۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بيضاوي، عبدالله بن عمر' به 'بیضاوی، عبدالله بن عمر') |
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>') |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
بحث از زندگی بیضاوی و آثار علمی او و مطالعه تفسیرش و روشش در این کار، اقتضا میکرد که این کتاب در چهار باب و یک خاتمه مطرح شود. نویسنده مباحث باب اول را به زندگی بیضاوی و آثار علمی او اختصاص داده و این امر را در یک مقدمه و دو فصل بیان کرده است. در مقدمه، توصیفی کلی، از دوران و محیط زندگی بیضاوی دارد تا نشان دهد، آرای یک شخصیت علمی با تاریخ و جغرافیایش ارتباط دارد. او در فصل اول به بررسی زندگینامه شخصی بیضاوی پرداخته و در آن محل تولد و سفرها و خانواده و جایگاه علمی و وفات و... او را بیان کرده است. عبدالعزیز حاجی، در فصل دوم، مؤلفات بیضاوی در علوم و فنون مختلف را ذکر میکند و از برخی شروح و تعلیقاتی که بر آن نوشته شده نام میبرد و همچنین مکان وجود این آثار در کتابخانهها و... را بیان میکند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/4 ر.ک: همان، ص4-5]</ref> | بحث از زندگی بیضاوی و آثار علمی او و مطالعه تفسیرش و روشش در این کار، اقتضا میکرد که این کتاب در چهار باب و یک خاتمه مطرح شود. نویسنده مباحث باب اول را به زندگی بیضاوی و آثار علمی او اختصاص داده و این امر را در یک مقدمه و دو فصل بیان کرده است. در مقدمه، توصیفی کلی، از دوران و محیط زندگی بیضاوی دارد تا نشان دهد، آرای یک شخصیت علمی با تاریخ و جغرافیایش ارتباط دارد. او در فصل اول به بررسی زندگینامه شخصی بیضاوی پرداخته و در آن محل تولد و سفرها و خانواده و جایگاه علمی و وفات و... او را بیان کرده است. عبدالعزیز حاجی، در فصل دوم، مؤلفات بیضاوی در علوم و فنون مختلف را ذکر میکند و از برخی شروح و تعلیقاتی که بر آن نوشته شده نام میبرد و همچنین مکان وجود این آثار در کتابخانهها و... را بیان میکند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/4 ر.ک: همان، ص4-5]</ref> | ||
عبدالعزیز حاجی مینویسد: طبیعی است که پس از صحبت درباره زندگی و آثار علمی بیضاوی، به بحث از تفسیر بیضاوی بپردازیم. او این امر را در باب دوم کتاب مورد بررسی قرار میدهد. این باب دارای یک مقدمه و دو فصل است. در مقدمه، بهصورت مختصر درباره شروع تفسیر از ابتدای آن تا عصر بیضاوی صحبت میکند و به بعضی از قضایای تاریخ تفسیر و آنچه دراینباره نوشته شده اشاره مینماید. در فصل اول این باب، تعریفی اجمالی از تفسیر بیضاوی شامل حجم کتاب و تاریخ کتابت و شیوه عام مؤلف در نگارش تفسیر و... ارائه میشود و در فصل دوم مهمترین مصادری که او در تفسیرش به آنها اعتماد کرده، بیان میشوند؛ این مصادر و نویسندگان آن بهصورت مختصر توصیف میشوند. نویسنده برای هر موردی که تعریفی ارائه داده مثالی هم زده است. <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/5 ر.ک: همان، ص5]</ref> | عبدالعزیز حاجی مینویسد: طبیعی است که پس از صحبت درباره زندگی و آثار علمی بیضاوی، به بحث از تفسیر بیضاوی بپردازیم. او این امر را در باب دوم کتاب مورد بررسی قرار میدهد. این باب دارای یک مقدمه و دو فصل است. در مقدمه، بهصورت مختصر درباره شروع تفسیر از ابتدای آن تا عصر بیضاوی صحبت میکند و به بعضی از قضایای تاریخ تفسیر و آنچه دراینباره نوشته شده اشاره مینماید. در فصل اول این باب، تعریفی اجمالی از تفسیر بیضاوی شامل حجم کتاب و تاریخ کتابت و شیوه عام مؤلف در نگارش تفسیر و... ارائه میشود و در فصل دوم مهمترین مصادری که او در تفسیرش به آنها اعتماد کرده، بیان میشوند؛ این مصادر و نویسندگان آن بهصورت مختصر توصیف میشوند. نویسنده برای هر موردی که تعریفی ارائه داده مثالی هم زده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/5 ر.ک: همان، ص5]</ref> | ||
باب سوم تکملهای بر باب قبلی است یعنی در آن، روش تفصیلی بیضاوی در آیات قرآن بیان میشود. نویسنده این امر را در چهار فصل انجام میدهد. در فصل اول از خاستگاه تفسیر صحبت میکند و اعتماد بسیار او بر منابع قدیمی از قرآن و سنت و اقوال صحابه را نشان میدهد. در فصل دوم متعرض تفسیر لغوی نزد بیضاوی شده و مهمترین مباحث لغویای را که او در تفسیرش وارد کرده و طریقه ورودش به این مباحث را نشان میدهد. در ضمن، اشارهای به مباحث بلاغی و قراءات و مصادر استشهاد در هرکدام نیز میکند. این فصل طولانیترین فصل کتاب است. فصل سوم به روش کلامی بیضاوی در تفسیرش اختصاص دارد. نویسنده در آن برخی مباحث کلامی را که بیضاوی در تفسیرش متعرضشان شده، بیان میدارد و روش او در این مباحث و رد ادله مخالفان، بهویژه معتزله را روشن میسازد. فصل چهارم این باب، شامل مباحث فقهی و اصولی و دیگر اموری است که [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|تفسیر بیضاوی]] آنها را شامل میشود. وی شیوه ورود بیضاوی به این مباحث و طریقه استنباطات فقهی او را نشان میدهد و این فصل را با طرح مباحث دیگری مانند مناسبات بین آیات و سورهها، تفسیر اشاری، وقوف در قصه قرآنی، تفسیر بیضاوی در آیات تحدی و اعجاز و... به پایان میبرد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/5 ر.ک: همان، ص5-6]</ref> | باب سوم تکملهای بر باب قبلی است یعنی در آن، روش تفصیلی بیضاوی در آیات قرآن بیان میشود. نویسنده این امر را در چهار فصل انجام میدهد. در فصل اول از خاستگاه تفسیر صحبت میکند و اعتماد بسیار او بر منابع قدیمی از قرآن و سنت و اقوال صحابه را نشان میدهد. در فصل دوم متعرض تفسیر لغوی نزد بیضاوی شده و مهمترین مباحث لغویای را که او در تفسیرش وارد کرده و طریقه ورودش به این مباحث را نشان میدهد. در ضمن، اشارهای به مباحث بلاغی و قراءات و مصادر استشهاد در هرکدام نیز میکند. این فصل طولانیترین فصل کتاب است. فصل سوم به روش کلامی بیضاوی در تفسیرش اختصاص دارد. نویسنده در آن برخی مباحث کلامی را که بیضاوی در تفسیرش متعرضشان شده، بیان میدارد و روش او در این مباحث و رد ادله مخالفان، بهویژه معتزله را روشن میسازد. فصل چهارم این باب، شامل مباحث فقهی و اصولی و دیگر اموری است که [[أنوار التنزيل و أسرار التأويل (تفسير البيضاوي)|تفسیر بیضاوی]] آنها را شامل میشود. وی شیوه ورود بیضاوی به این مباحث و طریقه استنباطات فقهی او را نشان میدهد و این فصل را با طرح مباحث دیگری مانند مناسبات بین آیات و سورهها، تفسیر اشاری، وقوف در قصه قرآنی، تفسیر بیضاوی در آیات تحدی و اعجاز و... به پایان میبرد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/5 ر.ک: همان، ص5-6]</ref> | ||
باب چهارم کتاب، حاوی دو فصل است که در فصل اول آن ارزش علمی تفسیر بیضاوی مشخص میشود. نویسنده میزان اهتمام علما به این کتاب و اندازه تأثیرگذاری آن بر مفسرین پس از بیضاوی را مشخص میکند و برخی از تفسیرهایی که این تفسیر از مهمترین مصادر آن بوده را ذکر میکند. او سپس بر مهمترین حواشی و تعلیقات بر این کتاب اشاره کرده و مثالهایی از حواشی بر آن میزند تا تصویری واضح از آن را به ما نشان دهد. در فصل دوم هم نظریات علما و موضع آنان در قبال این تفسیر بیان میشود. نویسنده در این بخش اقوال سه تن از آنان را بر اساس ترتیب زمانی مورد بررسی قرار میدهد و این فصل را با اشاره به مهمترین ملاحظاتی که ممکن است متوجه تفسیر بیضاوی شود، به پایان میبرد. عبدالعزیز حاجی در خاتمه، خلاصه نتایج آنچه در بابهای کتاب، درباره زندگی و تفسیر بیضاوی مطرح شده را ذکر میکند. <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref> | باب چهارم کتاب، حاوی دو فصل است که در فصل اول آن ارزش علمی تفسیر بیضاوی مشخص میشود. نویسنده میزان اهتمام علما به این کتاب و اندازه تأثیرگذاری آن بر مفسرین پس از بیضاوی را مشخص میکند و برخی از تفسیرهایی که این تفسیر از مهمترین مصادر آن بوده را ذکر میکند. او سپس بر مهمترین حواشی و تعلیقات بر این کتاب اشاره کرده و مثالهایی از حواشی بر آن میزند تا تصویری واضح از آن را به ما نشان دهد. در فصل دوم هم نظریات علما و موضع آنان در قبال این تفسیر بیان میشود. نویسنده در این بخش اقوال سه تن از آنان را بر اساس ترتیب زمانی مورد بررسی قرار میدهد و این فصل را با اشاره به مهمترین ملاحظاتی که ممکن است متوجه تفسیر بیضاوی شود، به پایان میبرد. عبدالعزیز حاجی در خاتمه، خلاصه نتایج آنچه در بابهای کتاب، درباره زندگی و تفسیر بیضاوی مطرح شده را ذکر میکند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19575/1/6 ر.ک: همان، ص6]</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
ویرایش