۶۱٬۱۸۹
ویرایش
مجموعه مقالات رجالی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - '.' به '.') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور = | ||
| کتابخوان همراه نور =35673 | |||
| کد پدیدآور =02234 | | کد پدیدآور =02234 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۳: | ||
سپس از [[رجال الطوسي|رجال شیخ طوسی]] با ذکر آدرس از باب اصحاب الرضا(ع) نقل می‌کند که در بعضی اسناد روایت محمد بن حسن اشعری از [[امام رضا(ع)]] وارد شده است. سپس می‌نویسد روایت محمد بن حسن ابی خالد اشعری از ابوجعفر یا ابوجعفر ثانی (امام جواد (ع)) در مواردی وارد شده است. در رجال برقی مطبوع نیز این شخصیت از اصحاب امام کاظم(ع) شمرده شده است. بر همین اساس [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] سند روایتی در معجم رجالش نقل نموده که ایشان از ابوالحسن(ع) (اطلاق ابوالحسن در روایات همان امام کاظم(ع) است) روایتی نقل نموده است<ref>ر.ک: همان، ص2-1</ref>. | سپس از [[رجال الطوسي|رجال شیخ طوسی]] با ذکر آدرس از باب اصحاب الرضا(ع) نقل می‌کند که در بعضی اسناد روایت محمد بن حسن اشعری از [[امام رضا(ع)]] وارد شده است. سپس می‌نویسد روایت محمد بن حسن ابی خالد اشعری از ابوجعفر یا ابوجعفر ثانی (امام جواد (ع)) در مواردی وارد شده است. در رجال برقی مطبوع نیز این شخصیت از اصحاب امام کاظم(ع) شمرده شده است. بر همین اساس [[خویی، ابوالقاسم|آیت‌الله خویی]] سند روایتی در معجم رجالش نقل نموده که ایشان از ابوالحسن(ع) (اطلاق ابوالحسن در روایات همان امام کاظم(ع) است) روایتی نقل نموده است<ref>ر.ک: همان، ص2-1</ref>. | ||
نویسنده سپس مطلب ذکر شده در رجال برقی را مبنی بر احتساب اشعری از اصحاب امام کاظم(ع) را نپذیرفته و آن را از تحریف نسخه دانسته است. این تحریف از تقدیم و تأخیر در اوراق نسخه‌ای که نسخه چاپی رجال برقی از آن استنساخ شده ناشی شده است... <ref>ر.ک: همان، ص2</ref>. پس‌ازآن ذیل رجال برقی بر تأیید کلامش را نیز مورد نقد قرار داده و از جمله می‌نویسد: انصراف ابوالحسن به امام کاظم(ع) را اگر بپذیریم باید اشعری زمان آنحضرت را درک کرده باشد لکن معلوم نیست که آن زمان را درک کرده باشد و آنچه قطعی است زمان [[امام رضا(ع)]] و امام جواد(ع) را درک کرده است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. | نویسنده سپس مطلب ذکر شده در رجال برقی را مبنی بر احتساب اشعری از اصحاب امام کاظم(ع) را نپذیرفته و آن را از تحریف نسخه دانسته است. این تحریف از تقدیم و تأخیر در اوراق نسخه‌ای که نسخه چاپی رجال برقی از آن استنساخ شده ناشی شده است...<ref>ر.ک: همان، ص2</ref>. پس‌ازآن ذیل رجال برقی بر تأیید کلامش را نیز مورد نقد قرار داده و از جمله می‌نویسد: انصراف ابوالحسن به امام کاظم(ع) را اگر بپذیریم باید اشعری زمان آنحضرت را درک کرده باشد لکن معلوم نیست که آن زمان را درک کرده باشد و آنچه قطعی است زمان [[امام رضا(ع)]] و امام جواد(ع) را درک کرده است<ref>ر.ک: همان، ص3</ref>. | ||
برای این راوی عناوین مختلفی ذکر شده که عبارت از محمد بن حسن اشعری، محمد بن حسن قمی، محمد بن حسن بن ابی خالد و محمد بن حسن شنبولة است. از ترکیب این عناوین، عناوین دیگری نیز برای این راوی ایجاد می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | برای این راوی عناوین مختلفی ذکر شده که عبارت از محمد بن حسن اشعری، محمد بن حسن قمی، محمد بن حسن بن ابی خالد و محمد بن حسن شنبولة است. از ترکیب این عناوین، عناوین دیگری نیز برای این راوی ایجاد می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>. | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۹: | ||
