۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوانهای دیگر = به همراه توضيحات قرآني، روايي و تاريخ | | عنوانهای دیگر = به همراه توضيحات قرآني، روايي و تاريخ | ||
| تصویر = NUR12132J1.jpg | | تصویر = NUR12132J1.jpg | ||
| پدیدآوران = نير ممقاني، محمد تقي بن محمد (نویسنده) | | پدیدآوران = [[نير ممقاني، محمد تقي بن محمد]] (نویسنده) | ||
| ناشر = شمس الشموس | | ناشر = شمس الشموس | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان نیر'''، تألیف میرزا محمدتقی | '''دیوان نیر'''، تألیف [[نير ممقاني، محمد تقي بن محمد|میرزا محمدتقی حجةالاسلام]]، متخلص به «نیّر» است. دیوان نیر مشتمل بر مجموعه اشعار وی در رابطه با امام حسین(ع) و عاشورا در قالبهای مختلفی مثل مثنوی، ترکیببـند، قصیده و غزل است. حجةالاسلام، بیشتر با اثر گرانسنگ و پربـارش «آتـشکده» شناخته شده است و بهجرأت میتوان گفت که آتشکده - بهویژه ترکیببند بلند آن - شاهکار قلمی نیّر تبریزی است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
آغاز شده و با بیت زیر پایان میپذیرد: | آغاز شده و با بیت زیر پایان میپذیرد: | ||
شکر کاین منظومه مشکین ختام در هزاروسیصدونه شد تمام<ref>ر.ک: همان، صفحه بیستوشش و بیستوهفت</ref> | شکر کاین منظومه مشکین ختام در هزاروسیصدونه شد تمام<ref>ر.ک: همان، صفحه بیستوشش و بیستوهفت</ref> | ||
آتشکده بـیشتر با دو اثر گرانسنگ دیگری که آنها هـم در حـول و حـوش حماسه عاشورا سروده شدهاند، مقایسه و سـنجیده مـیشود: یکی «زبدة الأسرار» سروده حسن صفیعلیشاه (1251-1316ق) و دیگری «گنجینة الأسرار» سـروده عـمان سامانی (1264-1322ق). این هر سـه اثـر چنان بـه هـم مـیمانند که بیگمان از یکدیگر تـأثیر پذیـرفته و به استقبال هم رفتهاند، اما قرائن و شواهدی که بتواند تقدیم «آتـشکده» را بـهویژه بر «زبدة الأسرار» ثابت کند، کـافی نبوده، بیشتر مفید احـتمال اسـت. بههرصورت این هـر سـه کتاب در زمانهای نزدیک به هم (هر سه در اوائل قرن چـهاردهم قـمری) سروده شده است.<ref>صحتی سردرودی، محمد، ص138</ref> | آتشکده بـیشتر با دو اثر گرانسنگ دیگری که آنها هـم در حـول و حـوش حماسه عاشورا سروده شدهاند، مقایسه و سـنجیده مـیشود: یکی «زبدة الأسرار» سروده حسن صفیعلیشاه (1251-1316ق) و دیگری «گنجینة الأسرار» سـروده عـمان سامانی (1264-1322ق). این هر سـه اثـر چنان بـه هـم مـیمانند که بیگمان از یکدیگر تـأثیر پذیـرفته و به استقبال هم رفتهاند، اما قرائن و شواهدی که بتواند تقدیم «آتـشکده» را بـهویژه بر «زبدة الأسرار» ثابت کند، کـافی نبوده، بیشتر مفید احـتمال اسـت. بههرصورت این هـر سـه کتاب در زمانهای نزدیک به هم (هر سه در اوائل قرن چـهاردهم قـمری) سروده شده است.<ref>صحتی سردرودی، محمد، ص138</ref> | ||
# ترکیببند: شامل 28 بند، بههمراه 28 بیت برگردان که بهصورت مجزا تنظیم یافته و بخش دوم از دیوان حاضر را به خود اختصاص داده است. این بخش نیز همچون آتشکده، دربردارنده مطالبی است که بهصورت زیرنویس، الصاق شده؛ با این تفاوت که مستندات تاریخی به غیر از موارد ضروری در آن تکرار نشده و تنها به توضیح ابیات و معنی لغات بسنده شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه بیستوهفت</ref>این اثر سترگ دارای صلابت و صمیمیت خاصی است کـه در اشـعار دیـگر این مجموعه دیده نمیشود و حائز امتیازات چندی است که آن را از نظایر خـود مـمتاز مـیسازد. حتی از ترکیببند معروف محتشم نیز موفقتر و فراتر میرود<ref>ر.ک: صحتی سردرودی، محمد، ص138</ref> | # ترکیببند: شامل 28 بند، بههمراه 28 بیت برگردان که بهصورت مجزا تنظیم یافته و بخش دوم از دیوان حاضر را به خود اختصاص داده است. این بخش نیز همچون آتشکده، دربردارنده مطالبی است که بهصورت زیرنویس، الصاق شده؛ با این تفاوت که مستندات تاریخی به غیر از موارد ضروری در آن تکرار نشده و تنها به توضیح ابیات و معنی لغات بسنده شده است.<ref>ر.ک: مقدمه، صفحه بیستوهفت</ref>این اثر سترگ دارای صلابت و صمیمیت خاصی است کـه در اشـعار دیـگر این مجموعه دیده نمیشود و حائز امتیازات چندی است که آن را از نظایر خـود مـمتاز مـیسازد. حتی از ترکیببند معروف محتشم نیز موفقتر و فراتر میرود<ref>ر.ک: صحتی سردرودی، محمد، ص138</ref> | ||
خط ۶۵: | خط ۶۶: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== |
ویرایش