پرش به محتوا

نخبة اللآلي شرح بدأ الأمالي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '‏.' به '.'
جز (جایگزینی متن - '‏.' به '.')
خط ۲۳: خط ۲۳:
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخوان همراه نور =53292
| کد پدیدآور =41753
| کد پدیدآور =41753
| پس از =
| پس از =
خط ۳۴: خط ۳۵:
لازم به ذکر است کتابی با عنوان «[[شرح بدء الأمالي]]»، تألیف [[جصاص، احمد بن علی|ابوبکر احمد بن علی رازی حنفی]] (متوفی 370ق) حاوی یک قصیده شصت بیتی است که ابیات آن با ابیات کتاب حاضر؛ یعنی «بدأ الأمالي في علم الكلام»، تألیف [[اوشي فرغاني، علي بن عثمان|سراج‌الدین علی بن عثمان اوشی فرغانی]] (متوفی 575ق) یکسان است با این تفاوت که نویسندگان این دو قصیده در دو قرن متفاوت می‌زیسته و سراج‌الدین فرغانی در سال 569 از نگارش آن فارغ شده است. با توجه به این موضوع (یکسان بودن ابیات این دو اثر)، محتوای این اثر کلامی، پیش‌ازاین در کتاب «بدأ الأمالي في علم الكلام» مورد بررسی قرار گرفته است لذا در این مقاله تنها به توضیح عمل شارح اختصاص می‌یابد.
لازم به ذکر است کتابی با عنوان «[[شرح بدء الأمالي]]»، تألیف [[جصاص، احمد بن علی|ابوبکر احمد بن علی رازی حنفی]] (متوفی 370ق) حاوی یک قصیده شصت بیتی است که ابیات آن با ابیات کتاب حاضر؛ یعنی «بدأ الأمالي في علم الكلام»، تألیف [[اوشي فرغاني، علي بن عثمان|سراج‌الدین علی بن عثمان اوشی فرغانی]] (متوفی 575ق) یکسان است با این تفاوت که نویسندگان این دو قصیده در دو قرن متفاوت می‌زیسته و سراج‌الدین فرغانی در سال 569 از نگارش آن فارغ شده است. با توجه به این موضوع (یکسان بودن ابیات این دو اثر)، محتوای این اثر کلامی، پیش‌ازاین در کتاب «بدأ الأمالي في علم الكلام» مورد بررسی قرار گرفته است لذا در این مقاله تنها به توضیح عمل شارح اختصاص می‌یابد.


شارح در مقدمه‌اش، دلیل انتخاب کتاب بدأ الأمالي برای شرح را این‌گونه توضیح می‌دهد: برخی از اهل زمان ما اقدام به مسخ و تبدیل و تیره کردن چهره زیبای این کتاب نموده‌اند. البته این کتاب نیاز به معرفی و مباحثه ندارد؛ چراکه محققین بزرگ و ارجمندی بر آن شرح نوشته‌اند... من نیز تصمیم گرفتم که آن لکه‌هایی که بر آن عارض شده و زشتی‌هایی که دنبال اوست را با شرحی پراکنده کنم. شرحی که دشواری ترکیب‌های آن را برطرف کرده، پرده را از چهره معانیش کنار زده و از بقیه شروح بی‌نیاز کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>.
شارح در مقدمه‌اش، دلیل انتخاب کتاب بدأ الأمالي برای شرح را این‌گونه توضیح می‌دهد: برخی از اهل زمان ما اقدام به مسخ و تبدیل و تیره کردن چهره زیبای این کتاب نموده‌اند. البته این کتاب نیاز به معرفی و مباحثه ندارد؛ چراکه محققین بزرگ و ارجمندی بر آن شرح نوشته‌اند... من نیز تصمیم گرفتم که آن لکه‌هایی که بر آن عارض شده و زشتی‌هایی که دنبال اوست را با شرحی پراکنده کنم. شرحی که دشواری ترکیب‌های آن را برطرف کرده، پرده را از چهره معانیش کنار زده و از بقیه شروح بی‌نیاز کند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>.


روش شارح چنین است که ابتدا یک بیت از اشعار بدأ الأمالي با ذکر شماره در ابتدای آن می‌آورد و در ذیل آن بیت، مطالب مرتبط با آن از حیث لفظ و معنا ذکر می‌کند.
روش شارح چنین است که ابتدا یک بیت از اشعار بدأ الأمالي با ذکر شماره در ابتدای آن می‌آورد و در ذیل آن بیت، مطالب مرتبط با آن از حیث لفظ و معنا ذکر می‌کند.


[[اوشي فرغاني، علي بن عثمان|سراج‌الدین اوشی]] همان‌گونه که تمیمی در طبقات حنفیه نوشته در تاریخ 569ق از نگارش «بدأ الأمالي» فارغ شده است. بر این اثر محمد بن ابوبکر رازی و محمد بن ابوبکر بن جماعة (متوفی 819ق) شرح نوشته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص144</ref>.
[[اوشي فرغاني، علي بن عثمان|سراج‌الدین اوشی]] همان‌گونه که تمیمی در طبقات حنفیه نوشته در تاریخ 569ق از نگارش «بدأ الأمالي» فارغ شده است. بر این اثر محمد بن ابوبکر رازی و محمد بن ابوبکر بن جماعة (متوفی 819ق) شرح نوشته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص144</ref>.


در آخرین صفحه کتاب چنین می‌خوانیم: رسول خدا(ص) به ما خبر داده است که امتش به 73 فرقه تقسیم خواهند شد. تنها یک فرقه بر حق است و اسم آن را به ما خبر داده است. قصیده امالی شرح کاملی بر عقیده اهل سنت و جماعت است که همان فرقه صحیحه است. شروح مختلفی به زبان‌های متنوع بر این قصیده نوشته شده است. بهترین و مفیدترین این شروح «نخبة اللآلي» است<ref>ر.ک: همان، ص145</ref>.
در آخرین صفحه کتاب چنین می‌خوانیم: رسول خدا(ص) به ما خبر داده است که امتش به 73 فرقه تقسیم خواهند شد. تنها یک فرقه بر حق است و اسم آن را به ما خبر داده است. قصیده امالی شرح کاملی بر عقیده اهل سنت و جماعت است که همان فرقه صحیحه است. شروح مختلفی به زبان‌های متنوع بر این قصیده نوشته شده است. بهترین و مفیدترین این شروح «نخبة اللآلي» است<ref>ر.ک: همان، ص145</ref>.


فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است.
فهرست مطالب در انتهای کتاب ذکر شده است.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش