۱۴۶٬۷۱۱
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR20530J1.jpg | عنوان =بحوث في أصول التفسير | عنوانها...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابنک' به 'ابن ک') |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[صباغ، محمد بن | [[صباغ، محمد بن لطفی]] (نويسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| موضوع =تفسير - فن | | موضوع =تفسير - فن | ||
سرگذشتنامه | |||
مفسران | مفسران | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| ناشر =المکتب الإسلامي | | ناشر =المکتب الإسلامي | ||
| مکان نشر =لبنان - بيروت | | مکان نشر =لبنان - بيروت | ||
| سال نشر =مجلد1: 1988م , 1408ق, | | سال نشر =مجلد1: 1988م , 1408ق, | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =20530 | ||
| کتابخوان همراه نور =20530 | |||
| کد پدیدآور =01978 | | کد پدیدآور =01978 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
'''بحوث في أصول التفسير'''، اثر محمد بن لطفی | '''بحوث في أصول التفسير'''، اثر [[صباغ، محمد بن لطفی|محمد بن لطفی صباغ]]، کتابی است در بررسی و معرفی اصول تفسیری میان برخی از بزرگان این علم. | ||
نویسنده به دنبال آن است که مهمترین موضوعات مربوط به اصول تفسیر قرآن را مطرح نماید و در خلال مباحث کتاب، قواعدی ذکر گردیده که شناخت و معرفت آنها، در تفسیر قرآن کریم، بسیار حایز اهمیت است<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>. | نویسنده به دنبال آن است که مهمترین موضوعات مربوط به اصول تفسیر قرآن را مطرح نماید و در خلال مباحث کتاب، قواعدی ذکر گردیده که شناخت و معرفت آنها، در تفسیر قرآن کریم، بسیار حایز اهمیت است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/6 ر.ک: مقدمه، ص6]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۱: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده در مقدمه کتاب، به موضوع و اهمیت آن اشاره نموده و پیش از شروع مباحث، به بیان اصول تفسیر پرداخته و اشاره مختصری به تاریخچه و مهمترین مصادر آن، نموده است که از جمله آنها عبارتند از: | نویسنده در مقدمه کتاب، به موضوع و اهمیت آن اشاره نموده و پیش از شروع مباحث، به بیان اصول تفسیر پرداخته و اشاره مختصری به تاریخچه و مهمترین مصادر آن، نموده است که از جمله آنها عبارتند از: | ||
# کتاب تفسیر بزرگانی، همچون طبری، قرطبی، ابوحیان، | # کتاب تفسیر بزرگانی، همچون [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبری]]، [[قرطبی، محمد بن احمد|قرطبی]]، [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحیان]]، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] و... | ||
# رسائلی که در این خصوص تألیف شده است، از جمله رساله | # رسائلی که در این خصوص تألیف شده است، از جمله رساله ابن تیمیه و علمایی نظیر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]]، فراهی، دهلوی و... # مباحث عدیدهای که در علم اصول فقه مخوصا مبحث دلالت وجود دارد. | ||
# مباحث مطرحشده در علم بلاغت، مصطلح الحدیث و...<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>. | # مباحث مطرحشده در علم بلاغت، مصطلح الحدیث و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/16 ر.ک: همان، ص16]</ref>. | ||
نویسنده مطالب را با معرفی اصول تفسیر در نزد ابن جریر طبری، آغاز نموده است. وی از اهالی آمل در طبرستان بوده و در سال 224ق، به دنیا آمد و در طلب علم، به شام و عراق مهاجرت نموده و در بغداد مستقر شد. | نویسنده مطالب را با معرفی اصول تفسیر در نزد ابن جریر طبری، آغاز نموده است. وی از اهالی آمل در طبرستان بوده و در سال 224ق، به دنیا آمد و در طلب علم، به شام و عراق مهاجرت نموده و در بغداد مستقر شد. | ||