در برخی اسناد عنوان محمد بن حسن بن علان ذکر شده است و نسخ و مصادر در ضبط عنوان اختلاف کرده‌اند. قرائنی موجود است که اشاره به اتحاد این راوی با محمد بن حسن اشعری دارد؛ لذا نویسنده از ابتدا عنوان صحیح این راوی مطرح کرده و سپس از اتحاد آن با محمد بن حسن اشعری سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. عنوان این راوی در مصادر حدیثی چون [[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحارالانوار]]، [[عيون أخبار الرضا علیه‌السلام (ترجمه روغنی قزوینی)|عیون اخبار الرضا(ع)]]، [[علل الشرایع]]، [[تهذيب الأحكام|التهذیب]] و جلدهای مختلف [[الكافي (ط. دارالحديث)|کافی]] آمده شده است<ref>ر.ک: همان، ص20-14</ref>. | در برخی اسناد عنوان محمد بن حسن بن علان ذکر شده است و نسخ و مصادر در ضبط عنوان اختلاف کرده‌اند. قرائنی موجود است که اشاره به اتحاد این راوی با محمد بن حسن اشعری دارد؛ لذا نویسنده از ابتدا عنوان صحیح این راوی مطرح کرده و سپس از اتحاد آن با محمد بن حسن اشعری سخن گفته است<ref>ر.ک: همان، ص13</ref>. عنوان این راوی در مصادر حدیثی چون [[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحارالانوار]]، [[عيون أخبار الرضا علیه‌السلام (ترجمه روغنی قزوینی)|عیون اخبار الرضا(ع)]]، [[علل الشرایع]]، [[تهذيب الأحكام|التهذیب]] و جلدهای مختلف [[الكافي (ط. دارالحديث)|کافی]] آمده شده است<ref>ر.ک: همان، ص20-14</ref>. | ||
از دو عنوان محمد بن حسین زعلان و محمد بن حسن علان، [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردی]] در تجرید الاسانید الکافی و [[شوشتری، محمدتقی|شیخ محمدتقی شوشتری]] در [[قاموس الرجال]] محمد بن حسن زعلان را صحیح دانسته‌اند و دیگری را تحریف. نویسنده پس از ذکر نظرات دیگر چنین می‌نویسد: تأمل و تردید در نسخه [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] از هر دو تهذیبین ([[تهذيب الأحكام|تهذیب]] و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]) به لفظ «بن علان» شایسته نیست چراکه وی این عنوان را در نسخ معتبر تکرار کرده است. این امر را می‌توان قرینه‌ای بر صحیح بودن عنوان بن علان در عنوان این راوی دانست، لکن دلیل قطعی نیست؛ به جهت این‌که امکان دارد در نسخه‌های مختلف از مصادر حدیثی که نزد [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] است تحریف واقع شده باشد یا این‌که در تعیین عنوان درست از سوی [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] خطایی رخ داده باشد... <ref>ر.ک: همان، ص22-21</ref>. | از دو عنوان محمد بن حسین زعلان و محمد بن حسن علان، [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردی]] در تجرید الاسانید الکافی و [[شوشتری، محمدتقی|شیخ محمدتقی شوشتری]] در [[قاموس الرجال]] محمد بن حسن زعلان را صحیح دانسته‌اند و دیگری را تحریف. نویسنده پس از ذکر نظرات دیگر چنین می‌نویسد: تأمل و تردید در نسخه [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] از هر دو تهذیبین ([[تهذيب الأحكام|تهذیب]] و [[الاستبصار في ما اختلف من الأخبار|استبصار]]) به لفظ «بن علان» شایسته نیست چراکه وی این عنوان را در نسخ معتبر تکرار کرده است. این امر را می‌توان قرینه‌ای بر صحیح بودن عنوان بن علان در عنوان این راوی دانست، لکن دلیل قطعی نیست؛ به جهت این‌که امکان دارد در نسخه‌های مختلف از مصادر حدیثی که نزد [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] است تحریف واقع شده باشد یا این‌که در تعیین عنوان درست از سوی [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] خطایی رخ داده باشد...<ref>ر.ک: همان، ص22-21</ref>. | ||
عنوان محمد بن حسن وعلان نیز از جمله عناوین تحریف شده است؛ چراکه تبدیل «ز» به «و» که با اتصال نقطه زاء شبیه حرف واو می‌شود از تحریفات متعارف است برخلاف تبدیل «بن» به «و» که متعارف نیست<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>. در خصوص زعلان از باب تحریفات تبدیل اغرب به اشهر است چراکه زعلان به‌مراتب اغرب از «بن علان» است. در برنامه کامپیوتری معجم فقهی نیز تعداد زعلان به «بن علان» نسبت یک به چهارده است<ref>ر.ک: همان، ص23 و پانوشت 3</ref>. | عنوان محمد بن حسن وعلان نیز از جمله عناوین تحریف شده است؛ چراکه تبدیل «ز» به «و» که با اتصال نقطه زاء شبیه حرف واو می‌شود از تحریفات متعارف است برخلاف تبدیل «بن» به «و» که متعارف نیست<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>. در خصوص زعلان از باب تحریفات تبدیل اغرب به اشهر است چراکه زعلان به‌مراتب اغرب از «بن علان» است. در برنامه کامپیوتری معجم فقهی نیز تعداد زعلان به «بن علان» نسبت یک به چهارده است<ref>ر.ک: همان، ص23 و پانوشت 3</ref>. | ||