پرش به محتوا

الجامع تفسير القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:
}}  
}}  


'''الجامع تفسير القرآن'''، تفسیر روایی به قلم ابومحمد عبدالله بن وهب بن مسلم مصری (متوفی 197ق) است. کتاب را عیسی بن مسکین (متوفی 295ق) از سحنون بن سعید (متوفی 240ق) از عبدالله بن وهب روایت کرده است. تحقیق کتاب به قلم میکلوش مورانی انجام شده است.
'''الجامع تفسير القرآن'''، تفسیر روایی به قلم [[ابن وهب، عبد الله بن وهب|ابومحمد عبدالله بن وهب بن مسلم مصری]] (متوفی 197ق) است. کتاب را عیسی بن مسکین (متوفی 295ق) از [[سحنون، عبد السلام بن سعيد|سحنون بن سعید]] (متوفی 240ق) از عبدالله بن وهب روایت کرده است. تحقیق کتاب به قلم [[موراني، ميکلوش|میکلوش مورانی]] انجام شده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۴۰: خط ۴۰:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در سال 1939م مستشرق فرانسوی دیوید ویل در سلسله منشورات مؤسسه فرانسوی آثار شرقی در قاهره نسخه نادری از کتاب الجامع فقیه و محدث ابومحمد عبدالله بن وهب مصری را منتشر کرد. این نسخه خطی در حوالی شهر ادفو در ناحیه صعید مصر (منطقه‎ای در جنوب مصر کنونی) پیدا شد. این تفسیر بر گیاه بردی نوشته شده است. در مصر از زمان‎های گذشته انتشار با این گیاه رایج بوده است. تاریخ این نسخه به نیمه قرن سوم هجری به روایت حرملة بن یحیی یکی از شاگردان مؤلف باز می‎گردد. شایسته ذکر است که محقق کتاب با همراه تحقیقاتش همه تصاویر لوحه‎های کتاب اصلی را برای اطمینان و توثیق تحقیقاتش منتشر کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص5</ref>‏.
در سال 1939م مستشرق فرانسوی دیوید ویل در سلسله منشورات مؤسسه فرانسوی آثار شرقی در قاهره نسخه نادری از کتاب الجامع فقیه و محدث [[ابن وهب، عبد الله بن وهب|ابومحمد عبدالله بن وهب مصری]] را منتشر کرد. این نسخه خطی در حوالی شهر ادفو در ناحیه صعید مصر (منطقه‎ای در جنوب مصر کنونی) پیدا شد. این تفسیر بر گیاه بردی نوشته شده است. در مصر از زمان‎های گذشته انتشار با این گیاه رایج بوده است. تاریخ این نسخه به نیمه قرن سوم هجری به روایت حرملة بن یحیی یکی از شاگردان مؤلف باز می‎گردد. شایسته ذکر است که محقق کتاب با همراه تحقیقاتش همه تصاویر لوحه‎های کتاب اصلی را برای اطمینان و توثیق تحقیقاتش منتشر کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص5</ref>‏.


در سال 1996م انتشارات ابن الجوزی این کتاب را با تحقیق دکتر مصطفی حسن حسین محمد ابوالخیر در عربستان در دو مجلد تحت عنوان «الجامع في الحديث» منتشر کرد. از خلال مقدمه محقق معلوم می‎شود که او بر همان نسخه‎ای که مستشرق مذکور در سال 1939م تحقیق و منتشر کرده اعتماد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>‏.
در سال 1996م انتشارات ابن الجوزی این کتاب را با تحقیق دکتر مصطفی حسن حسین محمد ابوالخیر در عربستان در دو مجلد تحت عنوان «الجامع في الحديث» منتشر کرد. از خلال مقدمه محقق معلوم می‎شود که او بر همان نسخه‎ای که مستشرق مذکور در سال 1939م تحقیق و منتشر کرده اعتماد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>‏.
خط ۵۰: خط ۵۰:
سحنون بن سعید همان عبدالله بن سعید تنوخی (متوفی 240ق)، امام مذهب مالکی در افریقیا بوده که به جهت شهرت و آثارش درباره مذهب مالکی نیاز به معرفی ندارد. سحنون در اثنای سفرش به مصر در درس عبدالله بن وهب حاضر شد و از او فقه آموخت و موطأ را از او روایت کرد. همچنین المحاربة و القضاء فی البیوع و الجامع را نیز از او روایت کرد<ref>ر.ک: مقدمه، جلد1، ص18</ref>‏.
سحنون بن سعید همان عبدالله بن سعید تنوخی (متوفی 240ق)، امام مذهب مالکی در افریقیا بوده که به جهت شهرت و آثارش درباره مذهب مالکی نیاز به معرفی ندارد. سحنون در اثنای سفرش به مصر در درس عبدالله بن وهب حاضر شد و از او فقه آموخت و موطأ را از او روایت کرد. همچنین المحاربة و القضاء فی البیوع و الجامع را نیز از او روایت کرد<ref>ر.ک: مقدمه، جلد1، ص18</ref>‏.


