۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
معجم البلدان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوان‌های دیگر = | | عنوان‌های دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله]] ( | [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =G 93 /ی2م6 | | کد کنگره =G 93 /ی2م6 | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| سال نشر = 1995 م | | سال نشر = 1995 م | ||
| کد اتوماسیون = | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02271AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =2 | | چاپ =2 | ||
| تعداد جلد =7 | | تعداد جلد =7 | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
كتاب ديگر كه عنوان متكلّفانه «مراصد الاطلاع على أسماء الأمكنة و البقاع» دارد و جوينبول متن آن را چاپ كرده كار ياقوت نيست و مختصرى از فرهنگ بزرگ است كه يك‌صد سال بعد ظاهرا به‌وسيله شخصى به نام صفى‌الدّين عبدالمؤمن بن عبدالحكم (متوفّى به سال 739/1338ق) فراهم شده و هنوز درباره مؤلّف آن اختلاف هست. رنو، كه متن چاپ شده را با دقّت كامل مطالعه كرده، به اين نتيجه رسيده كه دست كم سه مختصر يا سه رونويس با يك عنوان وجود داشته كه فقط يكى از ياقوت بوده كه به ما نرسيده است. با توجّه به نظر ياقوت درباره «مختصرنامه‌ها» كه در آخر مقدّمه فرهنگ بزرگ آمده، وجود تأليفى از اين‌گونه متعلّق به او مشکوک مى‌نمايد. رنو مختصر دوم را از عبدالمؤمن مذكور مى‌داند و سومى را به [[سيوطى]] مشهور نسبت مى‌دهد. كتاب اخير در همين اواخر به دست آمده و جوينبول آن را در شش جلد چاپ كرده كه مورد توجّه بسيار شده تا آنجا كه كار ووستنفلد را در مورد چاپ فرهنگ بزرگ به نسبت زياد آسان كرده است و اكنون نيز از اين جهت اهمّيّت دارد كه مى‌توان نكات پيچيده فرهنگ بزرگ را به‌وسيله آن توضيح كرد. البته اضافات جوينبول بر كتاب مذكور هميشه مفيد و پرارزش خواهد ماند. | كتاب ديگر كه عنوان متكلّفانه «مراصد الاطلاع على أسماء الأمكنة و البقاع» دارد و جوينبول متن آن را چاپ كرده كار ياقوت نيست و مختصرى از فرهنگ بزرگ است كه يك‌صد سال بعد ظاهرا به‌وسيله شخصى به نام صفى‌الدّين عبدالمؤمن بن عبدالحكم (متوفّى به سال 739/1338ق) فراهم شده و هنوز درباره مؤلّف آن اختلاف هست. رنو، كه متن چاپ شده را با دقّت كامل مطالعه كرده، به اين نتيجه رسيده كه دست كم سه مختصر يا سه رونويس با يك عنوان وجود داشته كه فقط يكى از ياقوت بوده كه به ما نرسيده است. با توجّه به نظر ياقوت درباره «مختصرنامه‌ها» كه در آخر مقدّمه فرهنگ بزرگ آمده، وجود تأليفى از اين‌گونه متعلّق به او مشکوک مى‌نمايد. رنو مختصر دوم را از عبدالمؤمن مذكور مى‌داند و سومى را به [[سيوطى]] مشهور نسبت مى‌دهد. كتاب اخير در همين اواخر به دست آمده و جوينبول آن را در شش جلد چاپ كرده كه مورد توجّه بسيار شده تا آنجا كه كار ووستنفلد را در مورد چاپ فرهنگ بزرگ به نسبت زياد آسان كرده است و اكنون نيز از اين جهت اهمّيّت دارد كه مى‌توان نكات پيچيده فرهنگ بزرگ را به‌وسيله آن توضيح كرد. البته اضافات جوينبول بر كتاب مذكور هميشه مفيد و پرارزش خواهد ماند. | ||
ياقوت اديبى گسترده‌افق و | ياقوت اديبى گسترده‌افق و نویسنده‌اى پركار و ذوفنون بود. بدون نياز به گفتگو از مؤلّفات مفقود وى كافى است معجم الأدباء را ياد كنيم كه به حجم و اهمّيّت از معجم البلدان كمتر نيست، بلكه از لحاظ مطالب تاريخى و فرهنگى جهان اسلام، از آن برتر است. ياقوت را با محقّقى چون بيرونى، كه در سطح جهانى است، يا جهانگردى از نوع مسعودى و مقدسى برابر نمى‌توان گرفت؛ اما با قياس به گروه جغرافى‌شناسان لغوى چون بكرى، ياقوت نه فقط از لحاظ فراوانى و تنوع مطالب، بلكه از لحاظ روش مستقل و هوشمندانه نيز از همه آنها سر است. به همين دلايل تأليف جغرافيايى او به‌حق ختم دوران پيش از حمله مغول بشمار مى‌رود و خود او را نيز به صف بزرگ‌ترين جغرافى‌شناسان آن دوران مى‌توان شمرد و فرهنگ وى تا به روزگار ما مرجعى موثّق و بى‌مانند است. | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||