۶۱٬۱۸۹
ویرایش
نسب معد و اليمن الكبير (تحقیق ناجی حسن) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۲ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۳۹
، ۱۲ نوامبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
| خط ۳: | خط ۳: | ||
| عنوان =نسب معد و الیمن الکبیر | | عنوان =نسب معد و الیمن الکبیر | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن کلبی، هشام بن محمد]] ( | [[ابن کلبی، هشام بن محمد]] (نویسنده) | ||
[[حسن، ناجی]] (محقق) | [[حسن، ناجی]] (محقق) | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =19786 | | کتابخانۀ دیجیتال نور =19786 | ||
| کتابخوان همراه نور =11365 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۶: | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب با مقدمهاى از محقق در شرح حال | كتاب با مقدمهاى از محقق در شرح حال نویسنده و نسخه خطى اثر آغاز و مطالب در دو جزء تدوين شده است. اصل كتاب خالى از تبويب و عنوانبندى است و عنوانهاى داخل [قلاب] را محقق كتاب، ناجى حسن افزوده است؛ البته مؤلف هر جا مطالب مربوط به قبيلهاى را تمام مىكند، مىنويسد: «هولاء بنو...» و نوعى عنوان بندى مىكند. | ||
محقق در جزء اول، 12 عنوان را آورده كه هر كدام شامل گروههايى از قبايل زير مجموعه خود است و در كل شامل بيش از 118 طايفه مىباشد. در جزء دوم نيز انساب دو خاندان «خزاعه» مشتمل بر44 قبيله و «قضاعه» مشتمل بر 107 قبيله بيان شده است. | محقق در جزء اول، 12 عنوان را آورده كه هر كدام شامل گروههايى از قبايل زير مجموعه خود است و در كل شامل بيش از 118 طايفه مىباشد. در جزء دوم نيز انساب دو خاندان «خزاعه» مشتمل بر44 قبيله و «قضاعه» مشتمل بر 107 قبيله بيان شده است. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
اگرچه بيشتر تراجم، اثر حاضر را با توجه به تصريح | اگرچه بيشتر تراجم، اثر حاضر را با توجه به تصريح نویسنده در اواسط كتاب به: «قال هشام بن محمد»، اثر هشام دانستهاند، اما برخى نيز كتاب را به پدر او نسبت دادهاند؛ چراكه در آخر آن آمده است: «و هو آخر كتاب نسب معدّ و اليمن الكبير، تأليف محمد بن سايب كلبى». | ||
محقق سعى دارد كه كتاب را به هشام نسبت دهد و در اين كار موفق بوده است. او چنين استدلال مىكند كه تطبيق كتاب «المقتضب» كه خلاصه «جمهرة النسب» از ابن كلبى است با كتاب حاضر و اثبات يكسان بودن شيوه نگارشى آن دو، نشان از مؤلف واحد دارد. شايد هم «هشام بن» پيش از كلمه «محمد» سهو قلم شده باشد. | محقق سعى دارد كه كتاب را به هشام نسبت دهد و در اين كار موفق بوده است. او چنين استدلال مىكند كه تطبيق كتاب «المقتضب» كه خلاصه «جمهرة النسب» از ابن كلبى است با كتاب حاضر و اثبات يكسان بودن شيوه نگارشى آن دو، نشان از مؤلف واحد دارد. شايد هم «هشام بن» پيش از كلمه «محمد» سهو قلم شده باشد. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۷: | ||
جزء اول از نسب اولاد «نزار بن معد ابن عدنان يمنى» با نسب «ربيعه بن نزار» شروع شده و با نسب «بنى عوف بن عمرو مزيقياء» خاتمه يافته است. در اين بخش از كتاب، ترجمه اولاد نزار، قحطان، كنده، عامله، جذام، لخم بن عدى، خولان، طىء، مذحج، نخع، عنس بن مالك بن ادد و اشعريين آمده است. جزء دوم نيز از انساب اولاد «خزاعه» شروع و با ذكر نسب «بنى نهدبن زيد» تمام شده است. | جزء اول از نسب اولاد «نزار بن معد ابن عدنان يمنى» با نسب «ربيعه بن نزار» شروع شده و با نسب «بنى عوف بن عمرو مزيقياء» خاتمه يافته است. در اين بخش از كتاب، ترجمه اولاد نزار، قحطان، كنده، عامله، جذام، لخم بن عدى، خولان، طىء، مذحج، نخع، عنس بن مالك بن ادد و اشعريين آمده است. جزء دوم نيز از انساب اولاد «خزاعه» شروع و با ذكر نسب «بنى نهدبن زيد» تمام شده است. | ||
نویسنده ابتدا نامها را بيان مىكند، سپس به اشخاص معروف به صورت معترضه پرداخته و توصيف تاريخى مىكند؛ مثلاً در ص 428 ترجمه «براء بن معرور» را نوشته و بعد اينگونه توصيف مىكند كه او «عقبه» را درك و اول كسى كه وصيت به ثلث مال كرده، اولين مستقبل قبله و اولين مدفون به طرف قبله بوده است. سپس پسر او را كه از شهداى بدر است توصيف و كلام پيامبر(ص) را در مورد او بيان مىكند. | |||
در اين كتاب مىتوان قبيله بعضى از صحابه بزرگ پيامبر(ص) و نسب برخى از سادات يمنى و مانند آن را پيدا كرد و با توجه به متن كتاب و كار بزرگى كه | در اين كتاب مىتوان قبيله بعضى از صحابه بزرگ پيامبر(ص) و نسب برخى از سادات يمنى و مانند آن را پيدا كرد و با توجه به متن كتاب و كار بزرگى كه نویسنده در اين اثر انجام داده، بايد گفت كه اين اثر متمايز از ساير كتب مشابه مىباشد. | ||
== وضعيت كتاب== | == وضعيت كتاب== | ||