۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ابوتمام، حبیب بن اوس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'مي' به 'می'
جز (جایگزینی متن - 'مى‌كردند' به 'می‌كردند') |
جز (جایگزینی متن - 'مي' به 'می') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| data-type="authorCode" | | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE09412AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
==ویژگی ابوتمام== | ==ویژگی ابوتمام== | ||
در زندگى و شعر ابوتمام، كمتر موضوعى مى‌توان يافت كه موجب گفت‌وگو و مشاجره | در زندگى و شعر ابوتمام، كمتر موضوعى مى‌توان يافت كه موجب گفت‌وگو و مشاجره میان محققان نشده باشد. خاندان مسيحى او، نام تغييريافته پدر او، تبارنامه طائى او كه نزد برخى مورد ترديد است، سفرهاى بى‌شمار او از قاهره تا خراسان، تجددگرايى او در شعر، ابداع صنايع، تمايل به الفاظ غريب و كهن و درعين‌حال، موفقيت در ساختن اشعارى دل‌انگيز، شهرت فراگير، كسب ثروت‌هاى كلان، حسادت ديگر شاعران و... همه موجب شد كه نظراتى سخت ضد و نقيض درباره این شاعر ابراز گردد، سپس تعصباتى كه به طرف‌دارى يا بر ضد او پديدار شد، خود بسيارى را به تدوین کتاب و رساله درباره او واداشت. | ||
شايد یکى از عواملى كه به آتش این منازعات دامن مى‌زد، برآمدن شاعرى همچون بحترى بود كه هنر شاعرى را نزد خود او آموخته بود: بحترى بسيارى را بر آن مى‌داشت كه با ابوتمام مقايسه‌اش كنند. بر اثر این مقايسه، اشعار این دو تن از جنبه‌هاى لغت، صنعت، مضمون و فصاحت با دقتى شگفت مورد بررسى دانشمندان شعرشناس قرار گرفت. | شايد یکى از عواملى كه به آتش این منازعات دامن مى‌زد، برآمدن شاعرى همچون بحترى بود كه هنر شاعرى را نزد خود او آموخته بود: بحترى بسيارى را بر آن مى‌داشت كه با ابوتمام مقايسه‌اش كنند. بر اثر این مقايسه، اشعار این دو تن از جنبه‌هاى لغت، صنعت، مضمون و فصاحت با دقتى شگفت مورد بررسى دانشمندان شعرشناس قرار گرفت. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
برخى از منابع، به حضور او در مصر اشاره كرده‌اند، اما فروخ مى‌پندارد كه او از دمشق به حمص رفت و به مدح خاندان ابن ابى‌عبدالكريم طائى كه خود شاعر بود و نيز به هجاى عتبة بن ابى‌عاصم پرداخت و به شاعر معروف و شيعى‌مذهبى كه به دیک الجن (د 235ق) شهرت داشت، پيوست و احتمالاً نزد او هنر شعرپردازى را آموخت و از او تأثير بسيار پذيرفت. | برخى از منابع، به حضور او در مصر اشاره كرده‌اند، اما فروخ مى‌پندارد كه او از دمشق به حمص رفت و به مدح خاندان ابن ابى‌عبدالكريم طائى كه خود شاعر بود و نيز به هجاى عتبة بن ابى‌عاصم پرداخت و به شاعر معروف و شيعى‌مذهبى كه به دیک الجن (د 235ق) شهرت داشت، پيوست و احتمالاً نزد او هنر شعرپردازى را آموخت و از او تأثير بسيار پذيرفت. | ||
بعيد نيست كه گرايش او به تشيع نيز از | بعيد نيست كه گرايش او به تشيع نيز از همین جا سرچشمه گرفته باشد. علاوه بر اين، فروخ كه قاطعانه او را غير طائى مى‌شمارد، گمان برده است كه او در همین شهر و به سبب نزدیکى با خاندان طائى بنى عبدالكريم، از طريق ولاء، نسبت طائى يافت. | ||
