۱۴۶٬۶۱۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمهنويس') |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ | [[بخاری، احمد بن محمد]] (نويسنده) | ||
[[آل داود، علی]] (مصحح و | [[آل داود، سید علی]] (مصحح و مقدمهنويس) | ||
| زبان =فارسی | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =BP 88 /ب3ت2 | | کد کنگره =BP 88 /ب3ت2 | ||
| موضوع =پيامبران - داستان | | موضوع =پيامبران - داستان | ||
قرآن - | قرآن - قصهها | ||
نثر فارسی - قرن 5ق. | نثر فارسی - قرن 5ق. | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| شابک =978-964-7531-69-6 | | شابک =978-964-7531-69-6 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =13975 | ||
| کتابخوان همراه نور =13975 | |||
| کد پدیدآور =05969 | | کد پدیدآور =05969 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
}} | }} | ||
'''تاج القصص'''، اثر [[ | '''تاج القصص'''، اثر [[بخاری، احمد بن محمد|ابونصر احمد بن محمد بخاری]]، کتابی است دو جلدی به زبان فارسی با موضوع علوم قرآنی و داستانهای قرآن. این اثر به تصحیح [[آل داود، سید علی|سید علی آل داود]] رسیده و همو مقدمه کاملی بر آن نوشته است. نویسنده در این اثر در پی بیان داستانهای قرآنی است و در راستای بیان این داستانها باورهای عامیانه را نیز در میان مطالب کتاب گنجانده است و حتی میتوان گفت برخی از مطالب کتاب زاییده ذهن اسطورهساز خود اوست. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۸: | خط ۳۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
«این کتاب که در متن اثر و در فهارس نسخ خطی از آن با نام تاج القصص یاد میشود، در شمار مهمترین متون فارسی قرن پنجم هجری و سال تألیف آن به تصریح مؤلف در سرآغاز جلد دوم در 475 ق/1082م، است. بااینکه نسخ خطی موجود این اثر بیتردید در ادوار گوناگون دستخوش تصرف و تغییر فراوان شده، لکن این نکته از اهمیت اصل کتاب نمیکاهد. مؤلف اصلی و نگارنده این کتاب [[ | «این کتاب که در متن اثر و در فهارس نسخ خطی از آن با نام تاج القصص یاد میشود، در شمار مهمترین متون فارسی قرن پنجم هجری و سال تألیف آن به تصریح مؤلف در سرآغاز جلد دوم در 475 ق/1082م، است. بااینکه نسخ خطی موجود این اثر بیتردید در ادوار گوناگون دستخوش تصرف و تغییر فراوان شده، لکن این نکته از اهمیت اصل کتاب نمیکاهد. مؤلف اصلی و نگارنده این کتاب [[بخاری، احمد بن محمد|ابونصر احمد بخاری]] است و وی آن را در سال مذکور از استادش ابوالقاسم محمود جیهانی در بلخ شنیده و مطالب او را همراه با سخنانی از خود به رشته نگارش درآورده است. طبعا انشای کتاب و نثر آن را باید اثر [[بخاری، احمد بن محمد|بخاری]] دانست؛ گو آنکه بهیقین بخشهای اصلی کتاب، زاده طبع ابوالقاسم محمود جیهانی از دانشمندان ناشناخته آن روزگار است. | ||
موضوع تاج القصص، داستانهای پیامبران به زبان فارسی است. بااینکه پیش از نگارش این کتاب، چند ترجمه و تفسیر قرآن کریم به فارسی تألیف شده بود، لیکن در موضوع داستانهای انبیا تا این زمان، کتابی مستقل با این تفصیل پدید نیامده بود. قصص الانبیای نیشابوری، هرچند اثری متعلق به قرن پنجم شمرده شده، لیکن سال تألیف آن بهدقت معین نیست و محتملا همزمان با تاج القصص یا اندکی پس از آن به رشته نگارش درآمده است؛ اما قصص الانبیای نیشابوری از نظر حجم و مقدار از نیمِ تاج القصص کوتاهتر است. | موضوع تاج القصص، داستانهای پیامبران به زبان فارسی است. بااینکه پیش از نگارش این کتاب، چند ترجمه و تفسیر قرآن کریم به فارسی تألیف شده بود، لیکن در موضوع داستانهای انبیا تا این زمان، کتابی مستقل با این تفصیل پدید نیامده بود. قصص الانبیای نیشابوری، هرچند اثری متعلق به قرن پنجم شمرده شده، لیکن سال تألیف آن بهدقت معین نیست و محتملا همزمان با تاج القصص یا اندکی پس از آن به رشته نگارش درآمده است؛ اما قصص الانبیای نیشابوری از نظر حجم و مقدار از نیمِ تاج القصص کوتاهتر است. | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۳: | ||
داستانگوییِ مؤلف گاه در ذیل تفسیر آیه و گاه به آخر آیه برده میشود. در ضمن، مؤلف، برخی اشعار فارسی و عربی را که بیشتر از بزرگان عرفاست نقل کرده، اما بیشتر اشعار عربی است و قطعات فارسی را معمولا از شعرای ناشناخته انتخاب کرده است. ویژگی دیگر تألیف، استفاده از روش سؤال و جواب است. هر سؤالی را که مطرح کرده بلافاصله در بخش مستقلی جواب میدهد. | داستانگوییِ مؤلف گاه در ذیل تفسیر آیه و گاه به آخر آیه برده میشود. در ضمن، مؤلف، برخی اشعار فارسی و عربی را که بیشتر از بزرگان عرفاست نقل کرده، اما بیشتر اشعار عربی است و قطعات فارسی را معمولا از شعرای ناشناخته انتخاب کرده است. ویژگی دیگر تألیف، استفاده از روش سؤال و جواب است. هر سؤالی را که مطرح کرده بلافاصله در بخش مستقلی جواب میدهد. | ||
بدین ترتیب مباحث تاج القصص، | بدین ترتیب مباحث تاج القصص، قصویی و روایت داستانهای پیامبران بهتنهایی نیست، بلکه مطالب گوناگون پس از ذکر آیه و تفسیر آن بهصورت منسجم به دنبال هم آمده و آنگاه به شرح قصه میپردازد. گاه در میانه داستانسرایی به شرح موضوعات عرفانی، لطیفویی و نظیرهپردازی و ذکر حکایات و اشعار و قطعات عربی و فارسی میپردازد. در این قسمت معمولا مؤلف از نقل کلمات و آثار بزرگان و حکایات مربوط به آنها، خاصه آنچه که مربوط به عرفا و مفسران و مذکران است غفلت نمیکند و بهعنوان شرح مطالب مورد نظر خود، گوشههایی از آثار دیگران را در اثر خود مندرج ساخته است»<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص17-19</ref>. | ||
===ویژگیها=== | ===ویژگیها=== | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۵: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
مقدمه کتاب. | مقدمه کتاب. | ||
== وابستهها == | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
| خط ۷۸: | خط ۸۰: | ||
[[رده:علوم قرآنی]] | [[رده:علوم قرآنی]] | ||