پرش به محتوا

قمری، محمدتقی: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ دسامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} '
جز (جایگزینی متن - ' های ' به '‌های ')
جز (جایگزینی متن - '↵↵↵\{\{کاربردهای\sدیگر\|(.*)\s\(ابهام\sزدایی\)\}\}↵↵↵' به ' {{کاربردهای دیگر|$1 (ابهام زدایی)}} ')
(۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
| data-type="authorOtherNames" |محمدتقي بن ابراهيم تاجر دربندي شيرواني متخلص به قمري گلزار حسینی
| data-type="authorOtherNames" |محمدتقي بن ابراهيم تاجر دربندی شيرواني متخلص به قمري گلزار حسینی


قمري دربندي، محمدتقي
قمري دربندی، محمدتقي


دربندي شيرواني، محمدتقي
دربندی شيرواني، محمدتقي


تاجر دربندي، محمدتقي
تاجر دربندی، محمدتقي


قمري گلزار حسینی، محمدتقي
قمري گلزار حسینی، محمدتقي
خط ۴۰: خط ۴۰:
|}
|}
</div>
</div>
{{کاربردهای دیگر|قمری (ابهام زدایی)}}


'''میرزا محمدتقی قمری گلزار دربندی''' (1235-‎1309ق)، شاعر و مرثیه‎سرای داغستانی است که دیوان اشعاری به زبان‎های ترکی و فارسی از او به‎جا مانده است.
'''محمدتقی قمری گلزار دربندی''' (1235-‎1309ق)، شاعر و مرثیه‌سرای داغستانی است که دیوان اشعاری به زبان‌های ترکی و فارسی از او به‌جا مانده است.


==تولد و آموزش==
==ولادت==
قمری در شهر دربند به دنیا آمد. او علوم دینی و همچنین زبان‎های فارسی و عربی را در زادگاهش فراگرفت و در آنها تسلط کامل یافت. وی کمی با زبان روسی آشنا بود<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری</ref>.
قمری در شهر دربند به دنیا آمد.  


==جوانی، روی آوردن به روضه‎خوانی و مقتل‎نویسی==
== تحصیلات ==
او جوانی خود را در عیش و خوش‎گذرانی و غفلت گذراند. خودش می‎گوید: «عمر خود را صرف وصف خط و خال آبروی هلال زیبارویان نمود که یک دفعه عقل ممتاز به خطاب درآمد». وی از بزرگ‎ترین تجار دربند بود. قمری از سی سالگی به روضه‎خوانی و مقتل‎نویسی پرداخت<ref>ر.ک: همان</ref>.
او علوم دینی و همچنین زبان‌های فارسی و عربی را در زادگاهش فراگرفت و در آنها تسلط کامل یافت. وی کمی با زبان روسی آشنا بود<ref>ر.ک: محمدزاده، نوری</ref>.


==آثار==
==جوانی، روی آوردن به روضه‌خوانی و مقتل‌نویسی==
او در راستای سرایش مرثیه، کتاب كنز المصائب را به نظم درآورد. این کتاب بارها در تبریز چاپ شد. او به‎جز كنز المصائب اشعار دیگری هم داشت.
او جوانی خود را در عیش و خوش‎گذرانی و غفلت گذراند. خودش می‌گوید: «عمر خود را صرف وصف خط و خال آبروی هلال زیبارویان نمود که یک دفعه عقل ممتاز به خطاب درآمد». وی از بزرگ‎ترین تجار دربند بود. قمری از سی سالگی به روضه‌خوانی و مقتل‌نویسی پرداخت<ref>ر.ک: همان</ref>.
در سن پنجاه سالگی آن اشعار را به كنز المصائب افزود؛ این اثر را دیوان کامل قمری می‎نامند که دربردارنده اشعار ترکی و فارسی اوست. این دیوان با تصحیح آقا بن عابد در باکو به سال 1285ق و در تهران به سال 1372ش، به چاپ رسیده است.  
 
اثر سوم و ناشناخته قمری دربندی دیوان كنز المعارف است که بعد از وفات شاعر به دست فرزند او تحریر و تکمیل شده است و نسخه خطی آن در انستیتوی نسخ خطی باکو نگهداری می‎شود<ref>ر.ک: همان</ref>.
=== ویژگی‌های شعری ===
شعر قمری بیشتر دربردارنده مدح و مرثیه اهل‎‌بیت(ع) و به‌خصوص امام حسین(ع) و یارانش می‌باشد، ولی شعرهای عارفانه و ساقی‌نامه‌ها هم در میان اشعارش به چشم می‌خورند. 


=== ویژگی‎های شعری ===
قالب بیشتر شعرهای وی قصیده و غزل می‌باشد، ولی در شعر فارسی وی رباعی هم وجود دارد. محمدتقی قمری، در شعر مرثیه خود در عزای امام حسین(ع) و یاران و اهل بیتش از روضة الشهدای کاشفی به‌عنوان سند تاریخی و از حدیقة السعدای فضولی (چنان‌که خودش از مکتب فضولی پیروی می‌کرد) بهره جسته است.  
شعر قمری بیشتر دربردارنده مدح و مرثیه اهل‎بیت(ع) و به‎خصوص امام حسین(ع) و یارانش می‎باشد، ولی شعرهای عارفانه و ساقی‎نامه‎ها هم در میان اشعارش به چشم می‎خورند.
قالب بیشتر شعرهای وی قصیده و غزل می‎باشد، ولی در شعر فارسی وی رباعی هم وجود دارد. محمدتقی قمری، در شعر مرثیه خود در عزای امام حسین(ع) و یاران و اهل بیتش از روضة الشهدای کاشفی به‎عنوان سند تاریخی و از حدیقة السعدای فضولی (چنان‎که خودش از مکتب فضولی پیروی می‎کرد) بهره جسته است.  


شعر خواجوی کرمانی، منوچهری و محتشم کاشانی بر شعر فارسی قمری تأثیر گذاشت. شعر قمری از زیبایی خاصی برخوردار است. همچنین به‎جز مرثیه و مدح، از مضامین عارفانه هم بهره دارد. او چنان در عشق خدا مغروق است که می‎گوید:
شعر خواجوی کرمانی، منوچهری و محتشم کاشانی بر شعر فارسی قمری تأثیر گذاشت. شعر قمری از زیبایی خاصی برخوردار است. همچنین به‌جز مرثیه و مدح، از مضامین عارفانه هم بهره دارد. او چنان در عشق خدا مغروق است که می‌گوید:


{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''أحسن الله باز طبعم پر زد از پرواز عشق''|2=''بال زرین برگشاد از همت آغاز عشق}}
{{ب|''أحسن الله باز طبعم پر زد از پرواز عشق''|2=''بال زرین برگشاد از همت آغاز عشق}}


{{ب|''عندلیب طبع پیرم باز با نظم جوان''|2=''گلشن‎آرا شد به شور و ششدر و شهناز عشق}}{{پایان شعر}}


او سعی می‎کند در اشعار خود تفسیری عارفانه از بعضی سوره‎ها و آیات قرآنی ارائه دهد؛ چنان‎که در اول دیوان خود شرح شاعرانه سوره فاتحه را می‎آورد:
 
{{ب|''عندلیب طبع پیرم باز با نظم جوان''|2=''گلشن‌آرا شد به شور و ششدر و شهناز عشق}}{{پایان شعر}}
 
او سعی می‌کند در اشعار خود تفسیری عارفانه از بعضی سوره‌ها و آیات قرآنی ارائه دهد؛ چنان‌که در اول دیوان خود شرح شاعرانه سوره فاتحه را می‌آورد:


{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''زینت سرلوح قرآن است بسم الله عشق''|2=''آية الرحمن عرفان است ضوء ماه عشق}}
{{ب|''زینت سرلوح قرآن است بسم الله عشق''|2=''آية الرحمن عرفان است ضوء ماه عشق}}


{{ب|''الرحيم است ابتدای نهج منهاج الهدی''|2='' زیور الحمد لله تاج فرق شاه عشق}}{{پایان شعر}}
{{ب|''الرحيم است ابتدای نهج منهاج الهدی''|2='' زیور الحمد لله تاج فرق شاه عشق}}{{پایان شعر}}


شعرهای در وصف بهار و طبیعت که نشانگر زیباشناسی شاعر می‎باشد، در میان اشعار قمری زیاد به چشم می‎خورند:
شعرهای در وصف بهار و طبیعت که نشانگر زیباشناسی شاعر می‌باشد، در میان اشعار قمری زیاد به چشم می‌خورند:


{{شعر}}
{{شعر}}


{{ب|''وزان بوی بهار آمد، زمان حمد یار آمد''|2=''نگار گل‎عذار آمد ز بطن توده غبرا}}{{پایان شعر}}


اشعار قمری مملو از کنایات، استعاره‎ها، تشبیهات کثیر و خوش‎طبع می‎باشد و ازاین‎رو وی خود را شاعر ماهری می‎داند که در عین حفظ احترام دیگر شاعران، خطاب به آنها می‎گوید:  
 
{{ب|''وزان بوی بهار آمد، زمان حمد یار آمد''|2=''نگار گل‌عذار آمد ز بطن توده غبرا}}{{پایان شعر}}
 
اشعار قمری مملو از کنایات، استعاره‌ها، تشبیهات کثیر و خوش‎طبع می‌باشد و ازاین‌رو وی خود را شاعر ماهری می‌داند که در عین حفظ احترام دیگر شاعران، خطاب به آنها می‌گوید:  


{{شعر}}
{{شعر}}


{{ب|''عقل می‎گوید قدم نه بر گلستان لا تخف''|2=''نیستند این شاعران پرهنر کامل‎عیار}}{{پایان شعر}}


و سپس با آوردن اسامی شاعران بزرگ چون فردوسی، سعدی، عنصری، نوائی، نظامی، حافظ و غیره از کار آنان عیب می‎گیرد<ref>ر.ک: همان</ref>.  
 
{{ب|''عقل می‌گوید قدم نه بر گلستان لا تخف''|2=''نیستند این شاعران پرهنر کامل‌عیار}}{{پایان شعر}}
 
و سپس با آوردن اسامی شاعران بزرگ چون فردوسی، سعدی، عنصری، نوائی، نظامی، حافظ و غیره از کار آنان عیب می‌گیرد<ref>ر.ک: همان</ref>.
 
==آثار==
او در راستای سرایش مرثیه، کتاب كنز المصائب را به نظم درآورد. این کتاب بارها در تبریز چاپ شد. او به‌جز كنز المصائب اشعار دیگری هم داشت.
در سن پنجاه سالگی آن اشعار را به كنز المصائب افزود؛ این اثر را دیوان کامل قمری می‌نامند که دربردارنده اشعار ترکی و فارسی اوست. این دیوان با تصحیح آقا بن عابد در باکو به سال 1285ق و در تهران به سال 1372ش، به چاپ رسیده است.
اثر سوم و ناشناخته قمری دربندی دیوان كنز المعارف است که بعد از وفات شاعر به دست فرزند او تحریر و تکمیل شده است و نسخه خطی آن در انستیتوی نسخ خطی باکو نگهداری می‌شود<ref>ر.ک: همان</ref>.  
   
   
==پانویس==
==پانویس==
خط ۹۰: خط ۱۰۳:


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
[http://www.ensani.ir/fa/content/79538/default.aspx محمدزاده، نوری، «نگـاهی به ادبیـات فارسی در داغستان»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پرتال جامع علوم انسانی]،
[http://www.ensani.ir/fa/content/79538/default.aspx محمدزاده، نوری، «نگاهی به ادبیات فارسی در داغستان»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پرتال جامع علوم انسانی]،


{{شعر و شاعری}}
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
[[دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع)]]
[[دیوان کامل قمری: در مناقب و مصائب چهارده معصوم(ع)]]


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده: 25 مهر الی 24 آبان(97)]]
[[رده:شاعران]]
[[رده:سال97-25مهر الی24 آبان]]