عقيدة الدروز؛ عرض و نقد: تفاوت میان نسخه‌ها

# باب اول کتاب درباره شخصیت الحاکم بامرالله و اثرات آن در عقیده دروزیان و مشهورترین آرا و مدعیات آنان است. این باب در سه فصل ارائه شده است؛ در فصل اول درباره زندگی و آرا و اثرات الحاکم بامرالله در عقاید دروزیان صحبت می‎شود. در این فصل به متون فراوانی از رسائل و کتاب‎های مقدس خود آنان استناد شده است. فصل دوم درباره تطور مذهب دررزی بعد از الحاکم است؛ در این فصل از تطوراتی که عقاید دروز پس از قتل الحاکم با آن مواجه شد و همچنین از تطورش در زمان حاضر به ظهور چیزی که به «مصحف دروز» خوانده شده، صحبت می‎شود. سومین فصل از این باب هم درباره مشهورترین مدعیات و آرای دروزیان است؛ نویسنده در این فصل از آرای دروزیان خاصه از نظریات درزی و حمزه بن علی و فرغانی و ظروفی که آنان در آن قیام کردند و اختلافات میانشان و مشهورترین عقایدی که به آن خوانده شده‎اند صحبت می‎کند<ref>ر.ک: همان، ص8-9</ref>

# دومین باب کتاب در بیان عقیده دروز و رد آن نوشته شده است. این باب دو فصل دارد. فصل اول در بیان عقیده دروز است و شامل مباحث ذیل از عقاید وی می‎شود که در آن به متون کتاب‎ها و رسالات خود آنان استناد شده است؛

#:الوهیت حاکم نزد آنان، تناسخ و حلول، حدود خمسه، عقاید آنان درباره آخرت و ثواب و عقاب، نظرشان درباره انبیاء، عقیده‎شان در تستّر و کتمان، رسائل و کتاب‎های مقدس آنان.

#فصل دوم از باب دوم کتاب درباره ردیات عقاید آنان است که متضمن دو مبحث است؛ دو عقیده مهم آنان در این بخش رد شده که عبارت است از مفهوم الوهیت و حلول لاهوت در ناسوت و دوم، ابطال قول آنان به تناسخ و رجعت. در این بخش به آیات قرآن کریم که این مفاهیم را از اساس باطل دانسته، استناد شده است. علت اختیار این دو نظریه در رد کردن این بوده که این دو نظر، شیرازه اصلی عقاید دروزیان را تشکیل می‎دهد و با ابطال این دو، بطلان این مذهب روشن می‎گردد<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>

# سومین باب این اثر درباره، شریعت دروز و تقسیم مجتمع در نزد آنان و موضع آنان درباره سایر ادیان و فرقه‎ها است. این باب نیز متضمن دو فصل است؛ در فصل اول شریعت دروز و تقسیم جامعه در نظر آنان بیان می‎شود؛ این فصل مشتمل بر مباحث ذیل است؛

## اینکه آنان ارکان اسلام را نقض می‎کنند و به‎جای آن هفت ستون تکلیفی فرض می‎نمایند؛ که نویسنده در این قسمت از این بخش، درباره موضع آنان درباره ارکان اسلام خصوصاً در رساله حمزه که به نقض این ارکان پرداخته و به‎جای آن هفت ستون تکلیفی جایگزین کرده، بحث کرده است. در این قسمت، همچنین نظر کلی آنان درباره اسلام نیز روشن می‎گردد.

## ازدواج و طلاق وصیت نزد دروزیان از دیگر مباحث این فصل است. نویسنده در آن از اهم احکام و شرایع خاص به آن احکام، به‎ویژه در ازدواج و طلاق وصیت و غیره بحث می‎نماید.

## سومین مبحث اولین فصل از بخش سوم کتاب، به بیان تقسیم جامعه دروزیان می‎پردازد. محمد احمد خطیب در اینجا از تقسیمات جامعه درزی به عاقلان و جاهلان و طبقات آنان و کیفیت دخول جاهل در مسلک عاقلان صحبت می‎کند.