۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
نهج‌الإعلان بما يثبت به دخول شهر رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها
نهج‌الإعلان بما يثبت به دخول شهر رمضان (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۰ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۰:۵۱
، ۳۰ نوامبر ۲۰۱۸بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
مقدمه دوم: مؤلف در اين مقدمه نيز به رواياتى كه فضيلت ماه رمضان را مى‌رسانند، اشاره كرده است. ايشان خود مى‌فرمايد: بافضيلت‌ترين ماه‌ها ماه رمضان و بافضيلت‌ترين روزه‌ها روزه‌ى ماه رمضان مى‌باشد. | مقدمه اول: <ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/4 مقدمه اول، ص4]</ref> مؤلف، در اين مقدمه، روزه را از كامل‌ترين اطاعات و بافضيلت‌ترين عوامل تقرب به خداوند متعال برشمرده است. ايشان، در ابتداى اين بحث، روايت سكونى از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] را آورده كه از پيامبر(ص) نقل مى‌كند كه حضرت فرمود: «أ لا أخبركم بشيء إن أنتم فعلتموه تباعد الشيطان منكم كما تباعد المشرق من المغرب؟ قالوا: بلى، قال رسول‌الله(ص): الصوم يسوّد وجهه و الصدقة تكسر ظهره و الحب في الله و الموازرة على العمل الصالح يقطع دابره و الاستغفار يقطع وتينه و لكّل شيء زكاة و زكاة الأبدان الصيام و ما روى عن النبي(ص): «أن الشيطان ليجري من ابن آدم مجرى الدّم فضيقوا مجاريه بالجوع». ايشان روايات ديگرى نقل مى‌كند كه كلمه «صبر» را در جمله‌ى'''و استعينوا بالصبر'''، در آيه‌ى 46 سوره بقره، به روزه معنا كرده‌اند يا روزه را سپرى براى آتش جهنم معرفى نموده‌اند كه خداوند در مورد بنده روزه‌دارش به ملائكه مى‌فرمايد: بنده‌ام از آتش، خود را نجات داد و... | ||
مقدمه دوم:<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/11 مقدمه دوم، ص11]</ref> مؤلف در اين مقدمه نيز به رواياتى كه فضيلت ماه رمضان را مى‌رسانند، اشاره كرده است. ايشان خود مى‌فرمايد: بافضيلت‌ترين ماه‌ها ماه رمضان و بافضيلت‌ترين روزه‌ها روزه‌ى ماه رمضان مى‌باشد. | |||
روايتى از اسحق بن عمار در طليعه‌ى اين مقدمه نقل شده كه از مسمعى نقل مى‌كند كه شنيدم [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] به فرزند خود هنگام وارد شدن ماه رمضان چنين توصيه نمودند: «فأجهدوا أنفسكم فإنّ فيه يقسم الأرزاق و تكتب الآجال و فيه يكتب وفد الله الذين يفدون إليه و فيه ليلة العمل فيه خير من العمل في ألف شهر». شب قدر كه خود از قدر و منزلتى بى‌نظير برخوردار است در اين ماه است و مايه‌ى زيادى شرافت اين ماه پرخير و بركت است. | روايتى از اسحق بن عمار در طليعه‌ى اين مقدمه نقل شده كه از مسمعى نقل مى‌كند كه شنيدم [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] به فرزند خود هنگام وارد شدن ماه رمضان چنين توصيه نمودند: «فأجهدوا أنفسكم فإنّ فيه يقسم الأرزاق و تكتب الآجال و فيه يكتب وفد الله الذين يفدون إليه و فيه ليلة العمل فيه خير من العمل في ألف شهر». شب قدر كه خود از قدر و منزلتى بى‌نظير برخوردار است در اين ماه است و مايه‌ى زيادى شرافت اين ماه پرخير و بركت است. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۳: | ||
مؤلف، حديثى از زرارة در اين زمينه نقل كرده كه مى‌گويد: «از امام باقر(ع) شنيدم پيامبر(ص) وقتى از عرفات برگشت به سوى منى، داخل مسجد شد و مردم دور حضرت را گرفته و از ايشان درباره‌ى شب قدر پرسيدند، حضرت در حالى كه قصد ايراد خطبه داشتند، قيام نموده، بعد از ثناى الهى، فرمودند: «أما بعد فإنكم سألتموني عن ليلة القدر و لم أطوها عنكم لأنّي لم أكن بها عالماً اعلموا أيها الناس إنه من ورد عليه شهر رمضان و هو صحيح سوي فصام نهاره و قام وردا من ليله و واظب على صلاته و هجر إلى جمعته و غدا إلى عيده فقد أدرك ليلة القدر و فاز بجائزة الرب عز و جل». مؤلف، براى روشن شدن قدر و منزلت اين ماه عظيم الشأن، خطبه‌ى شعبانيه پيامبر(ص) را كه در اواخر ماه شعبان و در آستانه ماه مبارک رمضان بيان شده، آورده است. | مؤلف، حديثى از زرارة در اين زمينه نقل كرده كه مى‌گويد: «از امام باقر(ع) شنيدم پيامبر(ص) وقتى از عرفات برگشت به سوى منى، داخل مسجد شد و مردم دور حضرت را گرفته و از ايشان درباره‌ى شب قدر پرسيدند، حضرت در حالى كه قصد ايراد خطبه داشتند، قيام نموده، بعد از ثناى الهى، فرمودند: «أما بعد فإنكم سألتموني عن ليلة القدر و لم أطوها عنكم لأنّي لم أكن بها عالماً اعلموا أيها الناس إنه من ورد عليه شهر رمضان و هو صحيح سوي فصام نهاره و قام وردا من ليله و واظب على صلاته و هجر إلى جمعته و غدا إلى عيده فقد أدرك ليلة القدر و فاز بجائزة الرب عز و جل». مؤلف، براى روشن شدن قدر و منزلت اين ماه عظيم الشأن، خطبه‌ى شعبانيه پيامبر(ص) را كه در اواخر ماه شعبان و در آستانه ماه مبارک رمضان بيان شده، آورده است. | ||
مقدمه سوم: مؤلف، به دنبال بيان اين نكته است كه علت وجوب روزه هم به لحاظ عقلى و هم به لحاظ نقلى قابل اثبات مى‌باشد. | مقدمه سوم:<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/17 مقدمه سوم، ص17]</ref> مؤلف، به دنبال بيان اين نكته است كه علت وجوب روزه هم به لحاظ عقلى و هم به لحاظ نقلى قابل اثبات مى‌باشد. | ||
وى مى‌گويد روزه، تشبه به ملائكه و قطع ريشه شيطان و شكستن قوه‌ى شهويه‌ى حيوانيه و... و نيز كمك به قوه‌ى عاقله ملكيه مى‌باشد. ايشان، اضافه مى‌كنند كه اين قوه امرى مخفى است كه به راحتى اطلاع يافتن از آن ممكن نمى‌باشد. | وى مى‌گويد روزه، تشبه به ملائكه و قطع ريشه شيطان و شكستن قوه‌ى شهويه‌ى حيوانيه و... و نيز كمك به قوه‌ى عاقله ملكيه مى‌باشد. ايشان، اضافه مى‌كنند كه اين قوه امرى مخفى است كه به راحتى اطلاع يافتن از آن ممكن نمى‌باشد. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۳: | ||
# اطعام طيبات بهشتى. | # اطعام طيبات بهشتى. | ||
مقدمه چهارم: مفهوم لغوى و شرعى روزه، مقدمه چهارم است. ايشان صوم و صيام را به معنى امساك گرفته و از جوهرى نقل كرده كه صوم به معنى امساك از خوراكى‌ها مى‌باشد. از ابى عبيدة هم نقل شده كه هر گونه امساك از طعام، كلام و سير را صوم مى‌گويند. | مقدمه چهارم:<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/22 مقدمه چهارم، ص22]</ref> مفهوم لغوى و شرعى روزه، مقدمه چهارم است. ايشان صوم و صيام را به معنى امساك گرفته و از جوهرى نقل كرده كه صوم به معنى امساك از خوراكى‌ها مى‌باشد. از ابى عبيدة هم نقل شده كه هر گونه امساك از طعام، كلام و سير را صوم مى‌گويند. | ||
اين كلمه در شرع به معنايى خاص‌تر آمده است كه البته كلمات فقها در تعريف معناى شرعى آن مختلف مى‌باشد. | اين كلمه در شرع به معنايى خاص‌تر آمده است كه البته كلمات فقها در تعريف معناى شرعى آن مختلف مى‌باشد. | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۱: | ||
از ديگر مطالب قابل توجهى كه مؤلف در اين مقدمه بدان پرداخته، بيان درجات روزه مى‌باشد كه عبارتند از: روزه عموم، روزه خصوص و روزه‌ى خصوص الخصوص؛ روزه عموم نگه‌دارى شكم و فرج از شهوات مى‌باشد كه در واقع اكتفا به مقدار واجب فقهى است، روزه خصوص علاوه بر موارد مذكور، نگه‌دارى گوش و چشم و زبان و دست از محرمات را نيز شامل مى‌شود و روزه‌ى خصوص الخصوص، روزه‌اى است كه همراه با آن قلب هم از افكار دنيوى و گرفتارى‌هاى آن دور شده و از غير خدا پرهيز مى‌كند. | از ديگر مطالب قابل توجهى كه مؤلف در اين مقدمه بدان پرداخته، بيان درجات روزه مى‌باشد كه عبارتند از: روزه عموم، روزه خصوص و روزه‌ى خصوص الخصوص؛ روزه عموم نگه‌دارى شكم و فرج از شهوات مى‌باشد كه در واقع اكتفا به مقدار واجب فقهى است، روزه خصوص علاوه بر موارد مذكور، نگه‌دارى گوش و چشم و زبان و دست از محرمات را نيز شامل مى‌شود و روزه‌ى خصوص الخصوص، روزه‌اى است كه همراه با آن قلب هم از افكار دنيوى و گرفتارى‌هاى آن دور شده و از غير خدا پرهيز مى‌كند. | ||
مقدمه پنجم: مقدمه پنجم در واقع مقدمه‌اى است مخصوص مطالبى كه مؤلف در صدد بيان آن مى‌باشد. از آن‌جايى كه مؤلف در پى بيان راه‌هايى براى يقين به دخول ماه مبارک رمضان است، فلذا در اين مقدمه بحثى مبسوط راجع به ظن و يقين و تفاوت و مراتب آن دو ارائه نموده است. | مقدمه پنجم:<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/34 مقدمه پنجم، ص34]</ref> مقدمه پنجم در واقع مقدمه‌اى است مخصوص مطالبى كه مؤلف در صدد بيان آن مى‌باشد. از آن‌جايى كه مؤلف در پى بيان راه‌هايى براى يقين به دخول ماه مبارک رمضان است، فلذا در اين مقدمه بحثى مبسوط راجع به ظن و يقين و تفاوت و مراتب آن دو ارائه نموده است. | ||
راه‌هاى علم پيدا كردن به ماه رمضان: مؤلف، در اين‌جا با توجه به متن [[شهيد اول]] در لمعة و شرح [[شهيد ثانى]] در روضة، علم به دخول ماه رمضان را از چهار راه ممكن مى‌داند كه قبل از ورود به آن بحث معنى علم، شهر و رمضان را توضيح داده است؛ براى مثال در اشتقاق كلمه رمضان چندين قول را آورده و مورد بررسى قرارشان داده است. | راه‌هاى علم پيدا كردن به ماه رمضان:<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/41 متن کتاب، ص41]</ref> مؤلف، در اين‌جا با توجه به متن [[شهيد اول]] در لمعة و شرح [[شهيد ثانى]] در روضة، علم به دخول ماه رمضان را از چهار راه ممكن مى‌داند كه قبل از ورود به آن بحث معنى علم، شهر و رمضان را توضيح داده است؛ براى مثال در اشتقاق كلمه رمضان چندين قول را آورده و مورد بررسى قرارشان داده است. | ||
ايشان اضافه شدن كلمه شهر به نام ماه‌ها را نيز داراى اثر و حكمتى مى‌داند كه بدان نيز پرداخته است. | ايشان اضافه شدن كلمه شهر به نام ماه‌ها را نيز داراى اثر و حكمتى مى‌داند كه بدان نيز پرداخته است. | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۹: | ||
گذشت سى روز از اول ماه شعبان هم راه چهارم است. اين طريق، اجماعى ميان مسلمين بلكه از ضروريات دين مى‌باشد كه بعد از سپرى شدن سى روز از شعبان روزه واجب مى‌گردد. | گذشت سى روز از اول ماه شعبان هم راه چهارم است. اين طريق، اجماعى ميان مسلمين بلكه از ضروريات دين مى‌باشد كه بعد از سپرى شدن سى روز از شعبان روزه واجب مى‌گردد. | ||
مسائل اربعة: آخرين بخش كتاب مشتمل بر بيان چهار مسئله در مورد مذكور است كه اولين آنها بررسى اين نكته است كه آيا ثبوت هلال در يك شهر، موجب وجوب روزه در شهر ديگر هم مى‌شود يا خير؟ | مسائل اربعة:<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/13155/1/168 همان، ص168]</ref> آخرين بخش كتاب مشتمل بر بيان چهار مسئله در مورد مذكور است كه اولين آنها بررسى اين نكته است كه آيا ثبوت هلال در يك شهر، موجب وجوب روزه در شهر ديگر هم مى‌شود يا خير؟ | ||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۱۰: | ||
[[رده:مباحث خاص فقه]] | [[رده:مباحث خاص فقه]] | ||
[[رده:عبادات]] | [[رده:عبادات]] | ||
[[رده:25 آبان الی 24 آذر(97)]] | |||