الإمامة و الولاية في القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها

در مقدمه نخست، ضمن اشاره به نام علمایی که در تدوین اثر حاضر، نقش داشته‎اند (سید علی‎اکبر موسوی یزدی، [[محمدی گیلانی، محمد|محمد محمدی گیلانی]]، [[یزدی، محمد|محمد یزدی]]، [[مظاهری، حسین|حسین مظاهری]]، [[مصباح یزدی، محمدتقی|محمدتقی مصباح یزدی]] و [[تسخیری، محمدعلی|محمدعلی تسخیری]])، به توضیح این مطلب پرداخته شده است که امامت در طول تاریخ اسلامی، چهار دوره اساسی را سپری کرده است: دوران نفی، ایمان سطحی، ایمان واقعی و غلو<ref>ر.ک: مقدمه اول، ص7-‎13</ref>.

در مقدمه دوم، به بیان این نکته پرداخته شده که مطالب اثر حاضر، حول اثبات اصل امامت از خلال آیات قرآن و سنت - ‎بدون تفصیل مباحث آن - ‎شکل گرفته و هدف اصلی نویسندگان از تدوین آن، تبیین حق و دفع شبهات کسانی است که خیال می‎کنند: ادله قرآنی بر اثبات امامت و ولایت، وجود ندارد<ref>ر.ک: همان، ص15-‎17</ref>.

در فصل نخست، با توجه به آیات شریفه 30 تا 33 سوره بقره که موضوع خلقت انسان و قرار داده شدن وی به‎عنوان خلیفه خداوند بر روی زمین را مطرح نموده، مسئله خلافت، اساس و غایت کمال انسانی دانسته شده و بدین منظور، به بحث پیرامون خلافت الهی و ملاکات آن، پرداخته شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص19-‎28</ref>.

در فصل دوم، با توجه به آیه مباهله، به معرفی مقومات و خصایص امامت، پرداخته شده و حقیقت امامت ابراهیمی، در سه مؤلفه زیر، بررسی شده است: نقش ابتلاء در امامت؛ جایگاه امامت در قیاس با نبوت و شرط عصمت در امامت<ref>ر.ک: همان، ص29-‎45</ref>.

نویسنده در فصل سوم، با توجه به آیه 59 سوره نساء: '''يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِي شَي‎ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيوْمِ الْآخِرِ ذٰلِكَ خَيرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِيلاً'''؛ «اى کسانى که ایمان آورده‏اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیاى امر خود را [نیز] اطاعت کنید؛ پس هرگاه در امرى [دینى] اختلاف نظر یافتید، اگر به خدا و روز بازپسین ایمان دارید، آن را به [کتاب] خدا و [سنت] پیامبر [او] عرضه بدارید، این بهتر و نیک‌‏فرجام‏تر است»، ابتدا صلاحیت‎های «أولو‎الأمر» را بررسی نموده و سپس به این پرسش، پاسخ داده شده است که «أولو‎الأمر»، چه کسانی هستند؟<ref>ر.ک: همان، ص47-‎64</ref>.

در فصل چهارم، به تبیین مفهوم ولایت در قرآن کریم پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص65-‎86</ref> و در فصل پنجم، با اشاره به آیه تبلیغ، امامت امتداد رسالت دانسته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص87-‎97</ref>.

در فصل ششم، با بحث پیرامون آیه اکمال و بررسی مناقشات عقلی و وقایع تاریخی اتفاق‎افتاده پیرامون این آیه شریفه، امامت، اکمال دین و اتمام نعمت دانسته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص99-111</ref>.

آیه 43 سوره رعد که به آیه «علم الکتاب» معروف است، از دیگر آیاتی است که در فصل هفتم، در مورد امامت و علم امام، مورد احتجاج قرار گرفته<ref>ر.ک: همان، ص113-122</ref> و در فصل هشتم، با استفاده از آیه 17 سوره هود: '''أَ فَمَنْ كَانَ عَلَى بَينَةٍ مِنْ رَبِّهِ وَ يتْلُوهُ شَاهِدٌ مِنْهُ وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتَابُ مُوسَى إِمَاماً وَ رَحْمَةً أُولٰئِكَ يؤْمِنُونَ بِهِ وَ مَنْ يكْفُرْ بِهِ مِنَ الْأَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ فَلاَ تَكُ فِي مِرْيةٍ مِنْهُ إِنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ وَ لٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يؤْمِنُونَ'''؛ «آیا کسى که از جانب پروردگارش بر حجتى روشن است و شاهدى از [خویشان] او، پیرو آن است و پیش از وى [نیز] کتاب موسى راهبر و مایه رحمت بوده است [دروغ می‌بافد]؛ آنان [که در جستجوى حقیقتند] به آن مى‏گروند و هرکس از گروه‏‌هاى [مخالف] به آن کفر ورزد، آتش وعده‏گاه اوست. پس در آن تردید مکن که آن حق است [و] از جانب پروردگارت [آمده است]، ولى بیشتر مردم باور نمى‎کنند»، یکی از شؤون امامت، شاهد و بینه بودن بر امت، دانسته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص123-‎135</ref>.

در فصل نهم داستان مباهله پیامبر(ص) با اهل نجران و دلالت آیه مباهله بر فضیلت اهل‎بیت(ع) و شبهات واردشده پیرامون آن، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص137-‎153</ref>.

موضوعاتی که در سایر فصول، مورد بحث و بررسی قرار گرفته، به‎ترتیب عبارتند از: امامت معصوم؛ مودت ولایت؛ امت وسط و شاهد بودن؛ برگزیده بودن و شهادت؛ رقابت ولات<ref>ر.ک: همان، ص155-‎215</ref>.

فصل آخر، به ذکر خلاصه مطالب و نتیجه بررسی هریک از آیات مطرح‎شده در کتاب، اختصاص یافته است.<ref>ر.ک: همان، ص217-‎231</ref>.

در خاتمه کتاب، بحث کوتاه و مختصری پیرامون بعضی از خصوصیات امامت، از جمله علم به غیب و عصمت، مطرح گردیده است.<ref>ر.ک: همان</ref>.