پرش به محتوا

دو سفر نامه حج: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - 'نزدیک ى' به 'نزدیکى')
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =سفرنامه حج ابوالقاسم مرجانی آئین کلائی (1331ق) و تفصیل سفر مکه معظمه میرزا محمود خان مدیر‌الدوله (1321ق)
| عنوان‌های دیگر =سفرنامه حج ابوالقاسم مرجانی آئین کلائی (1331ق) و تفصیل سفر مکه معظمه میرزا محمود خان مدیر‌الدوله (1321ق)
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[جعفریان، رسول]] (نويسنده)
[[جعفریان، رسول]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏DS‎‏ ‎‏208‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏د‎‏9*
| کد کنگره =‏DS‎‏ ‎‏208‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏7‎‏د‎‏9*
خط ۲۸: خط ۲۸:
در ابتداى هر دو سفرنامه مقدمه مصحح آمده، سپس متن سفرنامه ذكر شده است. لازم به ذكر است كه اين دو سفرنامه از سفرنامه‌هاى دوره قاجار مى‌باشد.
در ابتداى هر دو سفرنامه مقدمه مصحح آمده، سپس متن سفرنامه ذكر شده است. لازم به ذكر است كه اين دو سفرنامه از سفرنامه‌هاى دوره قاجار مى‌باشد.


نويسنده سفرنامه مرجانى، ابوالقاسم مرجانى آئين‌كلائى، يك روحانى از اهالى طالقان است - مرجان و آيين‌كلا از روستاهاى طالقان است - وى يك روحانى روضه‌خوان و درعين‌حال، شخصى فرهيخته بوده و دست كم به اين اندازه توانايى داشته است كه اين سفرنامه را تقريباً به‌صورتى نسبتاً شيرين بنگارد. ادبيات سفرنامه حاضر، نشانگر تسلط نسبى او به فن نگارش در حدى متوسط و شايد اندكى بالاتر، نسبت به زمان خود اوست.
نویسنده سفرنامه مرجانى، ابوالقاسم مرجانى آئين‌كلائى، يك روحانى از اهالى طالقان است - مرجان و آيين‌كلا از روستاهاى طالقان است - وى يك روحانى روضه‌خوان و درعين‌حال، شخصى فرهيخته بوده و دست كم به اين اندازه توانايى داشته است كه اين سفرنامه را تقريباً به‌صورتى نسبتاً شيرين بنگارد. ادبيات سفرنامه حاضر، نشانگر تسلط نسبى او به فن نگارش در حدى متوسط و شايد اندكى بالاتر، نسبت به زمان خود اوست.


تاريخ سفر وى، بر اساس آنچه از متن به دست مى‌آيد، از رمضان سال 1331 آغاز شده و تا محرم سال 1332 ادامه يافته است. وى درباره تاريخ‌گذارى روزهاى پايانى سفر، على‌الاصول به اشتباه افتاده و بااينكه تا 28 محرم رفته است، دوباره از روزهاى 23 و 24 محرم خبر مى‌دهد!
تاريخ سفر وى، بر اساس آنچه از متن به دست مى‌آيد، از رمضان سال 1331 آغاز شده و تا محرم سال 1332 ادامه يافته است. وى درباره تاريخ‌گذارى روزهاى پايانى سفر، على‌الاصول به اشتباه افتاده و بااينكه تا 28 محرم رفته است، دوباره از روزهاى 23 و 24 محرم خبر مى‌دهد!
خط ۴۲: خط ۴۲:
به برخى از آگاهى‌هاى مختصر درباره اماكن نيز اشاره كرده، كه ممكن است نكته تازه‌اى درآن يافت شود؛ از جمله درباره ضريح امامان در بقيع نوشته است: «تمامى چهار تن، كه هريك جان تمام عالمند، مرادف هم در ميان يك ضريح نورانى فولادى مزين به مليله‌هاى نقره كه تخميناً پنجاه هزار تومان خرج صنعت و نصب وى از جناب حاجى امين‌السلطنه ايرانى...».
به برخى از آگاهى‌هاى مختصر درباره اماكن نيز اشاره كرده، كه ممكن است نكته تازه‌اى درآن يافت شود؛ از جمله درباره ضريح امامان در بقيع نوشته است: «تمامى چهار تن، كه هريك جان تمام عالمند، مرادف هم در ميان يك ضريح نورانى فولادى مزين به مليله‌هاى نقره كه تخميناً پنجاه هزار تومان خرج صنعت و نصب وى از جناب حاجى امين‌السلطنه ايرانى...».