از جمله کسانی که تفسیر او را ستودهاند، عبارتند از: | |||
وی مقدمهای طولانی در اصول تفسیر نوشته که به عقیده نویسنده، خود کتابی مستقل بشمار میرود. از جمله موضوعاتی که در این مقدمه ذکر گردیده است، میتوان از وسائل و اموری که مفسر بدان نیاز دارد نام برد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18-19</ref>. | از جمله کسانی که تفسیر او را ستودهاند، عبارتند از: ابن خزیمه؛ ابوعمر زاهد غلام ثعلب؛ [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب بغدادی]]؛ [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابیبکر|سیوطی]]. | ||
وی مقدمهای طولانی در اصول تفسیر نوشته که به عقیده نویسنده، خود کتابی مستقل بشمار میرود. از جمله موضوعاتی که در این مقدمه ذکر گردیده است، میتوان از وسائل و اموری که مفسر بدان نیاز دارد نام برد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/18 ر.ک: متن کتاب، ص18-19]</ref>. | |||
دیگر افرادی که به معرفی اصول تفسیر در نزدشان پرداخته شده است، بهترتیب عبارتند از: | دیگر افرادی که به معرفی اصول تفسیر در نزدشان پرداخته شده است، بهترتیب عبارتند از: | ||
الف)- ابوعبدالله محمد بن احمد انصاری خزرجی اندلسی قرطبی. وی از اهالی قرطبه بوده که به مصر مهاجرت نموده و در سال 671ق، بدرود حیات گفت. تفسیر وی | الف)- [[قرطبی، محمد بن احمد|ابوعبدالله محمد بن احمد انصاری خزرجی اندلسی قرطبی]]. وی از اهالی قرطبه بوده که به مصر مهاجرت نموده و در سال 671ق، بدرود حیات گفت. تفسیر وی «[[الجامع لأحكام القرآن|الجامع لأحكام القرآن و المبين لما تضمنه من السنة و آي الفرقان]]» نام دارد که در آن، عنایت خاصی به لغت و احکام شده است. از جمله موضوعات مربوط به اصول تفسیر وی، میتوان به موارد زیر اشاره نمود: | ||
# تدبر: وی تدبر در قرآن را امر مطلوبی دانسته که قاری را به تفسیر قائم بر اصول معینی میرساند. | # تدبر: وی تدبر در قرآن را امر مطلوبی دانسته که قاری را به تفسیر قائم بر اصول معینی میرساند. | ||
# امانت علمی و تخریج احادیث: این امر باعث میشود که هر قولی به قائل آن منسوب گردد و این از جمله اخلاق علمای فاضل است. | # امانت علمی و تخریج احادیث: این امر باعث میشود که هر قولی به قائل آن منسوب گردد و این از جمله اخلاق علمای فاضل است. | ||
# پرهیز از اسرائیلیات: این از جمله اصول مهم تفسیر قرطبی | # پرهیز از اسرائیلیات: این از جمله اصول مهم تفسیر قرطبی میباشد. | ||
# ایمان و عمل صالح. | # ایمان و عمل صالح. | ||
# تلاوت مدام قرآن و حفظ آن. | # تلاوت مدام قرآن و حفظ آن. | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۲: | ||
# آراسته شدن به اخلاق قرآن. | # آراسته شدن به اخلاق قرآن. | ||
# تقوای الهی و عمل صالح. | # تقوای الهی و عمل صالح. | ||
# برخورداری از علومی که دانش آن بر مفسر لازم است، مانند لغت، سنن و فقه<ref>ر.ک: همان، ص24-46</ref>. | # برخورداری از علومی که دانش آن بر مفسر لازم است، مانند لغت، سنن و فقه<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/24 ر.ک: همان، ص24-46]</ref>. | ||
ب)- ابوحیان: از جمله کتبی که در آن، فوائد و قواعدی ذکر گردیده که به اصول تفسیر مربوط میشود، کتاب | ب)- [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحیان]]: از جمله کتبی که در آن، فوائد و قواعدی ذکر گردیده که به اصول تفسیر مربوط میشود، کتاب «[[البحر المحيط في التفسير|البحر المحيط]]» [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحیان اثیرالدین محمد بن یوسف بن علی اندلسی غرناطی جیانی]] است. وی در سال 654ق، در اندلس به دنیا آمد و علوم اسلامی و عربی را از علمای اندلس فراگرفت. از جمله اصولی که وی در کتاب خود بدان اشاره نموده است، عبارتند از: | ||
