همایون نامه: تاریخ منظوم حکیم زجاجی سراینده سده هفتم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - 'ه اند' به 'ه‎اند')
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
خط ۶: خط ۶:
تاریخ منظوم زجاجی سراینده سده هفتم
تاریخ منظوم زجاجی سراینده سده هفتم
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[حکیم زجاجی]] (نويسنده)
[[حکیم زجاجی]] (نویسنده)


[[پیرنیا، علی]] (مصحح)
[[پیرنیا، علی]] (مصحح)
خط ۶۱: خط ۶۱:
نام شاعر و كتاب، در خود كتاب نيست، اما فردى آگاه به گمان، در سال هزارم هجرى اين اثر را خوانده و حواشى سودمندى بر آن افزوده است. حاشيه برگ نخست كتاب بر اين گواهى مى‌دهد كه وى روزى لغت «هماورد» را در فرهنگ جهان‌گيرى ديده و شاهدى از شعر زجاجى در آن‌جا يافته و بعدها بر وى آشكار شده كه اين اثر را حكيم زجاجى نوشته است.
نام شاعر و كتاب، در خود كتاب نيست، اما فردى آگاه به گمان، در سال هزارم هجرى اين اثر را خوانده و حواشى سودمندى بر آن افزوده است. حاشيه برگ نخست كتاب بر اين گواهى مى‌دهد كه وى روزى لغت «هماورد» را در فرهنگ جهان‌گيرى ديده و شاهدى از شعر زجاجى در آن‌جا يافته و بعدها بر وى آشكار شده كه اين اثر را حكيم زجاجى نوشته است.


فرهنگ جهان‌گيرى در ميان 385 سراينده كه شعرشان به شاهد لغت آمده، بيش از سى بار از حكيم زجّاجى نام برده و از سروده‌هاى وى نقل كرده و اين ياد و نام، روشن مى‌سازد كه مير جمال‌الدين حسين انجوى شيرازى، نويسنده اين فرهنگ دست كم در آن روزگار (ميان سال‌هاى 1005 و 1032ق)، بى‌گمان، به نسخه‌اى از ديوان زجّاجى دست‌رسى داشته است. نيز آشكار مى‌كند كه سروده‌هاى او از اعتبارى برخوردار بوده است كه در كنار شعرهاى فردوسى، حافظ، سعدى و بزرگانى ديگر جاى مى‌گيرد و سراينده خود، «حكيم» ناميده مى‌شود.
فرهنگ جهان‌گيرى در ميان 385 سراينده كه شعرشان به شاهد لغت آمده، بيش از سى بار از حكيم زجّاجى نام برده و از سروده‌هاى وى نقل كرده و اين ياد و نام، روشن مى‌سازد كه مير جمال‌الدين حسين انجوى شيرازى، نویسنده اين فرهنگ دست كم در آن روزگار (ميان سال‌هاى 1005 و 1032ق)، بى‌گمان، به نسخه‌اى از ديوان زجّاجى دست‌رسى داشته است. نيز آشكار مى‌كند كه سروده‌هاى او از اعتبارى برخوردار بوده است كه در كنار شعرهاى فردوسى، حافظ، سعدى و بزرگانى ديگر جاى مى‌گيرد و سراينده خود، «حكيم» ناميده مى‌شود.


به هر روى، مصحح كتاب، درون‌مايه اثر را با [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]، [[العبر: تاریخ ابن خلدون|تاريخ ابن خلدون]]، حبيب السير و...، سنجيده است. يادداشت وى درباره كيستى سراينده و ممدوحان وى، تاريخ سروده شدن منظومه و چگونگى بازنويسى اين نسخه از آن، اطلاعات فرامتنى سودمندى را درباره همايون‌نامه دربر دارد. وى، نسخه بدل‌ها را در پانوشت هر يك از صفحات كتاب آورده و نمايه‌اى از جاى‌ها و كسان ياد شده در كتاب و سه عكس از نسخه خطى‌اش در پايان آن گنجانده است. نشستن چند نقطه (...) را در جاى مصراع‌هايى از اين منظومه بلند، از پى‌آمدهاى ناخوانايى و افتادگى‌هاى نسخه اصلى بايد به شمار آورد.
به هر روى، مصحح كتاب، درون‌مايه اثر را با [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ طبرى]]، [[العبر: تاریخ ابن خلدون|تاريخ ابن خلدون]]، حبيب السير و...، سنجيده است. يادداشت وى درباره كيستى سراينده و ممدوحان وى، تاريخ سروده شدن منظومه و چگونگى بازنويسى اين نسخه از آن، اطلاعات فرامتنى سودمندى را درباره همايون‌نامه دربر دارد. وى، نسخه بدل‌ها را در پانوشت هر يك از صفحات كتاب آورده و نمايه‌اى از جاى‌ها و كسان ياد شده در كتاب و سه عكس از نسخه خطى‌اش در پايان آن گنجانده است. نشستن چند نقطه (...) را در جاى مصراع‌هايى از اين منظومه بلند، از پى‌آمدهاى ناخوانايى و افتادگى‌هاى نسخه اصلى بايد به شمار آورد.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش