۶۱٬۱۸۹
ویرایش
بدائع الملح (نوهای نمکین): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
===زبان کتاب=== | ===زبان کتاب=== | ||
اصل کتاب به زبان عربی بوده و | اصل کتاب به زبان عربی بوده و ادیبی به نام موفق بن ظاهر بن خوارزمی (در سال 935ق) آن را، ضمن حفظ متن عربی، به فارسی درآورده است. | ||
تصحیح کتاب به قلم مصطفی اولیایی صورت گرفته است. | تصحیح کتاب به قلم مصطفی اولیایی صورت گرفته است. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
کتاب با دو مقدمه از مصحح و مؤلف آغاز و مطالب در دوازده باب، تنظیم شده است. | کتاب با دو مقدمه از مصحح و مؤلف آغاز و مطالب در دوازده باب، تنظیم شده است. | ||
کتاب، | کتاب، شامل مجموعه‌ای از اشعار شاعران نامدار ایرانی و اقوال و حکایات عربی در زمینه امثال و حکم، مکارم اخلاق، افتخار نفس، شراب و غزل، اوصاف و تشبیهات، ثنا و شکر، مکاتبات، هجا، شکایت از روزگار، تهنیت و تعزیت، پیری و زهد و لطایفِ حکایات است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
# في الافتخار بالنفس و الآباء؛ | # في الافتخار بالنفس و الآباء؛ | ||
# في الخمر و الغزل؛ | # في الخمر و الغزل؛ | ||
# في | # في الأوصاف و التشبيهات؛ | ||
# في الثناء و الشكر و الاستماحة؛ | # في الثناء و الشكر و الاستماحة؛ | ||
# في المكاتبات و ضروب من المؤاخاة و التشوق؛ | # في المكاتبات و ضروب من المؤاخاة و التشوق؛ | ||
# في الهجاء و المجون؛ | # في الهجاء و المجون؛ | ||
# في | # في شكاية الدهر و أهله؛ | ||
# في التهاني و التعازي؛ | # في التهاني و التعازي؛ | ||
# في الشيب و الزهد؛ | # في الشيب و الزهد؛ | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
تشابه دمعي إذ جری و مدامتي فمن مثل ما في الكأس عيني تسكب | تشابه دمعي إذ جری و مدامتي فمن مثل ما في الكأس عيني تسكب | ||
فو الله ما أدري أ بالخمر أسليت جفوني أم من أدمعي كنت أشرب | فو الله ما أدري أ بالخمر أسليت جفوني أم من أدمعي كنت أشرب | ||
ترجمه: ماننداک یکدیگر شد اشک من آنگاه که برفت و شراب من از ماننداک آن که در جام است چشم من می‌بریزد. به خدای نمی‌دانم می‌را فرو رها کرده است پلک‌های من یا از اشک‌های خود بودم | ترجمه: ماننداک یکدیگر شد اشک من آنگاه که برفت و شراب من از ماننداک آن که در جام است چشم من می‌بریزد. به خدای نمی‌دانم می‌را فرو رها کرده است پلک‌های من یا از اشک‌های خود بودم می بیاشامیدم. ملاحظه می‌شود که در ترجمه این دو بیت، فقط یک کلمه عربی به کار گرفته شده است.<ref>همان، صفحه بیست‌ویک</ref> | ||
# واژه‌هایی که در ساختمان جملات به کار گرفته شده، از جمله واژه‌های معمول در قرن‌های پنجم و ششم و هفتم است که مترادفات عربی آنها هنوز راهی به زبان پارسی نیافته و یا اگر احیاناً در نظم و نثر واژه‌های عربی معادلشان دیده می‌شود، جنبه اتفاقی داشته و به‌صورت همگانی و متداول نیست، حال آنکه در اعصار بعد، درست برعکس این قضیه مشاهده می‌شود؛ یعنی رفته رفته مترادفات عربی این گونه واژه‌ها دوش به دوش خود آنها در نظم و نثر ظاهر می‌شود تا آنجا که امروزه، این واژه‌های اصیل زبان دری، به‌ندرت مورد استعمال قرار می‌گیرد.<ref>همان، صفحه بیست‌ویک - بیست‌ودو</ref> | # واژه‌هایی که در ساختمان جملات به کار گرفته شده، از جمله واژه‌های معمول در قرن‌های پنجم و ششم و هفتم است که مترادفات عربی آنها هنوز راهی به زبان پارسی نیافته و یا اگر احیاناً در نظم و نثر واژه‌های عربی معادلشان دیده می‌شود، جنبه اتفاقی داشته و به‌صورت همگانی و متداول نیست، حال آنکه در اعصار بعد، درست برعکس این قضیه مشاهده می‌شود؛ یعنی رفته رفته مترادفات عربی این گونه واژه‌ها دوش به دوش خود آنها در نظم و نثر ظاهر می‌شود تا آنجا که امروزه، این واژه‌های اصیل زبان دری، به‌ندرت مورد استعمال قرار می‌گیرد.<ref>همان، صفحه بیست‌ویک - بیست‌ودو</ref> | ||
ب)- یکی از ویژگی‌های این کتاب، مربوط است به رسم الخط حروف و املای کلمات آن، از جمله: | ب)- یکی از ویژگی‌های این کتاب، مربوط است به رسم الخط حروف و املای کلمات آن، از جمله: | ||