# پرهیز از صوفیه. | # پرهیز از صوفیه. | ||
# پرهیز از شیعه باطنیه. | # پرهیز از شیعه باطنیه. | ||
# برخورداری از علومی که تفسیر قرآن بدان نیاز دارد، مانند علم به لغت و شناخت احکام کلمات عرب از جهت افراد و ترکیب. | # برخورداری از علومی که تفسیر قرآن بدان نیاز دارد، مانند علم به لغت و شناخت احکام کلمات عرب از جهت افراد و ترکیب. | ||
# تدبر و عدم جمود بر آنچه سلف پیرامون فهم قرآن برای ما نقل کردهاند. | # تدبر و عدم جمود بر آنچه سلف پیرامون فهم قرآن برای ما نقل کردهاند. | ||
# آگاهی به ارزش و جایگاه علم تفسیر<ref>ر.ک: همان، ص50-62</ref>. | # آگاهی به ارزش و جایگاه علم تفسیر<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/50 ر.ک: همان، ص50-62]</ref>. | ||
ج)- | ج)- [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]]: از دیگر مفسرینی که مقدمه جامع و مفصلی پیرامون اهتمام به اصول تفسیر نوشتهاند، اسماعیل بن عمر بن کثیر میباشد. وی در سال 701ق، در دمشق به دنیا آمد. او در مقدمه کتاب خود، تحت عنوان «[[تفسير القرآن العظيم (ابن كثير)|تفسير القرآن العظيم]]»، به اصول تفسیر اشاره کرده است که از جمله مهمترین آنها، عبارتند از: تدبر در قرآن و توجه به قصص قرآن و عبرت گرفتن از اخبار امم سابق. وی در مقدمه خود، این سؤال را مطرح نموده است که بهترین روش تفسیر قرآن چیست و سپس به بررسی روشهای تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر قرآن با سنت پرداخته و بهترین روش را، تفسیر قرآن به قرآن دانسته است با حفظ ارزش تفسیر قرآن با سنت و سپس به این نکته اشاره کرده است که در صورت نیافتن تفسیر قرآن در قرآن و سنت، باید به قول صحابه مراجعه نمود و در این زمینه به ابن مسعود و ابن عباس، اشاره کرده است. سپس، استطرادا، موضوع اسرائلیات و لزوم پرهیز از آن را مطرح نموده و در پایان، حجیت قول تابعین را مورد بحث و بررسی قرار داده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/63 ر.ک: همان، ص63-76]</ref>. | ||
از دیگر کسانی که به بررسی اصول تفسیری آنها پرداخته شده است، | از دیگر کسانی که به بررسی اصول تفسیری آنها پرداخته شده است، [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] و [[مودودی، ابوالاعلی|ابوعلی مودودی]] میباشند<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/77 ر.ک: همان، ص77-324]</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب و منابع کتاب، در انتهای آن آمده و در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع<ref>مثلا ر.ک: پاورقی، ص89</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>مثلا ر.ک: همان، ص101</ref>. | فهرست مطالب و منابع کتاب، در انتهای آن آمده و در پاورقیها علاوه بر ذکر منابع<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/89 مثلا ر.ک: پاورقی، ص89]</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/41341/1/101 مثلا ر.ک: همان، ص101]</ref>. | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده: | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده: | [[رده:تفسیر]] | ||
[[رده: | [[رده:علم تفسیر]] | ||