پرش به محتوا

حاشية الوافي: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۳ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
جز (جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک')
خط ۳۶: خط ۳۶:
در ابتداى كتاب مختصرى درباره روش استدلالى علامه محمدباقر [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] و نجات دادن اصول فقه از انحراف به واسطه نقد جدى وى بر اخباریان و وارد كردن عقل و دلايل عقلى و پر رنگ كردن استنباط عقلى در اصول فقه شيعه و نوآورى‌هاى ايشان در اين زمينه بحث شده و گوشه‌هايى از حيات علمى و آثار فقهى و اصولى وى معرفى و گزارش گرديده است. آنگاه به صورت اجمالى در مورد مقام علمى [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فيض كاشانى]] و آثار علمى و روش او در تحقيق مسائل دينى مباحثى مطرح شده و خصوصيات كتاب فقهى وى به نام "وافى" كه شرح آن در اين نوشتار آمده، بيان گرديده است.
در ابتداى كتاب مختصرى درباره روش استدلالى علامه محمدباقر [[وحید بهبهانی، محمدباقر|وحيد بهبهانى]] و نجات دادن اصول فقه از انحراف به واسطه نقد جدى وى بر اخباریان و وارد كردن عقل و دلايل عقلى و پر رنگ كردن استنباط عقلى در اصول فقه شيعه و نوآورى‌هاى ايشان در اين زمينه بحث شده و گوشه‌هايى از حيات علمى و آثار فقهى و اصولى وى معرفى و گزارش گرديده است. آنگاه به صورت اجمالى در مورد مقام علمى [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فيض كاشانى]] و آثار علمى و روش او در تحقيق مسائل دينى مباحثى مطرح شده و خصوصيات كتاب فقهى وى به نام "وافى" كه شرح آن در اين نوشتار آمده، بيان گرديده است.


در ادامه، مباحث اصلى كتاب مطرح شده و مبحث ولايت اهل‌بيت پس از پيامبر اسلام و مرجعيت علمى و حجيت قول، عمل و تقرير آنان اثبات گرديده است. آنگاه مكلف بودن كفار، به فروع دين و مشروعيت اجتهاد و تقليد در عصر غيببت امام معصوم مورد بحث قرار گرفته و پس از آن مباحث فقهى كتاب از باب طهارت و نجاست آغاز مى‌شود. در بحث طهارت نویسنده، ابتدا احكام آب‌ها؛ مانند آب كر، آب چاه، آب باران و آب حمام را بيان كرده و پس از آن احكام سور (نيم خورده آب حيوانات) و مقدار خارج كردن آب از چاهى كه نجاست به آن رسيده است، را بررسى مى‌كند. بيان آداب تخلى؛ مانند حرمت استقبال و استدبار قبله، حكم تطهير مجراى بول و غائط و استحباب استبراء از ديگر مباحث مربوط به طهارت است كه بيان شده است. در قسمت بعدى كتاب احكام و فروع فقهى مربوط به نجاسات؛ مانند حكم سرايت كردن نجاست از شىء نجس به شىء پاك، تطهير منى از لباس، حكم عرق جنب و حائض، حكم تطهير خون و لمس كردن حيونات بيان شده و پس از آن احكام مطهرات؛ مانند زمين و آفتاب ذكر شده است. ابواب وضو و كيفيت ساختن آن به ويژه كيفيت مسح سر و پاها، احكام وضوى جبيره‌اى، ابواب مربوط به انواع غسل و كيفيت انجام آن، كيفيت انجام تيمم و مستحبات و واجبات و مكروهات مربوط به غسل‌ها از مباحث پايانى مبحث طهارت و نجاست مى‌باشد.
در ادامه، مباحث اصلى كتاب مطرح شده و مبحث ولايت اهل‌بيت پس از پيامبر اسلام و مرجعيت علمى و حجيت قول، عمل و تقرير آنان اثبات گرديده است. آنگاه مكلف بودن كفار، به فروع دين و مشروعيت اجتهاد و تقليد در عصر غيببت امام معصوم مورد بحث قرار گرفته و پس از آن مباحث فقهى كتاب از باب طهارت و نجاست آغاز مى‌شود. در بحث طهارت نویسنده، ابتدا احكام آب‌ها؛ مانند آب كر، آب چاه، آب باران و آب حمام را بيان كرده و پس از آن احكام سور (نيم خورده آب حيوانات) و مقدار خارج كردن آب از چاهى كه نجاست به آن رسيده است، را بررسى مى‌كند. بيان آداب تخلى؛ مانند حرمت استقبال و استدبار قبله، حكم تطهير مجراى بول و غائط و استحباب استبراء از ديگر مباحث مربوط به طهارت است كه بيان شده است. در قسمت بعدى كتاب احكام و فروع فقهى مربوط به نجاسات؛ مانند حكم سرايت كردن نجاست از شىء نجس به شىء پاک، تطهير منى از لباس، حكم عرق جنب و حائض، حكم تطهير خون و لمس كردن حيونات بيان شده و پس از آن احكام مطهرات؛ مانند زمين و آفتاب ذكر شده است. ابواب وضو و كيفيت ساختن آن به ويژه كيفيت مسح سر و پاها، احكام وضوى جبيره‌اى، ابواب مربوط به انواع غسل و كيفيت انجام آن، كيفيت انجام تيمم و مستحبات و واجبات و مكروهات مربوط به غسل‌ها از مباحث پايانى مبحث طهارت و نجاست مى‌باشد.


در ادامه مباحث فقهى مربوط به نماز بيان گرديده و مسائلى؛ مانند احكام نماز مسافر و حد ترخّص در سفر، احكام نماز در مكه، مدينه و مشاهد مشرفه، اوقات نمازهاى واجب، احكام لباس نمازگزار، احكام مكان نمازگزار، احكام پوشش نمازگزار، آداب قبله در نماز، احكام و آداب مسجد و اقامه نماز در آن، واجبات نماز و حكم كم يا زياد كردن واجبات و اركان نماز، احكام سهو و شك در نماز، احكام نمازهاى قضا شده، احكام و كيفيت اجراى نماز جمعه، احكام و كيفيت اقامه نماز جماعت و برخى ديگر از نمازهاى مستحبى و واجب به صورت مشروح مورد و بحث و بررسى فقهى قرار گرفته است. در بخش ديگرى از كتاب احكام مربوط به خمس و زكات بيان شده و كيفيت مصرف آنها توسط امام معصوم، در زمان غيبت امام، مستحقين خمس، زكات و مقدار آنها تبيين گرديده است. موارد وجوب خمس، زكات و همچنين احكام مربوط به صدقات، هدايا، قرض و وقف نيز به تناسب بحث خمس و زكات در اين قسمت از كتاب بيان شده است. در قسمت ديگرى از كتاب احكام و فروع فقهى مربوط به روزه و اعتكاف ذكر شده و حكم روزه در سفر، روزه يوم‌الشك، ثبوت رويت هلال رمضان و شعبان، مبطلات روزه و كفاره روزه بررسى گرديده است. در ادامه احكام و فروع فقهى برخى از معاملات بيان شده است كه به قرار ذيل است:
در ادامه مباحث فقهى مربوط به نماز بيان گرديده و مسائلى؛ مانند احكام نماز مسافر و حد ترخّص در سفر، احكام نماز در مكه، مدينه و مشاهد مشرفه، اوقات نمازهاى واجب، احكام لباس نمازگزار، احكام مكان نمازگزار، احكام پوشش نمازگزار، آداب قبله در نماز، احكام و آداب مسجد و اقامه نماز در آن، واجبات نماز و حكم كم يا زياد كردن واجبات و اركان نماز، احكام سهو و شك در نماز، احكام نمازهاى قضا شده، احكام و كيفيت اجراى نماز جمعه، احكام و كيفيت اقامه نماز جماعت و برخى ديگر از نمازهاى مستحبى و واجب به صورت مشروح مورد و بحث و بررسى فقهى قرار گرفته است. در بخش ديگرى از كتاب احكام مربوط به خمس و زكات بيان شده و كيفيت مصرف آنها توسط امام معصوم، در زمان غيبت امام، مستحقين خمس، زكات و مقدار آنها تبيين گرديده است. موارد وجوب خمس، زكات و همچنين احكام مربوط به صدقات، هدايا، قرض و وقف نيز به تناسب بحث خمس و زكات در اين قسمت از كتاب بيان شده است. در قسمت ديگرى از كتاب احكام و فروع فقهى مربوط به روزه و اعتكاف ذكر شده و حكم روزه در سفر، روزه يوم‌الشك، ثبوت رويت هلال رمضان و شعبان، مبطلات روزه و كفاره روزه بررسى گرديده است. در ادامه احكام و فروع فقهى برخى از معاملات بيان شده است كه به قرار ذيل است:
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش