۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(لینک درون متنی) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =24469 | | کتابخانۀ دیجیتال نور =24469 | ||
| کتابخوان همراه نور =14775 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۳۶: | خط ۳۷: | ||
محقق کتاب ابتدا اشاراتی به زندگی [[ابويعقوب سجستاني، اسحاق بن احمد|ابویعقوب سجستانی]] دارد و از ارادت ایشان به خلفا فاطمیین سخن به میان میآورد. و از شیوه تحقیق و منابع مورد استفاده خود میگوید. | محقق کتاب ابتدا اشاراتی به زندگی [[ابويعقوب سجستاني، اسحاق بن احمد|ابویعقوب سجستانی]] دارد و از ارادت ایشان به خلفا فاطمیین سخن به میان میآورد. و از شیوه تحقیق و منابع مورد استفاده خود میگوید. | ||
نویسنده در مقدمه کتاب به محتویات، اهمیت مطالب و دلیل نامگذاری کتاب اشاره میکند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص9-69</ref> | نویسنده در مقدمه کتاب به محتویات، اهمیت مطالب و دلیل نامگذاری کتاب اشاره میکند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/9 ر.ک: متن کتاب، ص9-69]</ref> | ||
در این کتاب از عقاید ابویعقوب درباره اسماعیلیه سخن به میان آمده است او در این کتاب به اعتراضات و طعنهها و استهزاهای مخالفان جواب داده است. وی میگوید میخواهم در این کتاب مبانی اهل حق را در توحید، ملائکه، اسامی، رسالت وصایت، امامت، بعث، ثواب، عقاب، قیامت و تأویل بیان کنم؛ و اینهمه از مسائلی است که اصول حکمت اسماعیلی بر آن مبتنی است، افزون بر این در این کتاب از معرفت اصلین «جان و خرد»، جد و فتح و خیال، حروف سبعیه علویه و غیر از آن سخن گفته است، ابویعقوب در باب عاشر در معرفت بعث، برانگیختن و رستاخیز را چنانکه به قول او اهل ظاهر میگویند قبول ندارد<ref>زریاب، عباس، ج6، ص425</ref> | در این کتاب از عقاید ابویعقوب درباره اسماعیلیه سخن به میان آمده است او در این کتاب به اعتراضات و طعنهها و استهزاهای مخالفان جواب داده است. وی میگوید میخواهم در این کتاب مبانی اهل حق را در توحید، ملائکه، اسامی، رسالت وصایت، امامت، بعث، ثواب، عقاب، قیامت و تأویل بیان کنم؛ و اینهمه از مسائلی است که اصول حکمت اسماعیلی بر آن مبتنی است، افزون بر این در این کتاب از معرفت اصلین «جان و خرد»، جد و فتح و خیال، حروف سبعیه علویه و غیر از آن سخن گفته است، ابویعقوب در باب عاشر در معرفت بعث، برانگیختن و رستاخیز را چنانکه به قول او اهل ظاهر میگویند قبول ندارد<ref>زریاب، عباس، ج6، ص425</ref> | ||
خط ۴۲: | خط ۴۳: | ||
این اثر دارای هفده باب است که موضوعات ذیل در آن مورد ارزیابی قرار گرفتهاند؛ | این اثر دارای هفده باب است که موضوعات ذیل در آن مورد ارزیابی قرار گرفتهاند؛ | ||
باب اول کتاب پیرامون شناخت توحید است، مؤلف در این باب با بیان معارف توحیدی اسلام، ادیان دیگر را مورد خطاب قرار داده و بیان میدارد آنچه شما از کفریات بهناحق به مذهب ما نسبت میدهید درواقع متوجه خود شماست و اینکه دین ما را مستحق تعطیلی میدانید درواقع این دین شماست که استحقاق تعطیلی دارد. نویسنده اعتقادات طرف مقابل راجع به جسمانیت و مکانیت خداوند متعال را باطل اعلام میدارد و این خصوصیات را از ویژگیهای مخلوقات میداند<ref>ر.ک: همان، ص81-83</ref> | باب اول کتاب پیرامون شناخت توحید است، مؤلف در این باب با بیان معارف توحیدی اسلام، ادیان دیگر را مورد خطاب قرار داده و بیان میدارد آنچه شما از کفریات بهناحق به مذهب ما نسبت میدهید درواقع متوجه خود شماست و اینکه دین ما را مستحق تعطیلی میدانید درواقع این دین شماست که استحقاق تعطیلی دارد. نویسنده اعتقادات طرف مقابل راجع به جسمانیت و مکانیت خداوند متعال را باطل اعلام میدارد و این خصوصیات را از ویژگیهای مخلوقات میداند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/81 ر.ک: همان، ص81-83]</ref> | ||
باب دوم درباره معرفت امر الهی است نویسنده در این باب از علیت خداوند برای عالم و سنخیت بین علت و معلول سخن میگوید. او همانند دیگر اسماعیلیان، از اصطلاحات فلسفی و عرفانی دراینباره بهره میبرد و از برخی عبارات رمزگشایی میکند<ref>ر.ک: همان، ص100 - 107</ref> | باب دوم درباره معرفت امر الهی است نویسنده در این باب از علیت خداوند برای عالم و سنخیت بین علت و معلول سخن میگوید. او همانند دیگر اسماعیلیان، از اصطلاحات فلسفی و عرفانی دراینباره بهره میبرد و از برخی عبارات رمزگشایی میکند<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/100 ر.ک: همان، ص100 - 107]</ref> | ||
باب سوم در معرفت اصلین است. اصلین در نظر اسماعیلیان عقل کل و نفس کل هستند. نویسنده با عباراتی تند طرفین مقابل را به ظاهرگرایی متهم میکند و آنها را مانند کودکی میشمارد که مادرشان در اتاقی محصورشان کرده است و خارج از آن را نمیبینند. وی آنها را به آموختن معانی قلم، لوح، کرسی، عرش، قضا و قدر از بزرگان اسماعیلی فرا میخواند. سپس وی از ارتباط موارد سابق (کرسی و...) با اصلین سخن میگوید<ref>ر.ک: همان، ص108 - 115</ref> | باب سوم در معرفت اصلین است. اصلین در نظر اسماعیلیان عقل کل و نفس کل هستند. نویسنده با عباراتی تند طرفین مقابل را به ظاهرگرایی متهم میکند و آنها را مانند کودکی میشمارد که مادرشان در اتاقی محصورشان کرده است و خارج از آن را نمیبینند. وی آنها را به آموختن معانی قلم، لوح، کرسی، عرش، قضا و قدر از بزرگان اسماعیلی فرا میخواند. سپس وی از ارتباط موارد سابق (کرسی و...) با اصلین سخن میگوید<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/108 ر.ک: همان، ص108 - 115]</ref> | ||
نویسنده در ادامه به معرفی سه موجود روحانى به نامهاى فتح و جد و خیال میپردازد؛ جد همان بخت است که سعادت و شقاوت انسانها در دست اوست. او همان جبرییل است که هرگاه نفس پاکى را مورد توجه قرار دهد، آن نفس مربى و راهنماى عصر خویش مىشود. هرگاه به قلبِ آن نفسِ پاک، انوار ملکوتى، ولى مبهم برسد و محتاج تفسیر باشد، خداوند آن نفس پاک را با فتح که همان میکاییل است تقویت مىکند و آن را به سعادت معنوى مىرساند و وقتى خیال که اسرافیل است به کمک آن نفس بیاید وصیت و امامت در نسل آن نفس پاک قرار خواهد گرفت<ref>ر.ک: همان، ص116 - 129</ref> | نویسنده در ادامه به معرفی سه موجود روحانى به نامهاى فتح و جد و خیال میپردازد؛ جد همان بخت است که سعادت و شقاوت انسانها در دست اوست. او همان جبرییل است که هرگاه نفس پاکى را مورد توجه قرار دهد، آن نفس مربى و راهنماى عصر خویش مىشود. هرگاه به قلبِ آن نفسِ پاک، انوار ملکوتى، ولى مبهم برسد و محتاج تفسیر باشد، خداوند آن نفس پاک را با فتح که همان میکاییل است تقویت مىکند و آن را به سعادت معنوى مىرساند و وقتى خیال که اسرافیل است به کمک آن نفس بیاید وصیت و امامت در نسل آن نفس پاک قرار خواهد گرفت<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/116 ر.ک: همان، ص116 - 129]</ref> | ||
دیگر مباحثی که در کتاب مطرح شدهاند عبارتند از حروف هفتگانه علویه، رسالت وصایت، امامت، قیامت، بعثت، ثواب و عقاب، مأخذ تأویل از قرآن و شناخت فروعی مانند وضو و طهارت، نماز، زکات، روزه و حج<ref>ر.ک: همان ص130 - 263</ref> | دیگر مباحثی که در کتاب مطرح شدهاند عبارتند از حروف هفتگانه علویه، رسالت وصایت، امامت، قیامت، بعثت، ثواب و عقاب، مأخذ تأویل از قرآن و شناخت فروعی مانند وضو و طهارت، نماز، زکات، روزه و حج<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/130 ر.ک: همان ص130 - 263]</ref> | ||
بخش دوم این تألیف پیرامون شرح و تعلیقه بر ابواب این کتاب است. سبک شرح این کتاب عمدتاًً به نحوه توضیح و تشریح لغات و اصطلاحات موجود در متن هر باب است که شارح به تبیین یکبهیک مصطلحات میپردازد. | بخش دوم این تألیف پیرامون شرح و تعلیقه بر ابواب این کتاب است. سبک شرح این کتاب عمدتاًً به نحوه توضیح و تشریح لغات و اصطلاحات موجود در متن هر باب است که شارح به تبیین یکبهیک مصطلحات میپردازد. | ||
خط ۵۶: | خط ۵۷: | ||
نویسنده قبل از تشریح باب اول به توضیح کلماتی چون: ابداع، انیه، ایس، جبروت و ملکوت، لاهوت و ناسوت، باری، تنزیه، هویة، دهر، زمان، ابد و ازل، دانی بقدسه، خیر الامم و.. میپردازد. | نویسنده قبل از تشریح باب اول به توضیح کلماتی چون: ابداع، انیه، ایس، جبروت و ملکوت، لاهوت و ناسوت، باری، تنزیه، هویة، دهر، زمان، ابد و ازل، دانی بقدسه، خیر الامم و.. میپردازد. | ||
سپس در تشریح باب اول به تحلیل و توضیح اصطلاحاتی چون: توحید، تعطیل و تشبیه، مشبه، موحد، خالق، جوهر، حد، حکومت، فیض، عقل و نفس و غیره میپردازد و در خلال توضیح برخی اصطلاحات از نوشتههای سجستانی در سایر کتبش بهره میبرد<ref>ر.ک: همان، ص267-309</ref> | سپس در تشریح باب اول به تحلیل و توضیح اصطلاحاتی چون: توحید، تعطیل و تشبیه، مشبه، موحد، خالق، جوهر، حد، حکومت، فیض، عقل و نفس و غیره میپردازد و در خلال توضیح برخی اصطلاحات از نوشتههای سجستانی در سایر کتبش بهره میبرد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/24469/1/267 ر.ک: همان، ص267-309]</ref> | ||
در ادامه مؤلف به تشریح یکبهیک ابواب کتاب به سبک مذکور میپردازد. | در ادامه مؤلف به تشریح یکبهیک ابواب کتاب به سبک مذکور میپردازد. | ||
خط ۸۲: | خط ۸۳: | ||
[[رده:تاریخ آفریقا]] | [[رده:تاریخ آفریقا]] | ||
[[رده:25 آذر الی 24 دی(97)]] |
ویرایش