پرش به محتوا

کتاب الزهد (اسد بن موسی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| شابک =
| شابک =
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =
| کتابخانۀ دیجیتال نور =39826
| کد پدیدآور =46393
| کد پدیدآور =46393
| پس از =
| پس از =
خط ۳۸: خط ۳۸:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه کوتاه محقق، به بیان این نکته پرداخته شده است که کتاب حاضر، برای اولین بار تصحیح و چاپ شده است<ref>مقدمه، ص3</ref>.
در مقدمه کوتاه محقق، به بیان این نکته پرداخته شده است که کتاب حاضر، برای اولین بار تصحیح و چاپ شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/3 مقدمه، ص3]</ref>.


پیش از آغاز روایات، به معرفی و شرح‎حال مختصر راویان کتاب، پرداخته شده است که به عبارتند از:
پیش از آغاز روایات، به معرفی و شرح‎حال مختصر راویان کتاب، پرداخته شده است که به عبارتند از:
خط ۴۸: خط ۴۸:
# ابوالقاسم اصفهانی عبدالواحد بن ابی مطهر قاسم بن فضل (متوفی 605ق)؛
# ابوالقاسم اصفهانی عبدالواحد بن ابی مطهر قاسم بن فضل (متوفی 605ق)؛
# ضیاءالدین محمد بن عبدالواحد بن احمد بن عبدالرحمن بن اسماعیل بن منصور ابوعبدالله سعدی مقدسی (متولد 567ق)؛
# ضیاءالدین محمد بن عبدالواحد بن احمد بن عبدالرحمن بن اسماعیل بن منصور ابوعبدالله سعدی مقدسی (متولد 567ق)؛
# شمس‎الدین ابوعبدالله محمد بن عبدالمنعم بن عمار بن هامل (متوفی 671ق)<ref>همان، ص4- 8</ref>.
# شمس‎الدین ابوعبدالله محمد بن عبدالمنعم بن عمار بن هامل (متوفی 671ق)<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/4 همان، ص4- 8]</ref>.


در ادامه، ضمن شرح‎حال مختصر مؤلف، به توصیف نسخ خطی کتاب، پرداخته شده است<ref>همان، ص9- 11</ref>.
در ادامه، ضمن شرح‎حال مختصر مؤلف، به توصیف نسخ خطی کتاب، پرداخته شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/9 همان، ص9- 11]</ref>.


نویسنده در ابتدا، به ذکر نام سلسله سندی که از آن‎ها، روایات را شنیده است پرداخته و سپس، ضمن اشاره به روایاتی که پیرامون آیاتی همچون آیه 82 سوره توبه: «فَلْيَضْحَكُوا قَلِيلًا وَ لْيَبْكُوا كَثِيراً جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ»، (پس به سزاى آنچه (با دست خود) كسب مى‎كردند، كم بخندند و بسيار بگريند)؛ آیه 21 سوره ابراهیم: «سَوَاءٌ عَلَيْنَا أَ جَزِعْنَا أَمْ صَبَرْنَا مَا لَنَا مِنْ مَحِيصٍ‎»، (چه بى‎تابى كنيم، چه صبر نماييم براى ما يكسان است ما را راه گريزى نيست)؛ آیه 77 سوره زخرف: «يَا مَالِکُ لِيَقْضِ عَلَيْنَا رَبُّکَ قَالَ إِنَّکُمْ مَاکِثُونَ‎»، (و فرياد كشند: «اى مالك، [بگو] پروردگارت جان ما را بستاند» پاسخ دهد: «شما ماندگاريد») وارد گردیده، به ابواب کتاب پرداخته است<ref>متن کتاب، ص13- 16</ref>.
نویسنده در ابتدا، به ذکر نام سلسله سندی که از آن‎ها، روایات را شنیده است پرداخته و سپس، ضمن اشاره به روایاتی که پیرامون آیاتی همچون آیه 82 سوره توبه: «فَلْيَضْحَكُوا قَلِيلًا وَ لْيَبْكُوا كَثِيراً جَزاءً بِما كانُوا يَكْسِبُونَ»، (پس به سزاى آنچه (با دست خود) كسب مى‎كردند، كم بخندند و بسيار بگريند)؛ آیه 21 سوره ابراهیم: «سَوَاءٌ عَلَيْنَا أَ جَزِعْنَا أَمْ صَبَرْنَا مَا لَنَا مِنْ مَحِيصٍ‎»، (چه بى‎تابى كنيم، چه صبر نماييم براى ما يكسان است ما را راه گريزى نيست)؛ آیه 77 سوره زخرف: «يَا مَالِکُ لِيَقْضِ عَلَيْنَا رَبُّکَ قَالَ إِنَّکُمْ مَاکِثُونَ‎»، (و فرياد كشند: «اى مالك، [بگو] پروردگارت جان ما را بستاند» پاسخ دهد: «شما ماندگاريد») وارد گردیده، به ابواب کتاب پرداخته است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/13 متن کتاب، ص13- 16]</ref>.


به‎منظور آشنایی با محتوای کتاب، به موضوع برخی از ابواب و از روایات منقول در ذیل هریک، اشاره می‎شود:
به‎منظور آشنایی با محتوای کتاب، به موضوع برخی از ابواب و از روایات منقول در ذیل هریک، اشاره می‎شود:
# کمترین عذاب اهل دوزخ: در این موضوع، 10 روایت نقل شده است که از جمله آن‎ها، روایتی است بدین مضمون: «أهون أهل النّار عذابا یوم القیامه رجل یوضع فی أخمص قدمیه جمرتان یغلی منهما دماغه...»، (روز رستاخیز، از مردم جهنم آن شخصی عذابش از همه آسان‎تر است، کسی است که دو قطعه آتش به کف پایش نهند که از حرارت آن مغز سرش به جوش مى‎آید...) <ref>همان، ص17</ref>. هرچند عنوان این باب، (کمترین عذاب اهل دوزخ) می‎باشد، اما روایاتی پیرامون کمترین نعمات بهشت نیز در آن به چشم می‎خورد<ref>همان، ص20</ref>.
# کمترین عذاب اهل دوزخ: در این موضوع، 10 روایت نقل شده است که از جمله آن‎ها، روایتی است بدین مضمون: «أهون أهل النّار عذابا یوم القیامه رجل یوضع فی أخمص قدمیه جمرتان یغلی منهما دماغه...»، (روز رستاخیز، از مردم جهنم آن شخصی عذابش از همه آسان‎تر است، کسی است که دو قطعه آتش به کف پایش نهند که از حرارت آن مغز سرش به جوش مى‎آید...) <ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/17 همان، ص17]</ref>. هرچند عنوان این باب، (کمترین عذاب اهل دوزخ) می‎باشد، اما روایاتی پیرامون کمترین نعمات بهشت نیز در آن به چشم می‎خورد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/20 همان، ص20]</ref>.
# ذکر وادی‎ها و کوه‎های جنهم: در این زمینه نیز، 10 روایت نقل شده است که در برخی از آن‎ها، به استناد به آیه 59 سوره مریم: «فسوف یلقون غیا»، کسانی که به تبعیت از شهوات پرداخته‎اند وعده عذاب داده شده و به این نکته متذکر شده‎اند که این آیه، به سرزمینی در جهنم، اشاره دارد<ref>همان، ص22</ref>.
# ذکر وادی‎ها و کوه‎های جنهم: در این زمینه نیز، 10 روایت نقل شده است که در برخی از آن‎ها، به استناد به آیه 59 سوره مریم: «فسوف یلقون غیا»، کسانی که به تبعیت از شهوات پرداخته‎اند وعده عذاب داده شده و به این نکته متذکر شده‎اند که این آیه، به سرزمینی در جهنم، اشاره دارد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/22 همان، ص22]</ref>.
# ذکر مارها و عقرب‎های جهنم: در این باب، شش روایت نقل گردیده که از جمله آن‎ها، روایتی است در توضیح آیه 88 سوره نحل: «زِدْنَاهُمْ عَذَاباً فَوْقَ الْعَذَابِ»، (عذابى بر عذابشان مى‎افزاييم) که این عذاب را عقرب‎هایی دانسته که نیششان به‎اندازه درخت نخل است<ref>همان، ص28</ref>.
# ذکر مارها و عقرب‎های جهنم: در این باب، شش روایت نقل گردیده که از جمله آن‎ها، روایتی است در توضیح آیه 88 سوره نحل: «زِدْنَاهُمْ عَذَاباً فَوْقَ الْعَذَابِ»، (عذابى بر عذابشان مى‎افزاييم) که این عذاب را عقرب‎هایی دانسته که نیششان به‎اندازه درخت نخل است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/28 همان، ص28]</ref>.


موضوع سایر ابواب کتاب، به ترتیب عبارتند از: نوشیدنی‎های اهل دوزخ؛ شدت عذاب اهل آتش؛ صراط و چگونگی عبور از آن؛ نزول خداوند در سایه از ابرها برای حساب‎وکتاب؛ شفاعت پیامبر(ص)؛ موازین روز قیامت؛ حساب در روز قیامت؛ روز قیامت؛ محاسبه بندگان توسط خداوند و قصاص در روز قیامت.
موضوع سایر ابواب کتاب، به ترتیب عبارتند از: نوشیدنی‎های اهل دوزخ؛ شدت عذاب اهل آتش؛ صراط و چگونگی عبور از آن؛ نزول خداوند در سایه از ابرها برای حساب‎وکتاب؛ شفاعت پیامبر(ص)؛ موازین روز قیامت؛ حساب در روز قیامت؛ روز قیامت؛ محاسبه بندگان توسط خداوند و قصاص در روز قیامت.
خط ۶۴: خط ۶۴:
فهارس کتاب، در انتهای آن جای گرفته است که به ترتیب، عبارتند از: فهرست آیات؛ احادیث و آثار؛ اعلام شامل نام ملائکه، انبیا و مرسلین، صحابه، شیوخ مصنف، رجال اسناد، راویان کتاب و شاگردان مصنف، صاحبان کتب؛ شهرها و اماکن؛ اسامی کتب مذکور در متن و فهرست موضوعات کتاب.
فهارس کتاب، در انتهای آن جای گرفته است که به ترتیب، عبارتند از: فهرست آیات؛ احادیث و آثار؛ اعلام شامل نام ملائکه، انبیا و مرسلین، صحابه، شیوخ مصنف، رجال اسناد، راویان کتاب و شاگردان مصنف، صاحبان کتب؛ شهرها و اماکن؛ اسامی کتب مذکور در متن و فهرست موضوعات کتاب.


پاورقی‎ها به دو بخش تقسیم شده‎اند؛ بخش بالایی آن به ذکر منابع و صحت یا ضعف روایات، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>و ذیل آن به اختلاف نسخ<ref>ر.ک: پاورقی، ص43</ref> اختصاص یافته‎اند.
پاورقی‎ها به دو بخش تقسیم شده‎اند؛ بخش بالایی آن به ذکر منابع و صحت یا ضعف روایات، اشاره شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/42 ر.ک: همان، ص42]</ref>و ذیل آن به اختلاف نسخ<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/39826/1/43 ر.ک: پاورقی، ص43]</ref> اختصاص یافته‎اند.


==پانویس ==
==پانویس ==
خط ۸۰: خط ۸۰:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
   
   
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:25 اسفند الی 24 فروردین(97)]]
 
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:سال97-25بهمن الی24اسفند]]
[[رده:سال97-25بهمن الی24اسفند]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش