۱۴۶٬۹۰۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' '''' به '''''
جز (جایگزینی متن - '<references /> ' به '<references/> ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' '''' به ''''') |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =16 | | تعداد جلد =16 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =01390 | ||
| کتابخوان همراه نور =01390 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''التفسير القرآني للقرآن''' نوشته [[عبدالكريم خطیب]]، تفسيرى تحليلى، اجتهادى و عقلى با رويكرد تقريب بين مذاهب اسلامى است. نویسنده به روايات و اقوال صحابه و تابعين و علماى پيشين اهميّت نداده است و بدينجهت با تفاسير ديگر تفاوت دارد. اين تفسير خطاب به مسلمانان معاصر نوشته شده است. | |||
== انگیزه == | |||
== | |||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
روش كلى وى در ورود به تفسير سورهها به اين ترتيب است كه در آغاز، نزول، شمار آيهها، تعداد كلمات و حروف، نامها، مكى و مدنى بودن آنها را بيان مىكند.چنانكه از نام تفسير پيداست به تناسب آيات، عنايتى خاصى دارد و در صورت امكان به بيان آن مىپردازد. در تبيين معانى آيات، از آيات ديگر كمك | روش كلى وى در ورود به تفسير سورهها به اين ترتيب است كه در آغاز، نزول، شمار آيهها، تعداد كلمات و حروف، نامها، مكى و مدنى بودن آنها را بيان مىكند.چنانكه از نام تفسير پيداست به تناسب آيات، عنايتى خاصى دارد و در صورت امكان به بيان آن مىپردازد. در تبيين معانى آيات، از آيات ديگر كمك مىگیرد و پيرو روشى كه اتخاذ كرده از روايات صحابه و تابعين و اقوال مفسرين استفاده نمىكند و مكرر تأكيد مىكند كه به جاى رجوع به كتابها و آثار گذشتگان، آيات قرآن را مىخواند و آنچه را كه خداوند متعال بر دل او افاضه مىكند، بيان مىدارد. | ||
در شرح آياتى كه متضمن برخى مباحث هستىشناسى هستند اذغان مىدارد كه قرآن كتاب علم نيست و رسالت آن بيان حقايق علمى نمىباشد.مسائل علمى مربوط به آيه را با تفسير علمى معقول متناسب با هدف هدايتى آن و فهم آن را مطابق با مسلمات علمى بيان شده، مطرح مىنمايد؛ مانند:ج14، ص682. گاهى در فهم تكواژگان و سيره و غزوات از احاديث بهره مىبرد. چندان به اعراب و مباحث ادبى و زبانى عنايت ندارد؛ چراكه معتقد است بلاغت و نظم قرآن كريم بسى بالاتر و برتر از آن است كه بتوان آن را با معيارها و نظريات دانشمندان علم نحو محدود كرد. در عين حال در تفسير آيات قرآن به أنوار التنزيل بيضاوى و [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]] و برخى ديگر از تفاسير عنايت دارد و غالباً بدون ذكر منبع از آنها مطالبى نقل مىكند. | در شرح آياتى كه متضمن برخى مباحث هستىشناسى هستند اذغان مىدارد كه قرآن كتاب علم نيست و رسالت آن بيان حقايق علمى نمىباشد.مسائل علمى مربوط به آيه را با تفسير علمى معقول متناسب با هدف هدايتى آن و فهم آن را مطابق با مسلمات علمى بيان شده، مطرح مىنمايد؛ مانند:ج14، ص682. گاهى در فهم تكواژگان و سيره و غزوات از احاديث بهره مىبرد. چندان به اعراب و مباحث ادبى و زبانى عنايت ندارد؛ چراكه معتقد است بلاغت و نظم قرآن كريم بسى بالاتر و برتر از آن است كه بتوان آن را با معيارها و نظريات دانشمندان علم نحو محدود كرد. در عين حال در تفسير آيات قرآن به أنوار التنزيل بيضاوى و [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]] و برخى ديگر از تفاسير عنايت دارد و غالباً ً بدون ذكر منبع از آنها مطالبى نقل مىكند. | ||
با توجه به مطالب ذكر شده مىتوان نتيجه گرفت كه | با توجه به مطالب ذكر شده مىتوان نتيجه گرفت كه خطیب در تفسير خود بيشتر به خرد آزاد خود اعتماد دارد تا روايات تفسيرى و اقوال مفسران سلف ايشان. وى با تدبر در آيات و تبيين عقلى و ايجاد نوعى ارتباط و توازن بين آنها، مطالب خود را استنباط و بيان مىدارد.برای نمونه در بحث بعثت حضرت آدم(ع) بعد از هبوط، و اينكه در آسمان بوده يا زمين، با چينش مقدماتى به زمينى بودن آن تمايل پيدا مىكند (گر چه بسيارى از مفسرين قرن بيستم آن را نپذيرفتهاند) و با تحليل و تشريح عقلى به اثبات آن پرداخته اشكالات آن را جواب مىدهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13365/1/74 جلد 1، صفحه74 به بعد]</ref>مفسر بر اساس روش اتخاذ شده، وارد قصص و روايات اسرائيليه نشده، ذكرى از آنها به ميان نمىآورد. | ||
خطیب در آيات احكام، فقط به تفسير مفهومى و بيان الفاظ آن و غالباً ً بدون ورود به نفس حكم و بيان شرعى آن مىپردازد. ذيل آيه 178 سوره بقره در مسئله قصاص، با تحليل خود، به اين نتيجه مىرسد كه قصاص انسان با انسان مطرح است و روح انسان در مقابل روح انسانى ديگر قصاص مىشود و جنسيت تغييرى در حكم نمىدهد.<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13365/1/195 جلد 1، ص195]</ref> | |||
از جانبى ديگر معتقد است در قرآن نسخ وجود ندارد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13367/1/793 ج 3، ص793، ذيل آيه 43 سوره نساء]</ref>در مسائل كلامى نيز همين روش را در پيش | از جانبى ديگر معتقد است در قرآن نسخ وجود ندارد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13367/1/793 ج 3، ص793، ذيل آيه 43 سوره نساء]</ref>در مسائل كلامى نيز همين روش را در پيش مىگیرد و با تدبر در آيات و ضميمه كردن آنها به آيات ديگر سعى در بيان مسائل دارد و به شكل كليشهاى و بنابر مشرب خاصى از اهل سنت آنها را تفسير نمىكند. مانند مبحث رؤيت خداوند كه معتقد است منظور از نظر به خداوند، نظر به رحمت او و طمع در رضوان اوست و عقول ما كه متناسب با عالم زمينى خلق شده است، قادر به درك ذات خداوند نخواهد بود. | ||
در آيه 103 سوره انعام ''' «لا تدركه الأبصار و هو يدرك الأبصار» ''' نيز معتقد است كه اين آيه اشاره به لطيف بودن و عدم رؤيت خداوند دارد؛ زيرا شيء مرئى، محدود است و محدود جسم دارد و جسم مركب خواهد بود و مركب هم مخلوق است و به بيان حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] استشهاد مىكند كه در جواب «هل رأيت ربك»؟فرمود: «نورانىّ أراه؟» يعنى نورى است كه وجود را پر كرده است و موجودات بوسيله نور او ديده مىشوند امّا خود نور ديده نمىشود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13368/1/254 جلد 4 صفحه 254]</ref> | در آيه 103 سوره انعام''' «لا تدركه الأبصار و هو يدرك الأبصار»''' نيز معتقد است كه اين آيه اشاره به لطيف بودن و عدم رؤيت خداوند دارد؛ زيرا شيء مرئى، محدود است و محدود جسم دارد و جسم مركب خواهد بود و مركب هم مخلوق است و به بيان حضرت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين على(ع)]] استشهاد مىكند كه در جواب «هل رأيت ربك»؟فرمود: «نورانىّ أراه؟» يعنى نورى است كه وجود را پر كرده است و موجودات بوسيله نور او ديده مىشوند امّا خود نور ديده نمىشود.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13368/1/254 جلد 4 صفحه 254]</ref> | ||
مفسر قبل از آغاز تفسير، مقدمهاى درباره قرآن تعاملى مسلمانان با كتاب الهى، تأثير اختلافات فرقهاى مذهبى و سياسى در برداشت از قرآن، منشأ و مصدر شريعت بودن قرآن و روش خود در اين تفسير، بيان مىدارد. بحثى نيز با عنوان «دراسات حول القرآن» درباره مكى، مدنى بودن سورهها و شمارش آنها، عدد آيات، كلمات و حروف قرآن دارد. | مفسر قبل از آغاز تفسير، مقدمهاى درباره قرآن تعاملى مسلمانان با كتاب الهى، تأثير اختلافات فرقهاى مذهبى و سياسى در برداشت از قرآن، منشأ و مصدر شريعت بودن قرآن و روش خود در اين تفسير، بيان مىدارد. بحثى نيز با عنوان «دراسات حول القرآن» درباره مكى، مدنى بودن سورهها و شمارش آنها، عدد آيات، كلمات و حروف قرآن دارد. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
==پانويس == | ==پانويس == | ||
<references/> | <references /> | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
#مقدمه و متن كتاب. | #مقدمه و متن كتاب. | ||
#دانشنامه قرآن و قرآنپژوهى، به كوشش [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]، ج 1، ص737 و ص998. | #دانشنامه قرآن و قرآنپژوهى، به كوشش [[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]، ج 1، ص737 و ص998. | ||
#المفسرون حياتهم و منهجهم، [[ایازی، محمدعلی| | #المفسرون حياتهم و منهجهم، [[ایازی، سید محمدعلی|سيد محمد على ايازى]]، ص323. | ||
==وابستهها== | |||
{{وابستهها}} | |||
| خط ۷۵: | خط ۷۸: | ||
[[رده: تفسیر]] | [[رده: تفسیر]] | ||
[[رده: متون تفاسیر]] | [[رده: متون تفاسیر]] | ||