۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الدعوات الكبير: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''الدعوات الكبير'''، تألیف احمد بن حسین بن علی بیهقی (متوفی 458ق)، از جمله آثار حدیثی در موضوع دعا، اهمیت آن و آداب و شرایط آن است که در دو جلد به اهتمام بدر بن عبدالله بدر به طبع رسیده است. | '''الدعوات الكبير'''، تألیف [[بیهقی، احمد بن حسین|احمد بن حسین بن علی بیهقی]] (متوفی 458ق)، از جمله آثار حدیثی در موضوع دعا، اهمیت آن و آداب و شرایط آن است که در دو جلد به اهتمام [[بدر، بدر بن عبد الله|بدر بن عبدالله بدر]] به طبع رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
از جمله امتیازات این نسخه از کتاب عبارت است از: | از جمله امتیازات این نسخه از کتاب عبارت است از: | ||
# ذکر شرححال مختصری از بیهقی که مَشیَخه و شرححال شیوخی که بیهقی بهواسطه آنها روایت کرده را نیز دربر دارد؛ | # ذکر شرححال مختصری از [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] که مَشیَخه و شرححال شیوخی که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] بهواسطه آنها روایت کرده را نیز دربر دارد؛ | ||
# مصنفات بیهقی با ذکر چاپها یا تحقیقات جدید؛ | # مصنفات بیهقی با ذکر چاپها یا تحقیقات جدید؛ | ||
# مصادر بیهقی در کتاب الدعوات الکبیر (کتاب حاضر) با ذکر جاهایی که بیهقی احادیث را از آن مصادر استخراج کرده است؛ | # مصادر [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در کتاب الدعوات الکبیر (کتاب حاضر) با ذکر جاهایی که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] احادیث را از آن مصادر استخراج کرده است؛ | ||
# احکام بیهقی نسبت به برخی اسانید کتاب یا روات بعضی احادیث؛ | # احکام بیهقی نسبت به برخی اسانید کتاب یا روات بعضی احادیث؛ | ||
# ادله اثبات انتساب کتاب به بیهقی<ref>ر.ک: همان، ص9-8</ref>. | # ادله اثبات انتساب کتاب به [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]]<ref>ر.ک: همان، ص9-8</ref>. | ||
محقق در ذکر مشیخه بیهقی به کثرت مشایخی که او در کتبش از آنها روایت کرده که متجاوز از یکصد نفر است، اشاره کرده است. محقق در ادامه نام و نشان 89 تن از این مشایخ به همراه نام مصدر و منبع آن، ذکر کرده است. ابواسامه هروی، ابواسحاق ارموی، ابواسحاق اسفرائینی و ابواسحاق طوسی از آن جمله هستند<ref>ر.ک: همان، ص29-17</ref>. سپس به اسامی 44 اثر اشاره نموده است<ref>ر.ک: همان، ص38-30</ref>. | محقق در ذکر مشیخه [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] به کثرت مشایخی که او در کتبش از آنها روایت کرده که متجاوز از یکصد نفر است، اشاره کرده است. محقق در ادامه نام و نشان 89 تن از این مشایخ به همراه نام مصدر و منبع آن، ذکر کرده است. ابواسامه هروی، ابواسحاق ارموی، ابواسحاق اسفرائینی و ابواسحاق طوسی از آن جمله هستند<ref>ر.ک: همان، ص29-17</ref>. سپس به اسامی 44 اثر اشاره نموده است<ref>ر.ک: همان، ص38-30</ref>. | ||
بیهقی در آثار مختلف خود به کتاب الدعوات خود اشاره کرده که محقق این موارد را در ذیل عنوان اثبات نسبت کتاب به بیهقی گردآورده است<ref>ر.ک: همان، ص41-39</ref>. در ادامه مصادر بیهقی در کتاب الدعوات با ذکر نام نویسندگان منابع حدیثی و شماره روایت آنها لیست شده است. از برخی از ایشان روایات فراوانی ذکر شده که ابوداود سجستانی (متوفی 275ق) و حاکم نیشابوری (متوفی 405ق) از آن جملهاند<ref>ر.ک: همان، ص50-42</ref>. در آخر نیز احکام بیهقی درباره روات حدیث و ضعیف بودن آنها و نیز ضعف، ارسال و انقطاع برخی اسانید احادیث مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص54-51</ref>. | [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در آثار مختلف خود به کتاب الدعوات خود اشاره کرده که محقق این موارد را در ذیل عنوان اثبات نسبت کتاب به [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] گردآورده است<ref>ر.ک: همان، ص41-39</ref>. در ادامه مصادر [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] در کتاب الدعوات با ذکر نام نویسندگان منابع حدیثی و شماره روایت آنها لیست شده است. از برخی از ایشان روایات فراوانی ذکر شده که ابوداود سجستانی (متوفی 275ق) و حاکم نیشابوری (متوفی 405ق) از آن جملهاند<ref>ر.ک: همان، ص50-42</ref>. در آخر نیز احکام بیهقی درباره روات حدیث و ضعیف بودن آنها و نیز ضعف، ارسال و انقطاع برخی اسانید احادیث مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص54-51</ref>. | ||
این کتاب بهتصریح نویسنده در پاسخ به درخواست برادران ایمانی در گردآوری اخبار مأثوره نوشته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>. | این کتاب بهتصریح نویسنده در پاسخ به درخواست برادران ایمانی در گردآوری اخبار مأثوره نوشته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
اولین باب در موضوع فضل دعا و ذکر است. در یکی از روایات این باب از جابر بن عبدالله نقل شده که رسولالله(ص) مجالس ذکر را باغی از باغهای بهشت دانسته سپس فرمود که اگر کسی میخواهد منزلت و جایگاهش را نزد خداوند بداند، ببیند که منزلت خداوند نزد او چگونه است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد اول، ص69، حدیث 6</ref>. در ادامه این باب روایات متعددی که دعا به هنگام صبح و عصر، یا اذان یا مابین اذان و اقامه یا به هنگام مشکلات و مانند آن گردآوری شده است. یا در روایت دیگری از جابر نقل شده که رسولالله(ص) بر منبر رفت و فرمود: «از خداوند علم نافع طلب کنید و از علمی که نفعی ندارد به خداوند پناه ببرید»<ref>ر.ک: همان، ص286، حدیث 200</ref>. | اولین باب در موضوع فضل دعا و ذکر است. در یکی از روایات این باب از جابر بن عبدالله نقل شده که رسولالله(ص) مجالس ذکر را باغی از باغهای بهشت دانسته سپس فرمود که اگر کسی میخواهد منزلت و جایگاهش را نزد خداوند بداند، ببیند که منزلت خداوند نزد او چگونه است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد اول، ص69، حدیث 6</ref>. در ادامه این باب روایات متعددی که دعا به هنگام صبح و عصر، یا اذان یا مابین اذان و اقامه یا به هنگام مشکلات و مانند آن گردآوری شده است. یا در روایت دیگری از جابر نقل شده که رسولالله(ص) بر منبر رفت و فرمود: «از خداوند علم نافع طلب کنید و از علمی که نفعی ندارد به خداوند پناه ببرید»<ref>ر.ک: همان، ص286، حدیث 200</ref>. | ||
بیهقی احکام برخی احادیث را نیز ذکر کرده است؛ بهعنوانمثال در رابطه با روایتی که سهیل بن ابیصالح از پدرش از ابوهریره از رسولالله(ص) نقل میکند: «نبی(ص) هرگاه که به میوههای نوبر میرسید از آن برمیداشت و بر چشمانش میگذاشت و میفرمود: خداوندا همانگونه که ما به اول این میوهها رساندی، به آخر آنها هم برسان». بیهقی این روایت را غیر محفوظ یا شاذ دانسته است. این روایت با اسناد دیگری نیز ذکر شده که بیهقی آن را نیز ضعیف میداند<ref>ر.ک: همان، جلد2، ص 113، حدیث 513</ref>. محقق اثر در پاورقی دلیل این ضعف را وجود عبدالله بن ایوب قربی در طریق روایت دانسته است<ref>ر.ک: همان، پاورقی 4</ref>. | [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] احکام برخی احادیث را نیز ذکر کرده است؛ بهعنوانمثال در رابطه با روایتی که سهیل بن ابیصالح از پدرش از ابوهریره از رسولالله(ص) نقل میکند: «نبی(ص) هرگاه که به میوههای نوبر میرسید از آن برمیداشت و بر چشمانش میگذاشت و میفرمود: خداوندا همانگونه که ما به اول این میوهها رساندی، به آخر آنها هم برسان». [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] این روایت را غیر محفوظ یا شاذ دانسته است. این روایت با اسناد دیگری نیز ذکر شده که [[بیهقی، احمد بن حسین|بیهقی]] آن را نیز ضعیف میداند<ref>ر.ک: همان، جلد2، ص 113، حدیث 513</ref>. محقق اثر در پاورقی دلیل این ضعف را وجود عبدالله بن ایوب قربی در طریق روایت دانسته است<ref>ر.ک: همان، پاورقی 4</ref>. | ||
از ابواب مهم کتاب در جلد دوم توصیه به دعا در ایام و لیالی خاصی چون روز جمعه، ماه رجب، ماه رمضان، شب قدر و روز عرفه است. از جمله روایت بسیار ارزشمندی است که سعید بن مسیب در گزارشی از سلمان فارسی نقل کرده است: رسول خدا (ص) در آخرین روز ماه شعبان براى ما سخنرانى كرد و چنین فرمود: «ماهی عظیم سایه خود را بر شما گسترده است، ماهی که در آن شبی است که از هزار ماه بهتر است. خداوند روزهاش را فریضه و قیام شبش را عبادت قرار داده است...»<ref>ر.ک: همان، جلد دوم، ص150، حدیث90</ref>. | از ابواب مهم کتاب در جلد دوم توصیه به دعا در ایام و لیالی خاصی چون روز جمعه، ماه رجب، ماه رمضان، شب قدر و روز عرفه است. از جمله روایت بسیار ارزشمندی است که سعید بن مسیب در گزارشی از سلمان فارسی نقل کرده است: رسول خدا (ص) در آخرین روز ماه شعبان براى ما سخنرانى كرد و چنین فرمود: «ماهی عظیم سایه خود را بر شما گسترده است، ماهی که در آن شبی است که از هزار ماه بهتر است. خداوند روزهاش را فریضه و قیام شبش را عبادت قرار داده است...»<ref>ر.ک: همان، جلد دوم، ص150، حدیث90</ref>. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||