محقق کتاب در تحقیق اثر به برخی دیدگاه‎های دیگر ذکر شده در کتب تفسیر و منابع مهم نیز - درصورتی‎که روایات ابن وهب را از مشایخش نقل کرده باشند- اشاره کرده است. همچنین جمیع شواهد روایات ابن وهب را به «الجامع البيان عن تأويل آی القرآن» ابوجعفر طبری معروف به تفسیر طبری ارجاع داده است و نیز روایاتی که ابن وهب از عبدالرحمن بن زید بن اسلم نقل کرده و طبری درباره آیات مذکوره در کتابش آورده را به این فقرات اضافه کرده است. شایسته است اشاره شود که نویسنده کتابش را همانند مشایخش مرتب کرده نه بر طبق ترتیب سور و آیات قرآن؛ برخی از تفسیر را به روایت شیخش و اسانید آن ذکر کرده و سپس به ذکر تفسیر شیخ دیگر با اسانیدش پرداخته است و پس از ذکر فقراتی، دوباره به روایات شیخ پیشین بازگشته است. این نوع ترتیب، محقق را مجبور کرده که آیات تفسیر شده در این کتاب را در فهرستی خاص برحسب ترتیب قرآن و با اشاره به رقم فقرات در نص محقق ارائه کند. در پاورقی‎های کتاب نیز شرح‎حال رجال و نساء مذکور در اسانید با تمرکز بر مهم‎ترین کتب رجال مانند مزی و ذهبی و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]] و برخی دیگر از کتب تراجم ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>‏.
محقق کتاب در تحقیق اثر به برخی دیدگاه‎های دیگر ذکر شده در کتب تفسیر و منابع مهم نیز - درصورتی‎که روایات ابن وهب را از مشایخش نقل کرده باشند- اشاره کرده است. همچنین جمیع شواهد روایات ابن وهب را به «[[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|الجامع البيان عن تأويل آی القرآن]]» ابوجعفر طبری معروف به [[جامع البيان في تفسير القرآن (تفسير الطبري)|تفسیر طبری]] ارجاع داده است و نیز روایاتی که ابن وهب از عبدالرحمن بن زید بن اسلم نقل کرده و طبری درباره آیات مذکوره در کتابش آورده را به این فقرات اضافه کرده است. شایسته است اشاره شود که نویسنده کتابش را همانند مشایخش مرتب کرده نه بر طبق ترتیب سور و آیات قرآن؛ برخی از تفسیر را به روایت شیخش و اسانید آن ذکر کرده و سپس به ذکر تفسیر شیخ دیگر با اسانیدش پرداخته است و پس از ذکر فقراتی، دوباره به روایات شیخ پیشین بازگشته است. این نوع ترتیب، محقق را مجبور کرده که آیات تفسیر شده در این کتاب را در فهرستی خاص برحسب ترتیب قرآن و با اشاره به رقم فقرات در نص محقق ارائه کند. در پاورقی‎های کتاب نیز شرح‎حال رجال و نساء مذکور در اسانید با تمرکز بر مهم‎ترین کتب رجال مانند مزی و ذهبی و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]] و برخی دیگر از کتب تراجم ذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص25</ref>‏.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش