پرش به محتوا

هشت در بهشت؛ ده رساله از علامه فیض کاشانی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =ده رساله از علامه فیض کاشانی
| عنوان‌های دیگر =ده رساله از علامه فیض کاشانی
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی]] (نويسنده)
[[فیض کاشانی، محمد بن شاه مرتضی]] (نویسنده)


[[توحیدی، مسیح]] (محقق)
[[توحیدی، مسیح]] (محقق)
خط ۲۰: خط ۲۰:
| سال نشر = 1388 ش  
| سال نشر = 1388 ش  


| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE4476AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE04476AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
خط ۳۷: خط ۳۷:
رساله (ترجمة العقائد) در هشت بخش؛ همانند هشت در بهشت نگاشته شده است. هر بخش با نام «در» به بيان اصول عقايد شيعه بر مبناى آيات قرآن و احاديث معصومان(ع) پرداخته است. [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]]، دلالت‌ها و ارشادهاى خداوند و رسول گرامى او را برترين كلام‌ها و استوارترين برهان‌ها براى صاحبان خرد و انديشه مى‌داند و اين استشهاد و استدلال‌جويى از قرآن و حديث را تقليد محض و پيروى ناآگاهانه نمى‌داند، بلكه اين شيوه را مايه هشدار باش و بيدارى عقل‌هاى درست‌انديش مى‌خواند.
رساله (ترجمة العقائد) در هشت بخش؛ همانند هشت در بهشت نگاشته شده است. هر بخش با نام «در» به بيان اصول عقايد شيعه بر مبناى آيات قرآن و احاديث معصومان(ع) پرداخته است. [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]]، دلالت‌ها و ارشادهاى خداوند و رسول گرامى او را برترين كلام‌ها و استوارترين برهان‌ها براى صاحبان خرد و انديشه مى‌داند و اين استشهاد و استدلال‌جويى از قرآن و حديث را تقليد محض و پيروى ناآگاهانه نمى‌داند، بلكه اين شيوه را مايه هشدار باش و بيدارى عقل‌هاى درست‌انديش مى‌خواند.


«در» اول درباره اثبات وجود خداوند و هستى حق گفت و گو مى‌كند. نويسنده اين «در» را با اين عبارت آغاز مى‌كند: «يك دم حديث امكان و وجوب را بگذار و دل با ما دار و لحظه‌اى حرف دور و تسلسل را رها كن و گوش با ما كن كه دورت سرگردان مى‌سازد و تسلسلت در بيابان بى‌پايان مى‌اندازد. زمانى نگاه كن و ببين در غرايب آسمان و...»
«در» اول درباره اثبات وجود خداوند و هستى حق گفت و گو مى‌كند. نویسنده اين «در» را با اين عبارت آغاز مى‌كند: «يك دم حديث امكان و وجوب را بگذار و دل با ما دار و لحظه‌اى حرف دور و تسلسل را رها كن و گوش با ما كن كه دورت سرگردان مى‌سازد و تسلسلت در بيابان بى‌پايان مى‌اندازد. زمانى نگاه كن و ببين در غرايب آسمان و...»


[[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|علامه فيض]] ربانى با بيان نظم حاكم بر هستى و نيز فطرت خداجوى آدمى كه درمى‌يابد: او خود خويشتن را نيافريده است، پس نيازمند آفريدگارى هست و نيز با اشاره به برهان نهفته در اين كلام بلند [[امام على(ع)]] عَرَفتُ اللهَ بِفَسخِ العَزائِم و نَقضِ الهِمَمِ و نيز برهان نياز انسان در مشكلات و دشوارى‌ها به نيروى ماورايى و قدرتى لايزال به اثبات وجود خدا مى‌پردازد.
[[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|علامه فيض]] ربانى با بيان نظم حاكم بر هستى و نيز فطرت خداجوى آدمى كه درمى‌يابد: او خود خويشتن را نيافريده است، پس نيازمند آفريدگارى هست و نيز با اشاره به برهان نهفته در اين كلام بلند [[امام على(ع)]] عَرَفتُ اللهَ بِفَسخِ العَزائِم و نَقضِ الهِمَمِ و نيز برهان نياز انسان در مشكلات و دشوارى‌ها به نيروى ماورايى و قدرتى لايزال به اثبات وجود خدا مى‌پردازد.
خط ۷۶: خط ۷۶:
ترجمه رساله ديگر اين مجموعه كه به ترجمة الطهارة اختصاص دارد، داراى هشت «در» است كه «در» اول در فضيلت طهارت گشوده مى‌شود و «در» آخر در كيفيت تيمم بسته مى‌شود. ماده تاريخ اتمام نگارش رساله عبارت «شد محرم الحرام» (بدون الف تعريف در الحرام) است، گفتنى است كه [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|علامه فيض]] بر اين فتواست كه آب تا زمانى كه رنگ و بو و طعم آن تغيير نكرده باشد، اگر چه قليل باشد، به مجرد ملاقات با نجس نجس نمى‌شود و نيز از فتاوى ويژه او كفايت غسل به هر نيتى كه باشد از وضوست.
ترجمه رساله ديگر اين مجموعه كه به ترجمة الطهارة اختصاص دارد، داراى هشت «در» است كه «در» اول در فضيلت طهارت گشوده مى‌شود و «در» آخر در كيفيت تيمم بسته مى‌شود. ماده تاريخ اتمام نگارش رساله عبارت «شد محرم الحرام» (بدون الف تعريف در الحرام) است، گفتنى است كه [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|علامه فيض]] بر اين فتواست كه آب تا زمانى كه رنگ و بو و طعم آن تغيير نكرده باشد، اگر چه قليل باشد، به مجرد ملاقات با نجس نجس نمى‌شود و نيز از فتاوى ويژه او كفايت غسل به هر نيتى كه باشد از وضوست.


هم‌چنين نويسنده اين مجموعه در بخش ديگرى به «اذكار الطهارة» مى‌پردازد كه اين رساله دربردارنده ذكرها و دعاهايى است كه در «ترجمة الطهارة» به آن‌ها اشاره شده است. اين رساله تكميلى در پنج باب تنظيم شده است كه باب اول در اذكار بيت الخلاء و باب آخر در اذكار غسل است.
هم‌چنين نویسنده اين مجموعه در بخش ديگرى به «اذكار الطهارة» مى‌پردازد كه اين رساله دربردارنده ذكرها و دعاهايى است كه در «ترجمة الطهارة» به آن‌ها اشاره شده است. اين رساله تكميلى در پنج باب تنظيم شده است كه باب اول در اذكار بيت الخلاء و باب آخر در اذكار غسل است.


مبحث بعد، كتاب حاضر، «ترجمة الحج» است، كه اين رساله در فقه حج و عمره است و [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض]] در ابتدا مى‌نويسد، اين ترجمه را بعد از «ترجمة الصلاة» و «ترجمة الطهارة» و «ترجمة الصيام» نوشته است.
مبحث بعد، كتاب حاضر، «ترجمة الحج» است، كه اين رساله در فقه حج و عمره است و [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض]] در ابتدا مى‌نويسد، اين ترجمه را بعد از «ترجمة الصلاة» و «ترجمة الطهارة» و «ترجمة الصيام» نوشته است.
خط ۱۱۲: خط ۱۱۲:
و در حديث آمده: حسد ايمان را مى‌خورد، همچنان كه آتش، هيزم را مى‌خورد.
و در حديث آمده: حسد ايمان را مى‌خورد، همچنان كه آتش، هيزم را مى‌خورد.


