۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در میان آثارى كه در این زمینه در فرهنگ تشيع نگاشته شده است، مفصلترين و سودمندترين آنها، اعيان الشيعه مرحوم علامه سيدمحسن عاملى است. مؤلف این اثر گرانسنگ، ابعاد كار پژوهش و تلاش خود را در مقدمه کتاب خود نمايانده است. براساس آنچه در مقدمه کتاب آمده و با توجه به محتواى آن، بايد اعيان الشيعه را تاريخ فرهنگى، اجتماعى، سياسى و اعتقادى شيعه دانست؛ گو اينكه در قالب تبيين و گزارش سوانح زندگى رجال آن مىكوشد، شرح حال همگان را در این اثر جاودانه ياد كند و ابعاد زندگانى آنها را در پرتو اسناد و مدارک روشن كند و غبار از چهره تاريخ تشيع و رجال آن بسترد، و چنين است كه اعيان الشيعه آكنده است، از اطلاعات تاريخى، رجالى، جغرافيايى، كلامى و علمى است. | در میان آثارى كه در این زمینه در فرهنگ تشيع نگاشته شده است، مفصلترين و سودمندترين آنها، اعيان الشيعه مرحوم علامه سيدمحسن عاملى است. مؤلف این اثر گرانسنگ، ابعاد كار پژوهش و تلاش خود را در مقدمه کتاب خود نمايانده است. براساس آنچه در مقدمه کتاب آمده و با توجه به محتواى آن، بايد اعيان الشيعه را تاريخ فرهنگى، اجتماعى، سياسى و اعتقادى شيعه دانست؛ گو اينكه در قالب تبيين و گزارش سوانح زندگى رجال آن مىكوشد، شرح حال همگان را در این اثر جاودانه ياد كند و ابعاد زندگانى آنها را در پرتو اسناد و مدارک روشن كند و غبار از چهره تاريخ تشيع و رجال آن بسترد، و چنين است كه اعيان الشيعه آكنده است، از اطلاعات تاريخى، رجالى، جغرافيايى، كلامى و علمى است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2018/48 الحسینی، حامد علی؛؛ ج4، ص 48]</ref> | ||
مجموعه فيشهاى استخراج شده، بالغ بر 250 هزار فيش است و موضوعات آن عبارت است از: آيات، احاديث و آثار، اعلام، کتابها، جاىها، قبيلهها، زمانها، اشعار، مثلها، فهرست رجال براساس حروف، فهرست رجال براساس دانشها و تخصّصها، فهرست رجال براساس قرنها، فهرست رجال براساس آبادىها و شهرها. برخى از این عناوین كلى نيز به عناوین ريز تقسيم شدهاند؛ مثلاًعنوان «اماكن» به شهرها، كوهها، رودها، و نهرها، چاهها و... و عنوان «طوائف» به قبيلهها، امتها، مذهبها و... | مجموعه فيشهاى استخراج شده، بالغ بر 250 هزار فيش است و موضوعات آن عبارت است از: آيات، احاديث و آثار، اعلام، کتابها، جاىها، قبيلهها، زمانها، اشعار، مثلها، فهرست رجال براساس حروف، فهرست رجال براساس دانشها و تخصّصها، فهرست رجال براساس قرنها، فهرست رجال براساس آبادىها و شهرها. برخى از این عناوین كلى نيز به عناوین ريز تقسيم شدهاند؛ مثلاًعنوان «اماكن» به شهرها، كوهها، رودها، و نهرها، چاهها و... و عنوان «طوائف» به قبيلهها، امتها، مذهبها و...<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2018/48 همان]</ref> | ||
مؤلف در این کتاب احوال علماى | مؤلف در این کتاب احوال علماى اثنیعشريه، اعم از فقها و اصولين و متكلمین و مفسرين و مورخين و نسابين و فلاسفه و منطقيان و جغرافى دانان و منجمان و پزشكان و نحویان و صرفيان و علماى بلاغت و معانى و بيان و عروض و مصنفان و كاتبان و ساير ارباب دانش و هنر شيعه را كه از آغاز اسلام تا زمان زندگى و حيات خودش 11733 نفر بودهاند، جمعآورى كرده و مقام و سابقه خدمت شیعیان را به فرهنگ و تاريخ اسلام، خاطر نشان و جاودانه ساخته است. هم چنين به مسائلى مانند پيدايش مذهب شيعه و شرح باورهاى شیعیان كه همزمان با پيدايش اسلام و برابر با نص آشكار قرآن و تعليمات عاليه اسلامى است، پرداخته و حرفها و گفتارهاى متعصبان و يا مفرضان سياسى و ناآگاهان را بررسى و نقد و رد كرده است و خدمات گرانبهاى دانشوران شيعى را به فرهنگ و تمدن اسلامى با تفضيل و روشنى شرح مىدهد. | ||
نویسنده بيشتر از 50 سال رنج كشيد و در سفر و حضر اوقات خود را در جمع كردن منابع آن صرف نمود. مىخواست آن را در 100 مجلد پانصد تا هشتصد صفحهاى تألیف كند؛ ولى عمرش به طبع و نشر بيشتر از 33 مجلد كه یک دوره كامل رجال شيعه است، وفا ننمود و اجزاء ديگر، همچنان غير مرتب به صورت يادداشتها و مسودات باقى ماند. پس از وقات او، فرزندش سيدحسن امین، در سال 1403ق، بار ديگر آن کتاب را در ده مجلد به قطع بزرگ در 52 جلد، در بيروت انتشار داد. این مؤلف ارجمند با تألیف این کتاب، بدون هيچ مبالغه، خود را در صف بزرگان علماى رجال و تاريخ اسلام از قبيل ابن حجر عسقلانى، [[خطيب بغدادى]]، [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] و [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر دمشقى]] قرار داد و در رديف شيخ [[آقا بزرگ تهرانى]] صاحب کتاب [[الذريعه]] و [[امینی نجفی، عبدالحسین|شيخ عبدالحسين امینى تبريزى نجفى]] صاحب کتاب [[الغدير]] در مقام رفيع شيعه درخشيد. کتاب ارزشمند اعيان الشيعه در 55 جلد نوشته شده و بارها به چاپ رسيده و در سن 86 سالگى مؤلف در روز عيد فطر 1370ق به پایان سيده است. | نویسنده بيشتر از 50 سال رنج كشيد و در سفر و حضر اوقات خود را در جمع كردن منابع آن صرف نمود. مىخواست آن را در 100 مجلد پانصد تا هشتصد صفحهاى تألیف كند؛ ولى عمرش به طبع و نشر بيشتر از 33 مجلد كه یک دوره كامل رجال شيعه است، وفا ننمود و اجزاء ديگر، همچنان غير مرتب به صورت يادداشتها و مسودات باقى ماند. پس از وقات او، فرزندش سيدحسن امین، در سال 1403ق، بار ديگر آن کتاب را در ده مجلد به قطع بزرگ در 52 جلد، در بيروت انتشار داد. این مؤلف ارجمند با تألیف این کتاب، بدون هيچ مبالغه، خود را در صف بزرگان علماى رجال و تاريخ اسلام از قبيل ابن حجر عسقلانى، [[خطيب بغدادى]]، [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|ياقوت حموى]] و [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] و [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر دمشقى]] قرار داد و در رديف شيخ [[آقا بزرگ تهرانى]] صاحب کتاب [[الذريعه]] و [[امینی نجفی، عبدالحسین|شيخ عبدالحسين امینى تبريزى نجفى]] صاحب کتاب [[الغدير]] در مقام رفيع شيعه درخشيد. کتاب ارزشمند اعيان الشيعه در 55 جلد نوشته شده و بارها به چاپ رسيده و در سن 86 سالگى مؤلف در روز عيد فطر 1370ق به پایان سيده است. | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
کتاب، آكنده است از اطلاعاتى كه برای دست يافتن بدانها فهرستى كارا و كليدى راهگشا ضرورى مىنموده است. توجه به این ضرورت فرهنگى و پژوهشى، جناب آقاى سيدحامد حسینى را بر آن داشته است تا با بهرهورى از تجربههاى محققان و دستيارى تنى چند از فاضلان به تهيه و تنظيم فهرستهاى فنى و كارامد این اثر گرانقدر همت گمارد. | کتاب، آكنده است از اطلاعاتى كه برای دست يافتن بدانها فهرستى كارا و كليدى راهگشا ضرورى مىنموده است. توجه به این ضرورت فرهنگى و پژوهشى، جناب آقاى سيدحامد حسینى را بر آن داشته است تا با بهرهورى از تجربههاى محققان و دستيارى تنى چند از فاضلان به تهيه و تنظيم فهرستهاى فنى و كارامد این اثر گرانقدر همت گمارد. | ||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
خط ۶۴: | خط ۶۸: | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
[[رده:25 آبان الی 24 آذر(97)]] |
ویرایش