۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
كشف المشكل في النحو: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' | کتابخانۀ دیجیتال نور =' به '| کتابخانۀ دیجیتال نور =') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
[[مطر، هادی عطیه]] (محقق) | [[مطر، هادی عطیه]] (محقق) | ||
[[حیدره یمنی، علی بن سلیمان]] ( | [[حیدره یمنی، علی بن سلیمان]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =PJ 6151 /ح9ک5 | | کد کنگره =PJ 6151 /ح9ک5 | ||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =22594 | | کتابخانۀ دیجیتال نور =22594 | ||
| کتابخوان همراه نور =24958 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| پس از = | | پس از = | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۰: | ||
'''كشف المشكل في النحو'''، اثر على بن سليمان حيدره يمنى، با تحقيق دكتر هادى عطيه مطر، كتابى است در علوم مختلف نحو كه به زبان عربى و در قرن ششم هجرى نوشته شده است. | '''كشف المشكل في النحو'''، اثر على بن سليمان حيدره يمنى، با تحقيق دكتر هادى عطيه مطر، كتابى است در علوم مختلف نحو كه به زبان عربى و در قرن ششم هجرى نوشته شده است. | ||
نویسنده، كتاب را به سفارش برخى از دوستان خود نوشته است<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/135|متن كتاب، ج 1، ص 135]]</ref> | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۰: | ||
فصل سوم، به استشهادات علماى لغت عربى و نحات اختصاص داشته و هر استشهادى، بنا بر نام مشاهير علماى عرب، مرتب گرديده است. اين مشاهير هجده نفر بوده و عبارتند از: [[امام على(ع)]]، ابى‌عمرو بن العلاء، خليل، [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، اخفش، كسائى، فراء، زجاجى، ابن خالويه، فارسى، ابن جنى، طاهر بن احمد، اصمعى، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، ثعلب، ابن سراج، ابن دريد، طاهر بن احمد<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/49|همان، ص 49]] تا [[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/117|117]]</ref> | فصل سوم، به استشهادات علماى لغت عربى و نحات اختصاص داشته و هر استشهادى، بنا بر نام مشاهير علماى عرب، مرتب گرديده است. اين مشاهير هجده نفر بوده و عبارتند از: [[امام على(ع)]]، ابى‌عمرو بن العلاء، خليل، [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، اخفش، كسائى، فراء، زجاجى، ابن خالويه، فارسى، ابن جنى، طاهر بن احمد، اصمعى، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]]، ثعلب، ابن سراج، ابن دريد، طاهر بن احمد<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/49|همان، ص 49]] تا [[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/117|117]]</ref> | ||
در فصل چهارم، مباحثى همچون بعضى از آراء | در فصل چهارم، مباحثى همچون بعضى از آراء نویسنده (در زمينه اضافه، بزرگى لغت عربى، تفسير برخى آيات، عدم تقديم تميز بر مميز و...) و على بن سليمان و شعر و آنچه شاعر به آن نيازمند است (تعريف شعر، شرايط شعر، اسماء شعر، حروف شعر، حركات شعر و...) بررسى شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/118|همان، ص 118]] تا [[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/134|134]]</ref> | ||
در فصل پنجم، پس از ذكر انگيزه و سبب تأليف كتاب و روش تأليف آن، به اشعار منسوب به | در فصل پنجم، پس از ذكر انگيزه و سبب تأليف كتاب و روش تأليف آن، به اشعار منسوب به نویسنده و شاگردش الفضيلى و ابوالقاسم بن حسين، شواهد كتاب مانند آيات، اشعار، ابيات شعرى، اقوال مشهور و أمثال، تصحيح ابياتى كه اشتباها به كسى منسوب شده و ذكر اختلافات در نسبت بعضى ابيات و نهايتا نسخ خطى كتاب، اشاره شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/135|همان، ص 135]] تا [[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/147|147]]</ref> | ||
قسمت دوم، مباحث تحقيقاتى پيرامون كتاب مى‌باشد. در اين قسمت، ضمن اشاره به روشى كه در تحقيق كتاب مد نظر بوده، از جمله تخريج آيات، احاديث، ابيات، اقوال و امثال عرب، زندگى‌نامه مختصر از نحويون و شعراى مذكور به همراه ذكر آنچه كه از نسخ خطى جا افتاده، متن اصلى كتاب در چهار جزء تحت عنوان «كتاب» و هر جزء در چندين باب آورده شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/147|همان]]</ref> | قسمت دوم، مباحث تحقيقاتى پيرامون كتاب مى‌باشد. در اين قسمت، ضمن اشاره به روشى كه در تحقيق كتاب مد نظر بوده، از جمله تخريج آيات، احاديث، ابيات، اقوال و امثال عرب، زندگى‌نامه مختصر از نحويون و شعراى مذكور به همراه ذكر آنچه كه از نسخ خطى جا افتاده، متن اصلى كتاب در چهار جزء تحت عنوان «كتاب» و هر جزء در چندين باب آورده شده است<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/22594/1/147|همان]]</ref> | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
كتاب سوم و چهارم، در جلد دوم جاى گرفته است. در كتاب سوم تحت عنوان «كتاب الفروع» به مباحث نحوى ديگرى پرداخته شده است كه از جمله آن‌ها مى‌توان به: باب غير منصرف؛ نسب؛ تصغير؛ عدد؛ تاريخ؛ معرفه و نكره؛ تأكيد فعل؛ استعمال فعل معتل همراه با ضمير؛ فعل مضاعف؛ اشتغال فعل؛ استخبار؛ اسماء افعال؛ اسماء نواقص؛ علل اعراب و بناء در معرب و مبنى؛ تنوين؛ وقف؛ حكايت و..<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19679/1/31|همان، ج 2، ص 31]]</ref> | كتاب سوم و چهارم، در جلد دوم جاى گرفته است. در كتاب سوم تحت عنوان «كتاب الفروع» به مباحث نحوى ديگرى پرداخته شده است كه از جمله آن‌ها مى‌توان به: باب غير منصرف؛ نسب؛ تصغير؛ عدد؛ تاريخ؛ معرفه و نكره؛ تأكيد فعل؛ استعمال فعل معتل همراه با ضمير؛ فعل مضاعف؛ اشتغال فعل؛ استخبار؛ اسماء افعال؛ اسماء نواقص؛ علل اعراب و بناء در معرب و مبنى؛ تنوين؛ وقف؛ حكايت و..<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19679/1/31|همان، ج 2، ص 31]]</ref> | ||
نویسنده در كتاب چهارم، ابتدا مباحث تصريف را مطرح نموده و سپس به بحث و بررسى مبحث خط، ابواب قرائت و آنچه كه شاعر براى سرودن شعر، بايد بدان مسلط باشد، پرداخته است<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19679/1/274|ج 2، ص 274]]</ref> | |||
تعريف تصريف؛ تغيير حركت و سكون در تصريف؛ خط؛ همزه؛ وصل و قطع؛ زيادت؛ حذف؛ بدل حرف از حرف؛ اماله؛ محاسن شعر؛ مطلق و مقيد و ضرورات شعرى، از جمله مباحثى هستند كه در اين قسمت، با آن‌ها آشنا خواهيم شد<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19679/1/274|همان، ص 274]]</ref> | تعريف تصريف؛ تغيير حركت و سكون در تصريف؛ خط؛ همزه؛ وصل و قطع؛ زيادت؛ حذف؛ بدل حرف از حرف؛ اماله؛ محاسن شعر؛ مطلق و مقيد و ضرورات شعرى، از جمله مباحثى هستند كه در اين قسمت، با آن‌ها آشنا خواهيم شد<ref>[[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19679/1/274|همان، ص 274]]</ref> | ||