نويسنده «در» هشتم را به ذكر پاره‌اى از آداب سلوك راه خدا اختصاص داده است. و عمده آداب اين راه را ياد حق تعالى در هر لحظه و ساعت مى‌شناساند و در پايان رساله چنين مى‌نويسد: «و هر كه توفيق يابد كه اعمال حسنه و سنن سنيه مذكوره را به جاى آورد و از اعمال سيئه مذكوره اجتناب نمايد و اخلاق پسنديده را تحصيل كند و ناپسنديده را از خود دور، روز به روز حالش در ترقى باشد، حسناتش فزايد و سيئاتش مغفور و درجاتش مرفوع و باطنش صافى و قربش به حق وافى و دعایش مستجاب و نفسش مستطاب. بيت:
نویسنده «در» هشتم را به ذكر پاره‌اى از آداب سلوك راه خدا اختصاص داده است. و عمده آداب اين راه را ياد حق تعالى در هر لحظه و ساعت مى‌شناساند و در پايان رساله چنين مى‌نويسد: «و هر كه توفيق يابد كه اعمال حسنه و سنن سنيه مذكوره را به جاى آورد و از اعمال سيئه مذكوره اجتناب نمايد و اخلاق پسنديده را تحصيل كند و ناپسنديده را از خود دور، روز به روز حالش در ترقى باشد، حسناتش فزايد و سيئاتش مغفور و درجاتش مرفوع و باطنش صافى و قربش به حق وافى و دعایش مستجاب و نفسش مستطاب. بيت:




خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:
[[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] از هر فرصتى براى بيان نكته‌هاى اخلاقى استفاده كرده است و دفترش سرشار از بينش توحيدى و نگاه عرفانى اوست. چنان كه رگه‌هاى اين نگاه والاى عارفانه را در بيشترين مباحث كتاب حاضر مى‌توان يافت.
[[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|فيض كاشانى]] از هر فرصتى براى بيان نكته‌هاى اخلاقى استفاده كرده است و دفترش سرشار از بينش توحيدى و نگاه عرفانى اوست. چنان كه رگه‌هاى اين نگاه والاى عارفانه را در بيشترين مباحث كتاب حاضر مى‌توان يافت.


نويسنده در آغاز ترجمه‌ها (به جز ترجمه‌هاى تكميلى و نيز «ترجمة الصيام» و «ترجمةالزكاة») اشعارى در قالب غزل يا قصيده آورده است كه بيشتر آن‌ها با زبانى مناجات گونه پرده از معارف پنهانى موضوعى كه رساله بدان پرداخته است، مى‌گشايد و نيز با انگيزشى درونى در خوانندگان زمينه سير و سلوك آن‌ها را در راه بندگى خداوند، فراهم مى‌آورد.
نویسنده در آغاز ترجمه‌ها (به جز ترجمه‌هاى تكميلى و نيز «ترجمة الصيام» و «ترجمةالزكاة») اشعارى در قالب غزل يا قصيده آورده است كه بيشتر آن‌ها با زبانى مناجات گونه پرده از معارف پنهانى موضوعى كه رساله بدان پرداخته است، مى‌گشايد و نيز با انگيزشى درونى در خوانندگان زمينه سير و سلوك آن‌ها را در راه بندگى خداوند، فراهم مى‌آورد.


نكته قابل توجه اين كه روزگار [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|علامه محسن فيض كاشانى]] روزگار اوج استيلاى حكومت صفوى است. در اين دوران علوم حديث، تفسير، فقه و حكمت رونق بسزايى دارد. دانشمندان بزرگى چونان [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]- [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] - [[محقق سبزواری، محمدباقر|محقق سبزوارى]] تا [[علامه مجلسى]] در اين روزگار مى‌زيسته‌اند.
نكته قابل توجه اين كه روزگار [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|علامه محسن فيض كاشانى]] روزگار اوج استيلاى حكومت صفوى است. در اين دوران علوم حديث، تفسير، فقه و حكمت رونق بسزايى دارد. دانشمندان بزرگى چونان [[میرداماد، محمدباقر بن محمد|ميرداماد]]- [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] - [[محقق سبزواری، محمدباقر|محقق سبزوارى]] تا [[علامه مجلسى]] در اين روزگار مى‌زيسته‌اند.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش