پرش به محتوا

المواعظ و الإعتبار بذكر الخطط و الآثار المعروف بالخطط المقريزية: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'هاي' به 'های'
جز (جایگزینی متن - 'دست‌رس' به 'دسترس')
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۹: خط ۳۹:
مباحث، درباره آثار تمدنى مصر، اخبار شهرهاى بزرگ و شرح حال دول آن بوده و برخى معتقدند كه شايد بتوان آن را انقلابى در موسوعه‌نويسى اين عصر دانست.
مباحث، درباره آثار تمدنى مصر، اخبار شهرهاى بزرگ و شرح حال دول آن بوده و برخى معتقدند كه شايد بتوان آن را انقلابى در موسوعه‌نويسى اين عصر دانست.


نویسنده، اخبار آثار مصر را از اقوام سلف و قرون گذشته گردآورده و به يادكرد بناهايى كه در فسطاط بوده و هست و نيز قصرهاى معروف شهر قاهره، محلّه‌ها، نواحى و بناهاى بديع آن، به بيان سرگذشت بزرگان و برجستگان بنيان‌گذار اين شهر پرداخته است.
نویسنده، اخبار آثار مصر را از اقوام سلف و قرون گذشته گردآورده و به يادكرد بناهایى كه در فسطاط بوده و هست و نيز قصرهاى معروف شهر قاهره، محلّه‌ها، نواحى و بناهاى بديع آن، به بيان سرگذشت بزرگان و برجستگان بنيان‌گذار اين شهر پرداخته است.


به دليل نامشخص بودن زمان‌ها، وى، نتوانسته اثرش را بر اساس نظم زمانى تهيه كند، لذا پايه كار خود را بر حسب سرزمين‌ها و يا مناطق و تا حد اندكى نظم منطقى موضوعات تنظيم نموده است.
به دليل نامشخص بودن زمان‌ها، وى، نتوانسته اثرش را بر اساس نظم زمانى تهيه كند، لذا پايه كار خود را بر حسب سرزمين‌ها و يا مناطق و تا حد اندكى نظم منطقى موضوعات تنظيم نموده است.
خط ۶۴: خط ۶۴:
توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوان‌هاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و به‌طور كامل از كتاب «نزهة المقتلين في اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است.
توصيف مقريزى از نقشه داخلى قصر فاطمى، وصف ايوان‌هاى مختلف قصر و خزاين آن، چگونگى جلوس خليفه بر ايوان و مواكب خلافت، بسيار زيبا و خواندنى بوده و به‌طور كامل از كتاب «نزهة المقتلين في اخبار الدولتين»، اثر القيسرانى گرفته شده است.


تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنى‌ها، زيورآلات و خلعت‌هايى كه در مراسم و مناسبت‌ها براى بزرگان دولت فاطمى به‌ويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله (495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى (بين سال‌هاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمت‌هاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابوعلى موسى بطائحى (588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است.
تفصيل مطالب در خصوص انواع خوردنى‌ها، زيورآلات و خلعت‌هایى كه در مراسم و مناسبت‌ها براى بزرگان دولت فاطمى به‌ويژه در دوران خلافت الآمر باحكام الله (495 - 524ق) و وزارت مأمون البطائحى (بين سال‌هاى 515 و 519ق)، در نظر گرفته شده بود، از قسمت‌هاى جالب كتاب است. اين مطالب، از تاريخ ابن المأمون، نوشته ابوعلى موسى بطائحى (588ق)، اخذ شده كه جزء مصادر خطط ابن عبدالظاهر نيز بوده است.


مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقه‌ها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى به‌عنوان فرقه‌هاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقه‌اى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مى‌باشد، پرداخته است. ده فرقه‌اى كه از ديدگاه او از ميان رفته‌اند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج.
مؤلف، در بخشى از مباحث، به بررسى فرقه‌ها و عقايد آنان نيز پرداخته است. وى، در اين بخش، از ده فرقه اصلى به‌عنوان فرقه‌هاى از ميان رفته سخن گفته و از آن پس، به بررسى فرقه‌اى كه نماينده كنونى انديشه اسلامى - در زمان حيات وى - مى‌باشد، پرداخته است. ده فرقه‌اى كه از ديدگاه او از ميان رفته‌اند، عبارتند از: معتزله، مشبهه، قدريه، مجبره، مرجئه، حروريه، نجاريه، جهميه، روافض و خوارج.
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:
علاوه بر آثار ذكر شده، مؤلف، كتاب‌هاى عقد جواهر الاسفاط و اتعاظ الحنفا و السلوك را كه در مورد تاريخ مصر از فتح اسلامى تا پايان وقايع سال 844ق است، به‌عنوان پيش‌نويس و مقدمه‌اى براى نگارش اثر خود قرار داده كه به دليل اهميت، آن را بر ساير آثار او مقدم دانسته‌اند.
علاوه بر آثار ذكر شده، مؤلف، كتاب‌هاى عقد جواهر الاسفاط و اتعاظ الحنفا و السلوك را كه در مورد تاريخ مصر از فتح اسلامى تا پايان وقايع سال 844ق است، به‌عنوان پيش‌نويس و مقدمه‌اى براى نگارش اثر خود قرار داده كه به دليل اهميت، آن را بر ساير آثار او مقدم دانسته‌اند.


علاوه بر اينها، وى، از مصادر ديگرى كه در درجه دوم اهميت قرار داشته نيز بهره برده است؛ از آن جمله مى‌توان به «ايقاظ المتغفل و اتعاظ المتأمل في الخطط» ابن متوج، «اخبار مصر و عجائبها» نوشته ابراهيم بن وصيف‌شاه، «مفرج الكروب في اخبار بنى ايوب» اثر ابن واصل، «المختصر في اخبار البشر» ابوالفدا، «المنتظم» [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، «نهاية الارب» نويرى و «عقد الجمان العينى» اشاره كرد.
علاوه بر اينها، وى، از مصادر ديگرى كه در درجه دوم اهميت قرار داشته نيز بهره برده است؛ از آن جمله مى‌توان به «ايقاظ المتغفل و اتعاظ المتأمل في الخطط» ابن متوج، «اخبار مصر و عجائبها» نوشته ابراهيم بن وصيف‌شاه، «مفرج الكروب في اخبار بنى ايوب» اثر ابن واصل، «المختصر في اخبار البشر» ابوالفدا، «المنتظم» [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]]، «نهایة الارب» نويرى و «عقد الجمان العينى» اشاره كرد.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش