۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تذكرة المتقین: تفاوت میان نسخه‌ها
لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
}} | }} | ||
'''تذكرة المتقين'''، اثر ميرزا محمد بهارى همدانى نجفى است به زبان فارسی و مشتمل بر مطالبى در باب اخلاق و آداب اسلامى است كه با استناد به آيات قرآن كريم، روايات و حكايات متنوع نگارش يافته است. آداب توبه، آداب مراقبت، آداب رفاقت، آداب سلوك با زن و عيال، آداب تربيت اولاد، آداب زيارت، و آداب حج از جمله مباحث كتاب به شمار مى‌آيد. | '''تذكرة المتقين'''، اثر [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|ميرزا محمد بهارى همدانى نجفى]] است به زبان فارسی و مشتمل بر مطالبى در باب اخلاق و آداب اسلامى است كه با استناد به آيات قرآن كريم، روايات و حكايات متنوع نگارش يافته است. آداب توبه، آداب مراقبت، آداب رفاقت، آداب سلوك با زن و عيال، آداب تربيت اولاد، آداب زيارت، و آداب حج از جمله مباحث كتاب به شمار مى‌آيد. | ||
«تذكرة المتقين»، با سعى و كوشش ميرزا اسماعيل بن حسین تبريزى، مشهور به مسئله‌گو در سال 1329ق، جمع‌آورى گرديده است. | «تذكرة المتقين»، با سعى و كوشش ميرزا اسماعيل بن حسین تبريزى، مشهور به مسئله‌گو در سال 1329ق، جمع‌آورى گرديده است. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
كتاب «تذكرة المتقين»، مجموعه‌اى از پيام‌ها و كلمات علماى بزرگ و عرفاى بنام؛ همچون جمال السالكين، مرحوم حسینقلى درجزينى همدانى نجفى (متوفاى 1311ق) و دانشمند متقى سيد احمد بن ابراهيم موسوى تهرانى (متوفاى 1332ق) و سالك الى الله شيخ محمد بن ميرزا محمد بهارى همدانى نجفى است كه اين دو از شاگردان ملاّ حسینقلى همدانى بوده‌اند. | كتاب «تذكرة المتقين»، مجموعه‌اى از پيام‌ها و كلمات علماى بزرگ و عرفاى بنام؛ همچون جمال السالكين، مرحوم حسینقلى درجزينى همدانى نجفى (متوفاى 1311ق) و دانشمند متقى سيد احمد بن ابراهيم موسوى تهرانى (متوفاى 1332ق) و سالك الى الله [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|شيخ محمد بن ميرزا محمد بهارى همدانى نجفى]] است كه اين دو از شاگردان ملاّ حسینقلى همدانى بوده‌اند. | ||
مرحوم شيخ محمد | [[بهاری همدانی، محمد بن محمد|مرحوم شيخ محمد بهارى]]، دفتر اول از چهار دفتر كتاب «تذكرة المتقين» را به خود اختصاص داده و مطالب ژرفى را آورده كه شامل آداب توبه و بازگشت و تقرب الى الله و مراقبت نفس و...مى‌باشد. او در پايان، آداب حج را مورد بحث و بررسى قرار داده و مفاهيم دقيق و لطيفى را مطرح نموده است كه زائر خانه خدا را متوجه اسرار مناسك الهى حج مى‌كند و عرفان و شناخت خاصى به او مى‌دهد. | ||
دستورالعمل‌هاى مرحوم حاج ملا حسینقلى همدانى در لزوم ترك معصيت بدين قرار است: در قسمتى از نامه‌اى كه به يكى از علماى تبريز مرقوم داشته، اين گونه فرموده است: «... آنچه اين ضعيف از عقل و نقل استفاده نموده‌ام، اين است كه اهم اشياء از براى طالب قرب، جد و سعى تمام در ترك معصيت است. تا اين خدمت را انجام ندهى، نه ذكرت و نه فكرت به حال قلبت فايده‌اى نخواهد بخشيد». | دستورالعمل‌هاى مرحوم حاج ملا حسینقلى همدانى در لزوم ترك معصيت بدين قرار است: در قسمتى از نامه‌اى كه به يكى از علماى تبريز مرقوم داشته، اين گونه فرموده است: «... آنچه اين ضعيف از عقل و نقل استفاده نموده‌ام، اين است كه اهم اشياء از براى طالب قرب، جد و سعى تمام در ترك معصيت است. تا اين خدمت را انجام ندهى، نه ذكرت و نه فكرت به حال قلبت فايده‌اى نخواهد بخشيد». | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
در قسمتى ديگر از همين نامه بلند و مهم، ايشان درباره دورى گزيدن از معصيت، اين گونه نوشته‌اند: «...پس اى عزيز! چون اين كريم رحيم، زبان تو را مخزن كوه نور؛ يعنى ذكر اسم شريف قرار داده، بى‌حيايى است مخزن سلطان را آلوده به نجاسات و قاذورات غيبت و دروغ و فحش و اذيت و غيرها من المعاصى نمودن. مخزن سلطان بايد محلش پرعطر و گلاب باشد، نه مجلس مملو از قاذورات و بى‌شك، چون دقت در مراقبت نكرده‌اى، نمى‌دانى كه از جوارح سبعه؛ يعنى گوش و زبان و چشم و دست و پا و بطن و فرج، چه معصيت‌ها مى‌كنى و چه آتش‌ها روشن مى‌نمايى و چه فسادها در دين خودت برپا مى‌كنى و چه زخم‌هاى منكره به سيف و سنان زبانت به قلبت مى‌زنى. اگر نكشته باشى، بسيار خوب است. اگر بخواهم شرح اين مفاسد را بيان نمايم، در كتاب نمى‌گنجد... تو كه هنوز جوارحت را از معاصى پاک نكرده‌اى، چگونه [[منتظری، حسینعلی|منتظرى]] كه در شرح احوال قلب چيزى بنويسم...» | در قسمتى ديگر از همين نامه بلند و مهم، ايشان درباره دورى گزيدن از معصيت، اين گونه نوشته‌اند: «...پس اى عزيز! چون اين كريم رحيم، زبان تو را مخزن كوه نور؛ يعنى ذكر اسم شريف قرار داده، بى‌حيايى است مخزن سلطان را آلوده به نجاسات و قاذورات غيبت و دروغ و فحش و اذيت و غيرها من المعاصى نمودن. مخزن سلطان بايد محلش پرعطر و گلاب باشد، نه مجلس مملو از قاذورات و بى‌شك، چون دقت در مراقبت نكرده‌اى، نمى‌دانى كه از جوارح سبعه؛ يعنى گوش و زبان و چشم و دست و پا و بطن و فرج، چه معصيت‌ها مى‌كنى و چه آتش‌ها روشن مى‌نمايى و چه فسادها در دين خودت برپا مى‌كنى و چه زخم‌هاى منكره به سيف و سنان زبانت به قلبت مى‌زنى. اگر نكشته باشى، بسيار خوب است. اگر بخواهم شرح اين مفاسد را بيان نمايم، در كتاب نمى‌گنجد... تو كه هنوز جوارحت را از معاصى پاک نكرده‌اى، چگونه [[منتظری، حسینعلی|منتظرى]] كه در شرح احوال قلب چيزى بنويسم...» | ||
در جاى ديگرى جناب آخوند(ره) مى‌فرمايند: «تمام سفارشات اين بينوا به تو، اهتمام در ترك معصيت است. اگر اين خدمت را انجام دادى، آخرالامر تو را به جاهاى بلند خواهد رسانيد.» | در جاى ديگرى جناب [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند(ره)]] مى‌فرمايند: «تمام سفارشات اين بينوا به تو، اهتمام در ترك معصيت است. اگر اين خدمت را انجام دادى، آخرالامر تو را به جاهاى بلند خواهد رسانيد.» | ||
وى در بخش آثار گناه مى‌گويد: «بى‌ترديد، گناه، داراى آثار شومى است كه دانستن آن آثار انسان را از ارتكاب به آن‌ها بازمى‌دارد». وى برخى از عواقب دنيوى و اخروى گناه را خاطرنشان كرده است؛ عواقبى همچون روسياهى، خارج شدن قلب از قابليت درك شرافت مراقبت خدا و لطف اطاعت از او، اذيت شدن كارگزاران خدا كه نویسنده اعمال زشت انسان هستند و... | وى در بخش آثار گناه مى‌گويد: «بى‌ترديد، گناه، داراى آثار شومى است كه دانستن آن آثار انسان را از ارتكاب به آن‌ها بازمى‌دارد». وى برخى از عواقب دنيوى و اخروى گناه را خاطرنشان كرده است؛ عواقبى همچون روسياهى، خارج شدن قلب از قابليت درك شرافت مراقبت خدا و لطف اطاعت از او، اذيت شدن كارگزاران خدا كه نویسنده اعمال زشت انسان هستند و... | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
متن و مقدمه كتاب. | متن و مقدمه كتاب. | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||