبل از پرداختن به مطالب مقصد اول كه بحث از مقدمات نماز است، چند مبحث را مورد بررسى قرار داده كه اولين آنها بحث از جايگاه نماز و اينكه مخترع اسلام نيست، مى‌باشد. ايشان مى‌فرمايد: نماز قبل از اسلام نيز بوده و اختصاصى به اين دين مبين ندارد، نهایتا شايد صورت آن تغيير يافته است كه به حسب شرايع گوناگون صور مختلفى به خود گرفته است. | ||
نه نماز به عنوان نمازهاى واجب به نقل از مرحوم علامه در قواعد برشمرده شده‌اند كه عبارتند از: نمازهاى يوميه، نماز جمعه، نماز عيدين، نماز آيات، نماز زلزله، نماز كسوف و خسوف، نماز طواف، نماز اموات و نمازى كه به واسطه نذر و مشابهات آن بر انسان واجب مى‌شود. اما واجب و مستحب بودن بعضى از نمازها مورد اختلاف بين شيعه و سنى است كه مؤلف در اين‌جا مشخص كرده است. امّا نماز جمعه نمازى است كه وجوبش از مسلّمات برشمرده شده است. در اين مقدمه؛ يعنى قبل از پرداختن به مقاصد ده‌گانه در چند فصل، چند مورد از نمازها ياد شده‌اند كه اول آنها نماز جمعه مى‌باشد. ايشان در اين فصل به كيفيت وجوب نماز جمعه، آيات دالّ بر وجوب نماز جمعه، شأن نزول آيه آخر سوره جمعه، به دست سلطان بودن اقامه نماز جمعه اعم از سلطان حق و سلطان باطل، ذكر بعضى روايات كه بر واجب عينى بودن نماز جمعه دلالت دارند و چند مطلب مهم ديگر اشاراتى نموده است. | نه نماز به عنوان نمازهاى واجب به نقل از مرحوم علامه در قواعد برشمرده شده‌اند كه عبارتند از: نمازهاى يوميه، نماز جمعه، نماز عيدين، نماز آيات، نماز زلزله، نماز كسوف و خسوف، نماز طواف، نماز اموات و نمازى كه به واسطه نذر و مشابهات آن بر انسان واجب مى‌شود. اما واجب و مستحب بودن بعضى از نمازها مورد اختلاف بين شيعه و سنى است كه مؤلف در اين‌جا مشخص كرده است. امّا نماز جمعه نمازى است كه وجوبش از مسلّمات برشمرده شده است. در اين مقدمه؛ يعنى قبل از پرداختن به مقاصد ده‌گانه در چند فصل، چند مورد از نمازها ياد شده‌اند كه اول آنها نماز جمعه مى‌باشد. ايشان در اين فصل به كيفيت وجوب نماز جمعه، آيات دالّ بر وجوب نماز جمعه، شأن نزول آيه آخر سوره جمعه، به دست سلطان بودن اقامه نماز جمعه اعم از سلطان حق و سلطان باطل، ذكر بعضى روايات كه بر واجب عينى بودن نماز جمعه دلالت دارند و چند مطلب مهم ديگر اشاراتى نموده است. | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
مقصد پنجم: قضاى نمازها مطلب عنوان شده در مقصد پنجم مى‌باشد. ايشان ابتدا به مسلّم بودن قضا در ميان اهل سنت و شیعیان اشاره كرده و در دو مقام بحث را قابل پى‌گيرى مى‌داند؛ جهت اول از بابت شخصى كه قضا بر وى واجب شده و جهت دوم از حيث خصوصيات معتبره در قضا مى‌باشد. ايشان در تتمه اين بحث به مسئله مبتلابهى اشاره كرده‌اند تحت اين عنوان كه آيا در خواندن نمازهاى قضا ترتيب شرط مى‌باشد يا نه؟ | مقصد پنجم: قضاى نمازها مطلب عنوان شده در مقصد پنجم مى‌باشد. ايشان ابتدا به مسلّم بودن قضا در ميان اهل سنت و شیعیان اشاره كرده و در دو مقام بحث را قابل پى‌گيرى مى‌داند؛ جهت اول از بابت شخصى كه قضا بر وى واجب شده و جهت دوم از حيث خصوصيات معتبره در قضا مى‌باشد. ايشان در تتمه اين بحث به مسئله مبتلابهى اشاره كرده‌اند تحت اين عنوان كه آيا در خواندن نمازهاى قضا ترتيب شرط مى‌باشد يا نه؟ | ||
مقصد ششم: نماز جماعت عنوان مقصد ششم است كه از مباحث مهم و دامنه‌دار در كتاب صلاة مى‌باشد. اولين فصل در متابعت مأموم از امام مى‌باشد؛ اين از مطالب اتفاقى بوده و در دو بخش قابل بحث است: اول وجوب متابعت و عدم آن از جهت عدم جواز تقدم مأموم بر امام دوم وجوب متابعت و عدم آن از جهت عدم جواز تأخر مأموم از امام و بحثى از محقق در اين باره كه مستحب است كسى كه قبلا به صورت فراداى نماز خوانده با پيدا كردن جماعتى نماز خود را اعاده كند. نمازى كه به جماعت خواندنش صحيح است و بر عكس | مقصد ششم: نماز جماعت عنوان مقصد ششم است كه از مباحث مهم و دامنه‌دار در كتاب صلاة مى‌باشد. اولين فصل در متابعت مأموم از امام مى‌باشد؛ اين از مطالب اتفاقى بوده و در دو بخش قابل بحث است: اول وجوب متابعت و عدم آن از جهت عدم جواز تقدم مأموم بر امام دوم وجوب متابعت و عدم آن از جهت عدم جواز تأخر مأموم از امام و بحثى از محقق در اين باره كه مستحب است كسى كه قبلا به صورت فراداى نماز خوانده با پيدا كردن جماعتى نماز خود را اعاده كند. نمازى كه به جماعت خواندنش صحيح است و بر عكس نمازهایى كه نمى‌توان به جماعت خواند و نيت امام جماعت از جمله مطالبى هستند كه در اين مقصد تبيين گرديده‌اند. | ||
مقصد هفتم: شكّيات نماز مطلب ديگرى است كه مقصد هفتم كتاب را به خود اختصاص داده است. بحث از شكّيات در بعضى از آثار فقهى در ذيل خلل نماز ذكر شده است، اما مؤلف آن را به طور مستقل ذكر كرده. اين شكيات در دو مورد قابل بحثند: اول شكيات منصوصه كه در قالب پنج شك در روايات ما ذكر شده‌اند. دوم شكيات غير منصوصه كه دامنه گسترده‌ترى دارند. | مقصد هفتم: شكّيات نماز مطلب ديگرى است كه مقصد هفتم كتاب را به خود اختصاص داده است. بحث از شكّيات در بعضى از آثار فقهى در ذيل خلل نماز ذكر شده است، اما مؤلف آن را به طور مستقل ذكر كرده. اين شكيات در دو مورد قابل بحثند: اول شكيات منصوصه كه در قالب پنج شك در روايات ما ذكر شده‌اند. دوم شكيات غير منصوصه كه دامنه گسترده‌ترى دارند. | ||