پرش به محتوا

المكتفی في الوقف و الإبتدا: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<references /> ' به '<references/> ')
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
خط ۴۵: خط ۴۵:
وی سپس اضافه می‌کند که‌ وقف‌ بر‌ انتهای آیات شایسته است؛ زیرا هم مقطع‌ به‌ شمار می‌رود و هم این‌که بسیاری از وقف‌های تام در آنجا قرار دارد‌. در‌ انتهای آیات معمولاً! جمله‌ها‌ پایان‌ می‌پذیرد و مطلب‌ به‌ آخر می‌‌رسد. حتی گروهی از پیشوایان و قاریان‌ پیشین‌، وقف بر انتهای آیه را می‌پسندیدند؛ هرچند قسمتی از کلام به بخش‌ دیگر‌ متعلق باشد به دلیل این‌که انتهای‌ آیه مقطع کلام است‌ و مشتبه‌ نمی‌شود؛ اگرچه انتهای آیه‌، وقف‌ تام نباشد<ref>ر.ک: همان؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12927/2/12 دانی، ابوعمرو عثمان بن سعید، ص12]</ref>.
وی سپس اضافه می‌کند که‌ وقف‌ بر‌ انتهای آیات شایسته است؛ زیرا هم مقطع‌ به‌ شمار می‌رود و هم این‌که بسیاری از وقف‌های تام در آنجا قرار دارد‌. در‌ انتهای آیات معمولاً! جمله‌ها‌ پایان‌ می‌پذیرد و مطلب‌ به‌ آخر می‌‌رسد. حتی گروهی از پیشوایان و قاریان‌ پیشین‌، وقف بر انتهای آیه را می‌پسندیدند؛ هرچند قسمتی از کلام به بخش‌ دیگر‌ متعلق باشد به دلیل این‌که انتهای‌ آیه مقطع کلام است‌ و مشتبه‌ نمی‌شود؛ اگرچه انتهای آیه‌، وقف‌ تام نباشد<ref>ر.ک: همان؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12927/2/12 دانی، ابوعمرو عثمان بن سعید، ص12]</ref>.


دانی در تأیید سخن خود پیرامون این نوع وقف یادآور‌ می‌شود‌ که ابوعمرو بصری (متوفی ١٥٤ق)، یکی از‌ عالمان‌ قرائت و علوم‌ قرآنی‌، دراین‌‌باره می‌گوید: من‌ دوست دارم در انتهای تمام آیات، سکت (وقف) شود. در سنت رسول اعظم‌ اسلام(ص) این‌گونه از ام‌سلمه نقل‌ شده‌ که‌ پیامبر‌ اکرم(ص) قرائتش را تقطیع‌ می‌کرد‌ و آخر هر آیه وقف می‌نمود. با سند دیگری از ایشان روایت شده‌ است‌: زمانی‌ که‌ پیامبر‌ اکرم‌(ص) قرائت می‌نمود، قرائتش را آیه‌آیه قطع می‌کرد و چنین می‌خواند: «بسم‌الله‌ الرَّحْمنِ‌ الرَّحِیمِ‌»، سپس وقف می‌کرد و آنگاه می‌خواند: «اَلْحَمْدُ لِلهِ‌ رَبِّ‌ الْعالَمِینَ‌»، آنگاه وقف می‌کرد و می‌خواند: «اَلرَّحْمنِ‌ الرَّحِیمِ‌» و... <ref>ر.ک: همان، ص4؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7086/2/12 متن کتاب، ص12]</ref>.
دانی در تأیید سخن خود پیرامون این نوع وقف یادآور‌ می‌شود‌ که ابوعمرو بصری (متوفی ١٥٤ق)، یکی از‌ عالمان‌ قرائت و علوم‌ قرآنی‌، دراین‌‌باره می‌گوید: من‌ دوست دارم در انتهای تمام آیات، سکت (وقف) شود. در سنت رسول اعظم‌ اسلام(ص) این‌گونه از ام‌سلمه نقل‌ شده‌ که‌ پیامبر‌ اکرم(ص) قرائتش را تقطیع‌ می‌کرد‌ و آخر هر آیه وقف می‌نمود. با سند دیگری از ایشان روایت شده‌ است‌: زمانی‌ که‌ پیامبر‌ اکرم‌(ص) قرائت می‌نمود، قرائتش را آیه‌آیه قطع می‌کرد و چنین می‌خواند: «بسم‌الله‌ الرَّحْمنِ‌ الرَّحِیمِ‌»، سپس وقف می‌کرد و آنگاه می‌خواند: «اَلْحَمْدُ لِلهِ‌ رَبِّ‌ الْعالَمِینَ‌»، آنگاه وقف می‌کرد و می‌خواند: «اَلرَّحْمنِ‌ الرَّحِیمِ‌» و...<ref>ر.ک: همان، ص4؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7086/2/12 متن کتاب، ص12]</ref>.


نوع چهارم که در باب آخر کتاب مطرح شده و خود درجات مختلفی دارد، وقف قبیح است. وقف قبیح آن است که منظور از‌ آن‌ فهمیده نمی‌شود؛ مانند وقف بر «بسم»، «مالک»، «رب» و نظایر آن‌ها و ابتدا از «الله»، «یوم الدین»، «العالمین»، در آیات سوره حمد، زیرا وقتی بر این کلمات وقف می‌شود، روشن نیست به‌ چه‌ چیز اضافه شده‌اند. این‌ مورد‌ به جهت امکان قطع نفس بر روی آن‌ها «وقف ضرورت» هم نامیده می‌شود. تمام قاریان و اهل‌فن، این قسم از وقف را نهی کرده‌ و مردود‌ شمرده‌اند و مناسب دیده‌‌اند‌ که کسی که نفسش در این‌گونه موارد قطع می‌شود، برای شروع به قبل برگردد تا قبل را به بعد وصل نماید. البته اگر این کار را از روی عدم‌ توانایی‌ انجام نداد، اشکالی ندارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7086/2/13 ر.ک: متن کتاب، ص13]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12927/2/13 دانی، ابوعمرو عثمان بن سعید، ص14-13]</ref>.
نوع چهارم که در باب آخر کتاب مطرح شده و خود درجات مختلفی دارد، وقف قبیح است. وقف قبیح آن است که منظور از‌ آن‌ فهمیده نمی‌شود؛ مانند وقف بر «بسم»، «مالک»، «رب» و نظایر آن‌ها و ابتدا از «الله»، «یوم الدین»، «العالمین»، در آیات سوره حمد، زیرا وقتی بر این کلمات وقف می‌شود، روشن نیست به‌ چه‌ چیز اضافه شده‌اند. این‌ مورد‌ به جهت امکان قطع نفس بر روی آن‌ها «وقف ضرورت» هم نامیده می‌شود. تمام قاریان و اهل‌فن، این قسم از وقف را نهی کرده‌ و مردود‌ شمرده‌اند و مناسب دیده‌‌اند‌ که کسی که نفسش در این‌گونه موارد قطع می‌شود، برای شروع به قبل برگردد تا قبل را به بعد وصل نماید. البته اگر این کار را از روی عدم‌ توانایی‌ انجام نداد، اشکالی ندارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/7086/2/13 ر.ک: متن کتاب، ص13]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/12927/2/13 دانی، ابوعمرو عثمان بن سعید، ص14-13]</ref>.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش