۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مهاجرت علمای شیعه از جبل عامل به ایران در عصر صفوی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۳:۳۶
، ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک'
جز (جایگزینی متن - 'مىكردند' به 'میكردند') |
جز (جایگزینی متن - 'پاك' به 'پاک') |
||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
نگارنده در فصول پنجگانه اين پژوهش مىكوشد با اشاره به چگونگى دستيابى صفويان به قدرت و پايههاى اصلى قدرت آنان، بررسى شرايط مبدأ مهاجرت و پديد آمدن و استمرار تشيّع در جبل عامل و آن نهضت علمى كه منجر به تبديل اين سرزمين به يكى از مراكز تشيّع در جهان اسلام شد، و نقش و نفوذ مهاجران را در دولت صفوى ارزيابى كند و سازگارىها و ناسازگارىهاى مهاجران را با صفويان مورد بحث قرار دهد<ref>ديباچه، ص 10</ref> | نگارنده در فصول پنجگانه اين پژوهش مىكوشد با اشاره به چگونگى دستيابى صفويان به قدرت و پايههاى اصلى قدرت آنان، بررسى شرايط مبدأ مهاجرت و پديد آمدن و استمرار تشيّع در جبل عامل و آن نهضت علمى كه منجر به تبديل اين سرزمين به يكى از مراكز تشيّع در جهان اسلام شد، و نقش و نفوذ مهاجران را در دولت صفوى ارزيابى كند و سازگارىها و ناسازگارىهاى مهاجران را با صفويان مورد بحث قرار دهد<ref>ديباچه، ص 10</ref> | ||
فصل نخست، با بررسى پيشينه ذهنى و عينى نهضت صفوى، به نقش تصوّف و تشيّع، بهويژه تشيّع تندرو آسياى صغير در پيدايش اين نهضت توجه مىكند. اين فصل با اشاره به حركت صفويان بهعنوان نهضتى كه گروههاى مختلف را زير پرچم خود گرد آورده بود و از باورهاى | فصل نخست، با بررسى پيشينه ذهنى و عينى نهضت صفوى، به نقش تصوّف و تشيّع، بهويژه تشيّع تندرو آسياى صغير در پيدايش اين نهضت توجه مىكند. اين فصل با اشاره به حركت صفويان بهعنوان نهضتى كه گروههاى مختلف را زير پرچم خود گرد آورده بود و از باورهاى پاک و پاکبازانه صوفيان و انديشههاى تندروانه يا غالبانه برخى عناصر شيعه آسياى صغير مايه مىگرفت، مىكوشد زمينههاى موجود در ايران- بهعنوان مقصد مهاجرت- و جريانهاى فكرى آن را بهگونهاى ترسيم كند كه بعدها بتوان تأثير نفوذ مهاجرت عامليان را بر اين زمينهها و جريانهاى فكرى بررسى كرد<ref>همان</ref> | ||
براى شناخت زمينه ظهور علماى شيعه و انديشههاى آنان و همچنين درك انگيزههاى مهاجرت آنان از جبل عامل، بايد تاريخ اين سرزمين و فراز و نشيبهاى آن را بررسى كرد كه در فصل دوم صورت پذيرفته است. نكته اساسى اين فصل، گذشته از مسائل مربوط به رشد و گسترش و دوام تشيّع در جبل عامل، ترسيم چهره نهضت علمى شيعه و شناساندن پيشواى اصلى اين نهضت، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] است. آن مكتب فقهى كه [[شهيد اول]] باتوجه به شرايط سياسى، فرهنگى و اقتصادى سرزمين خود بنياد نهاد، به جنبههاى سياسى و حكومتى توجه داشت و به فقيهان شيعه در امور سياسى اختيارات ويژهاى مىداد. فقيهانى كه بعدها به ايران آمدند از همين سنت علمى پيروى میكردند و با گسترش و تبيين آن از سويى كوشيدند در حكومت صفوى، بهعنوان حكومتى شيعه، نفوذ و قدرتى به دست آورند و از سوى ديگر، براى تبيين مشروعيت اين حكومت تلاش كردند. اين مكتب فقهى، پيش از عصر صفوى نيز، يك بار مورد توجه حكومت سربداران قرار گرفته بود و خواجه على مؤيد سربدارى كوشيده بود، با آوردن [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] به ايران، تشيّع فقاهتى را در برابر جناح صوفيان در نهضت سربدارى، تقويت و ترويج كند. در حقيقت، صفويان با پيگيرى آن شيوه، كارى را كه على مؤيد در انجام آن ناكام مانده بود، انجام دادند. در پايان فصل دوم انگيزهها و چگونگى پيوند على مؤيد سربدارى با [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] بررسى شده است<ref>همان، ص 11</ref> | براى شناخت زمينه ظهور علماى شيعه و انديشههاى آنان و همچنين درك انگيزههاى مهاجرت آنان از جبل عامل، بايد تاريخ اين سرزمين و فراز و نشيبهاى آن را بررسى كرد كه در فصل دوم صورت پذيرفته است. نكته اساسى اين فصل، گذشته از مسائل مربوط به رشد و گسترش و دوام تشيّع در جبل عامل، ترسيم چهره نهضت علمى شيعه و شناساندن پيشواى اصلى اين نهضت، [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] است. آن مكتب فقهى كه [[شهيد اول]] باتوجه به شرايط سياسى، فرهنگى و اقتصادى سرزمين خود بنياد نهاد، به جنبههاى سياسى و حكومتى توجه داشت و به فقيهان شيعه در امور سياسى اختيارات ويژهاى مىداد. فقيهانى كه بعدها به ايران آمدند از همين سنت علمى پيروى میكردند و با گسترش و تبيين آن از سويى كوشيدند در حكومت صفوى، بهعنوان حكومتى شيعه، نفوذ و قدرتى به دست آورند و از سوى ديگر، براى تبيين مشروعيت اين حكومت تلاش كردند. اين مكتب فقهى، پيش از عصر صفوى نيز، يك بار مورد توجه حكومت سربداران قرار گرفته بود و خواجه على مؤيد سربدارى كوشيده بود، با آوردن [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] به ايران، تشيّع فقاهتى را در برابر جناح صوفيان در نهضت سربدارى، تقويت و ترويج كند. در حقيقت، صفويان با پيگيرى آن شيوه، كارى را كه على مؤيد در انجام آن ناكام مانده بود، انجام دادند. در پايان فصل دوم انگيزهها و چگونگى پيوند على مؤيد سربدارى با [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] بررسى شده است<ref>همان، ص 11</ref> | ||