سفرنامه دوم، «تفصيل سفرنامه مكه معظمه» است. نويسنده اين سفرنامه ميرزا محمود خان مديرالدوله، وزير لشكر برادر ميرزا احمد خان مشيرالسلطنه است است كه فرد اخير از رجال مشهور دولت قاجارى، وزير داخله، عدليه و ماليه بود. اما نويسنده ما سال‌ها در آذربايجان مشغول كار بوده و از اين حيث مورد اعتماد مظفرالدين شاه بوده است. در تهران از همان سال 1314 كه سال نخست سلطنت مظفرالدين شاه است، توليت آستانه قدس رضوى به وى سپرده شده و بعدها وزير لشكر شده است.
سفرنامه دوم، «تفصيل سفرنامه مكه معظمه» است. نویسنده اين سفرنامه ميرزا محمود خان مديرالدوله، وزير لشكر برادر ميرزا احمد خان مشيرالسلطنه است است كه فرد اخير از رجال مشهور دولت قاجارى، وزير داخله، عدليه و ماليه بود. اما نویسنده ما سال‌ها در آذربايجان مشغول كار بوده و از اين حيث مورد اعتماد مظفرالدين شاه بوده است. در تهران از همان سال 1314 كه سال نخست سلطنت مظفرالدين شاه است، توليت آستانه قدس رضوى به وى سپرده شده و بعدها وزير لشكر شده است.


بدين ترتيب نويسنده از چهره‌هاى برجسته پايتخت بوده است. خود افزون بر اشاراتى كه در ابتداى سفرنامه و انتها در ديد و بازديد علما و سیاسیون مهم پايتخت از جمله [[نوری، فضل‌الله|شيخ فضل‌الله نورى]] از خود دارد، نامه‌اى هم از مظفرالدين شاه در پايان سفرنامه درباره سوغاتى كه براى او فرستاده، آورده است.
بدين ترتيب نویسنده از چهره‌هاى برجسته پايتخت بوده است. خود افزون بر اشاراتى كه در ابتداى سفرنامه و انتها در ديد و بازديد علما و سیاسیون مهم پايتخت از جمله [[نوری، فضل‌الله|شيخ فضل‌الله نورى]] از خود دارد، نامه‌اى هم از مظفرالدين شاه در پايان سفرنامه درباره سوغاتى كه براى او فرستاده، آورده است.


سفرنامه حاضر در ادامه حركت سفرنامه‌نويسى حج در دوره قاجارى است كه توسط يكى ديگر از صاحب‌منصبان اين دولت نوشته شده و مسير او نيز درست مانند غالب افرادى كه اين زمان از تهران به حج رفته‌اند، از طريق شمال ايران به سمت درياى سياه و از آنجا به استانبول و اسكندريه و كانال سوئز و سپس جده و بازگشت از همان طريق بوده است.
سفرنامه حاضر در ادامه حركت سفرنامه‌نويسى حج در دوره قاجارى است كه توسط يكى ديگر از صاحب‌منصبان اين دولت نوشته شده و مسير او نيز درست مانند غالب افرادى كه اين زمان از تهران به حج رفته‌اند، از طريق شمال ايران به سمت درياى سياه و از آنجا به استانبول و اسكندريه و كانال سوئز و سپس جده و بازگشت از همان طريق بوده است.
۶۱٬۱۸۹

ویرایش