۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الربا فقهياً و اقتصادياً رسالة البكالوريوس لعام 1969م - 1970م (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۲۱:۴۰
، ۱۳ نوامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'هاي' به 'های'
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'هاي' به 'های') |
||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
#ربا در قوانين كشورهاى عربى. | #ربا در قوانين كشورهاى عربى. | ||
مؤلف در | مؤلف در نهایت با خاتمهاى، به كتاب خود پایان داده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
از فقهاى عامه نقل شده كه ربا فقط در بيع معنا دارد و ديگر معاوضات به هر صورتى كه باشند، مشمول ادله ربا نخواهند بود. | از فقهاى عامه نقل شده كه ربا فقط در بيع معنا دارد و ديگر معاوضات به هر صورتى كه باشند، مشمول ادله ربا نخواهند بود. | ||
در رباى قرض هم اختلاف دارند و | در رباى قرض هم اختلاف دارند و آنهایى كه قائل به حرمتش هستند به چند چيز استدلال كردهاند كه عبارتند از: | ||
1- قياس، آنها رباى در قرض را قياس كردهاند به ربايى كه در نصوص حرمتش قطعى شده. | 1- قياس، آنها رباى در قرض را قياس كردهاند به ربايى كه در نصوص حرمتش قطعى شده. | ||
| خط ۱۰۳: | خط ۱۰۳: | ||
بحث بعدى خروج حكمى از رباست كه به چهار نوع بيع هم كه فقها خارج از تحت ربا دانستهاند در اينجا اشاره شده است: بيع العرايا، بيع المصوغ، بيع ما دخلته الصنعه و بيع دراهم و دنانير مسكوكه. | بحث بعدى خروج حكمى از رباست كه به چهار نوع بيع هم كه فقها خارج از تحت ربا دانستهاند در اينجا اشاره شده است: بيع العرايا، بيع المصوغ، بيع ما دخلته الصنعه و بيع دراهم و دنانير مسكوكه. | ||
ربا نزد اماميه: مؤلف، در اين قسمت در ضمن مقدمهاى به حرمت ربا اشاره كرده و از مطالبى كه تا كنون بيان كرده در راستاى ادامه مطالب بهره مىبرد و مىگويد: ما نيازى نداريم به آنچه عامه در مورد ربا گفتهاند، ملتزم شويم حتى به | ربا نزد اماميه: مؤلف، در اين قسمت در ضمن مقدمهاى به حرمت ربا اشاره كرده و از مطالبى كه تا كنون بيان كرده در راستاى ادامه مطالب بهره مىبرد و مىگويد: ما نيازى نداريم به آنچه عامه در مورد ربا گفتهاند، ملتزم شويم حتى به برداشتهایى هم كه آنان از كتاب و سنت در زمينه ربا دارند ما كارى نداريم. | ||
آنچه از روايات استفاده مىشود اين است كه ربا از گناهان كبيره بوده و حرمتش واضح و ضرورى است. | آنچه از روايات استفاده مىشود اين است كه ربا از گناهان كبيره بوده و حرمتش واضح و ضرورى است. | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
براى رباى معاوضهاى سه ركن وجود دارد كه عبارتند از: مثليت در بدلين، كيل يا وزن و زياده حقيقى يا معنوى. مؤلف، به تبيين و بررسى تك تك اين اركان پرداخته و سپس وارد فصل دوم كه رباى در قرض است مىگردد. | براى رباى معاوضهاى سه ركن وجود دارد كه عبارتند از: مثليت در بدلين، كيل يا وزن و زياده حقيقى يا معنوى. مؤلف، به تبيين و بررسى تك تك اين اركان پرداخته و سپس وارد فصل دوم كه رباى در قرض است مىگردد. | ||
در اين فصل هم راجع به مفهوم قرض، ادله حرمت رباى در قرض و قيودى كه در اينجا شرط هستند و همينطور | در اين فصل هم راجع به مفهوم قرض، ادله حرمت رباى در قرض و قيودى كه در اينجا شرط هستند و همينطور راههایى كه براى دريافت اين زياده وجود دارد سخن گفته است. | ||
در ادله حرمت اين نوع ربا به اجماع، آيه '''«أحل الله البيع و حرم الربا»''' و اخبار استدلال شده است. | در ادله حرمت اين نوع ربا به اجماع، آيه '''«أحل الله البيع و حرم الربا»''' و اخبار استدلال شده است. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
از ديگر مطالبى كه پيرامون رباى قرضى بيان شده، راجع به فساد عقدى است كه در آن زياده شرط شود. | از ديگر مطالبى كه پيرامون رباى قرضى بيان شده، راجع به فساد عقدى است كه در آن زياده شرط شود. | ||
خروج حكمى و موضوعى از ربا كه در باب اول بحث شد در اين باب نيز وجود دارد، لكن با | خروج حكمى و موضوعى از ربا كه در باب اول بحث شد در اين باب نيز وجود دارد، لكن با تفاوتهایى كه بين فتاواى شيعه و سنى وجود دارد. | ||
خروج حكمى از ربا مربوط به آن دسته از | خروج حكمى از ربا مربوط به آن دسته از رباهایى است كه با اينكه موضوعا ربا هستند ولى از تحت شمول حكم ربا خارج مىباشند؛ آن رباها عبارتند از: | ||
#بين پدر و پسرش و بين مولا و عبدش ربا نيست. | #بين پدر و پسرش و بين مولا و عبدش ربا نيست. | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۷: | ||
مؤلف در مقدمه اين بخش نيز به جايگاه ربا در طول قرون و اعصار متمادى اشاره كرده و جايگاه آن را در ميان انسانها، همسان با دزدى و ظلم به شمار آورده است. | مؤلف در مقدمه اين بخش نيز به جايگاه ربا در طول قرون و اعصار متمادى اشاره كرده و جايگاه آن را در ميان انسانها، همسان با دزدى و ظلم به شمار آورده است. | ||
ايشان ربا را در زمان قديم و در ميان اديان آسمانى از يهود و نصارى بررسى كرده، بعد به موقعيت آن در ميان اعراب جاهلى قبل از اسلام پرداخته است و | ايشان ربا را در زمان قديم و در ميان اديان آسمانى از يهود و نصارى بررسى كرده، بعد به موقعيت آن در ميان اعراب جاهلى قبل از اسلام پرداخته است و نهایتا به ربا از ديدگاه اسلام اشارهاى نموده تا رسيده به نگرش تجارى و اقتصادى به ربا. | ||
نظريات ماركس و... در مورد ربا نيز در همين بخش بيان شده است. فصل اول اين قسمت در مورد نظريات مختلف در حول محور ربا مىباشد. | نظريات ماركس و... در مورد ربا نيز در همين بخش بيان شده است. فصل اول اين قسمت در مورد نظريات مختلف در حول محور ربا مىباشد. | ||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
مضار ربا چيزى است كه در فصل دوم بدان پرداخته است. | مضار ربا چيزى است كه در فصل دوم بدان پرداخته است. | ||
اين مضرات عبارتند از: مضرات اقتصادى، مضرات اجتماعى، مضرات ربا از ناحيه ربا دهنده و... در فصل سوم هم به دو نوع نگاه تأييدى و انكارى به ربا پرداخته و در فصل بعدىاش به ذخايرى كه در نظام سرمايهدارى مورد بحث قرار مىگيرند، پرداخته و بين آن و ربا ارتباط وثيقى را تصوير مىنمايد و | اين مضرات عبارتند از: مضرات اقتصادى، مضرات اجتماعى، مضرات ربا از ناحيه ربا دهنده و... در فصل سوم هم به دو نوع نگاه تأييدى و انكارى به ربا پرداخته و در فصل بعدىاش به ذخايرى كه در نظام سرمايهدارى مورد بحث قرار مىگيرند، پرداخته و بين آن و ربا ارتباط وثيقى را تصوير مىنمايد و نهایتا بعد از بيان دو نظريه در اين زمينه، به بيان نظريه اسلام كه در آيه 34 سوره توبه بيان شده، مىرسد كه فرمود: '''«و الذين يكنزون الذهب و الفضة و لا ينفقونها في سبيل الله فبشرهم بعذاب أليم»''' مؤلف، در پایان اين فصل بر حرمت رباى اقتصادى تأكيد ورزيده، وارد فصل پنجم مىشود كه در آن به بررسى نظام مصرفى و نظام بانكى پرداخته و نمونه اسلامى را بهترين جايگزين براى آن دو مدل معرفى مىكند. | ||
آخرين فصل كتاب در مورد ربا در قوانين عربى است. | آخرين فصل كتاب در مورد ربا در قوانين عربى است. | ||