وى از دمشق يا حمص به مصر رفته است. بهبيتى، تاريخ سفر او را، حدود سال 195ق و فروخ، 208 يا 209ق پنداشته است. بيشتر بر این اتفاق دارند كه او در مسجد جامع، به سقايى مشغول شد. | وى از دمشق يا حمص به مصر رفته است. بهبيتى، تاريخ سفر او را، حدود سال 195ق و فروخ، 208 يا 209ق پنداشته است. بيشتر بر این اتفاق دارند كه او در مسجد جامع، به سقايى مشغول شد. | ||
وى پس از 5 سال اقامت در مصر، از آن ديار، سخت دلگير شده و با آنكه برخلاف انتظار، هنوز موفقيتى كسب نكرده بود، بر آن شد كه به | وى پس از 5 سال اقامت در مصر، از آن ديار، سخت دلگير شده و با آنكه برخلاف انتظار، هنوز موفقيتى كسب نكرده بود، بر آن شد كه به سرزمین خویش بازگردد. | ||
درهرحال، ابوتمام به شام رفت و در آنجا به مدح بزرگان پرداخت. از آن | درهرحال، ابوتمام به شام رفت و در آنجا به مدح بزرگان پرداخت. از آن میان، ابوالمغيث موسى بن ابراهيم رافقى، مشهور است. | ||
هيچ وسيله‌اى نيست كه بتوانيم مسير او را دنبال كنيم. فروخ مى‌پندارد كه او در شام بود تا مأمون به آنجا رفت. بهبيتى او را روانه رقه مى‌كند. درهرحال، وى گویا تا آن زمان هنوز به بغداد نرفته بوده و آرزوى رسيدن به آن ديار را در سر مى‌پرورانده است. | هيچ وسيله‌اى نيست كه بتوانيم مسير او را دنبال كنيم. فروخ مى‌پندارد كه او در شام بود تا مأمون به آنجا رفت. بهبيتى او را روانه رقه مى‌كند. درهرحال، وى گویا تا آن زمان هنوز به بغداد نرفته بوده و آرزوى رسيدن به آن ديار را در سر مى‌پرورانده است. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
وى در 214ق، به عراق وارد شد و یکى از زيباترين قصايد خود را همان جا سرود. در آن حال محمد بن حُمَيد طوسى با بابك خرم‌دين مى‌جنگيد، اما سپاهش شكست خورده و به قتل رسيد. قصيده‌اى كه ابوتمام در رثاى او سروده، سخت مشهور است و شايد بتوان به جهاتى آن را زيباترين شعر او بشمار آورد. | وى در 214ق، به عراق وارد شد و یکى از زيباترين قصايد خود را همان جا سرود. در آن حال محمد بن حُمَيد طوسى با بابك خرم‌دين مى‌جنگيد، اما سپاهش شكست خورده و به قتل رسيد. قصيده‌اى كه ابوتمام در رثاى او سروده، سخت مشهور است و شايد بتوان به جهاتى آن را زيباترين شعر او بشمار آورد. | ||
آن‌گاه شاعر به یکى از سرداران سپاه محمد بن | آن‌گاه شاعر به یکى از سرداران سپاه محمد بن حمید به نام ابوسعيد ثغرى كه طائى بود، پيوست. | ||
وى از رجال مرو بود و بنا بر رواياتى كه صولى (همان، 227 - 229) آورده، با شاعر دوستى نزدیک و ديرپايى داشت و بيش از هر ممدوح ديگرى با وى بخشندگى مى‌كرد. | وى از رجال مرو بود و بنا بر رواياتى كه صولى (همان، 227 - 229) آورده، با شاعر دوستى نزدیک و ديرپايى داشت و بيش از هر ممدوح ديگرى با وى بخشندگى مى‌كرد. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
تاريخ مرگ وى نيز مانند تاريخ تولدش مورد اختلاف بوده و در منابع، جمادى‌الاول 231ق، محرم 232ق، سال 228ق و 229ق، ذكر شده است. او را در موصل به خاک سپردند و خاندان ابن | تاريخ مرگ وى نيز مانند تاريخ تولدش مورد اختلاف بوده و در منابع، جمادى‌الاول 231ق، محرم 232ق، سال 228ق و 229ق، ذكر شده است. او را در موصل به خاک سپردند و خاندان ابن حمید طوسى، گنبدى بر فراز گورش ساختند. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||