۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن زنجله، عبدالرحمن بن محمد]] ( | [[ابن زنجله، عبدالرحمن بن محمد]] (نویسنده) | ||
[[حمد، غانم قدوری]] (محقق) | [[حمد، غانم قدوری]] (محقق) | ||
خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
كتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در دو بخش، تنظيم شده است. | كتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در دو بخش، تنظيم شده است. | ||
در بخش اول كه به مباحث تحقيقاتى اختصاص يافته، به اقدامات محقق پيرامون زندگىنامه | در بخش اول كه به مباحث تحقيقاتى اختصاص يافته، به اقدامات محقق پيرامون زندگىنامه نویسنده و كتاب وى پرداخته شده و در بخش دوم، نص كتاب ابن زنجله جاى گرفته است. اين كتاب كه در اصل املاى ابن زنجله بوده و توسط يكى از شاگردان وى كه متأسفانه نامش مشخص نيست<ref>پاورقى مقدمه نویسنده، ص31</ref>نوشته شده، از يك مقدمه كوتاه و شش باب تشكيل يافته است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
بخش اول، به مباحث مطالعاتى پيرامون اثر ابن زنجله اختصاص داشته و در دو مبحث و يك خاتمه، سامان يافته است: | بخش اول، به مباحث مطالعاتى پيرامون اثر ابن زنجله اختصاص داشته و در دو مبحث و يك خاتمه، سامان يافته است: | ||
در مبحث اول، تحقيقى پيرامون زندگى | در مبحث اول، تحقيقى پيرامون زندگى نویسنده انجام شده و در آن، اطلاعاتى در مورد نام، دوران زندگانى، شيوخ، مذهب، تأليفات و تاريخ وفات ارائه گرديده است. گويا كتب تراجم و شرححالنويسى، به زندگىنامه ابن زنجله نپرداخته و لذا اطلاعات زيادى از وى در دست نيست. محقق در ابتداى اين مبحث، به منابع و مصادرى كه مطالب اندكى پيرامون زندگىنامه وى در آنها درج شده، اشاره نموده است. اين منابع عبارتند از: مقدمه و خاتمه كتاب «حجة القرائات»؛ ابتداى كتاب «تنزيل القرآن» (كه فقط نام او در آن ذكر شده است)؛ انتهاى كتاب «الصاحبي في فقه اللغة» (كه در آن به اين نكته اشاره شده كه ابن زنجله كتاب را از مؤلف آن، [[ابن فارس، احمد بن فارس|احمد بن فارس]]، سنه 382ق، شنيده است) و..<ref>متن كتاب، ص7</ref> | ||
در مبحث دوم، به معرفى كتاب ابن زنجله و توضيح نحوه تحقيق آن پرداخته شده و در آن اطلاعاتى پيرامون موضوع و ساختار كتاب، روش | در مبحث دوم، به معرفى كتاب ابن زنجله و توضيح نحوه تحقيق آن پرداخته شده و در آن اطلاعاتى پيرامون موضوع و ساختار كتاب، روش نویسنده در ذكر فواصل آيات، نسخ خطى كتاب، نسبت كتاب به ابن زنجله و... ارائه گرديده است.<ref>همان، ص14 - 24</ref> | ||
در خاتمه، خلاصهاى از مطالب ذكرشده بيان گرديده و در انتهاى آن، جدولى حاكى از حصر حروف فواصل آيات و تعداد دفعات ورود آنها در هر سوره آمده است.<ref>همان، ص14 - 26</ref> | در خاتمه، خلاصهاى از مطالب ذكرشده بيان گرديده و در انتهاى آن، جدولى حاكى از حصر حروف فواصل آيات و تعداد دفعات ورود آنها در هر سوره آمده است.<ref>همان، ص14 - 26</ref> | ||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
باب چهارم، در مورد تعداد سورهها و آيات، كلمات و حروف آنها مىباشد. تعداد سورههاى قرآن، صد و چهارده سوره مىباشد، ولى در تعداد آيات آن، ميان كوفيون، بصريون، اهل مدينه، اهل مكه و اهل شام، اختلاف وجود دارد<ref>همان، ص48</ref> | باب چهارم، در مورد تعداد سورهها و آيات، كلمات و حروف آنها مىباشد. تعداد سورههاى قرآن، صد و چهارده سوره مىباشد، ولى در تعداد آيات آن، ميان كوفيون، بصريون، اهل مدينه، اهل مكه و اهل شام، اختلاف وجود دارد<ref>همان، ص48</ref> | ||
در باب پنجم، به اين مطلب پرداخته شده كه سجع آخر آيات، بنا بر نظر كوفيون، چه حروفى مىباشد. | در باب پنجم، به اين مطلب پرداخته شده كه سجع آخر آيات، بنا بر نظر كوفيون، چه حروفى مىباشد. نویسنده معتقد است كه اواخر آيات، به بيست و پنج حرف نازل شده است كه برخى از آنها عبارتند از: الف، باء، تاء، ثاء، جيم، حاء، دال، ذال، راء، سين، شين، صاد، ضاد و... ولى سه حرف (خاء، غين، واو) جزء حروف آخر سجع آيات نمىباشد<ref>همان، ص50</ref> | ||
باب آخر، درباره سورههايى است كه در تعداد آيات، نظير ندارند و آنهايى كه نظير دارند، از جمله سورههاى دسته اول، عبارتند از: بقره (286 آيه)، آل عمران (200 آيه)، نساء (176 آيه)، مائده (165 آيه)، اعراف (206 آيه) و... و برخى از سورههاى دسته دوم، عبارتند از: قصص و صاد (88 آيه)، حج و الرحمن (78 آيه)، انفال و زمر (75 آيه)، روم و ذاريات (60 آيه)، سبأ و سجده (54 آيه)، فاطر و قاف (45 آيه) و..<ref>همان، ص64</ref> | باب آخر، درباره سورههايى است كه در تعداد آيات، نظير ندارند و آنهايى كه نظير دارند، از جمله سورههاى دسته اول، عبارتند از: بقره (286 آيه)، آل عمران (200 آيه)، نساء (176 آيه)، مائده (165 آيه)، اعراف (206 آيه) و... و برخى از سورههاى دسته دوم، عبارتند از: قصص و صاد (88 آيه)، حج و الرحمن (78 آيه)، انفال و زمر (75 آيه)، روم و ذاريات (60 آيه)، سبأ و سجده (54 آيه)، فاطر و قاف (45 آيه) و..<ref>همان، ص64</ref> |
ویرایش