پرش به محتوا

تصویر حضرت محمد(ص) و حضرت زهرا(س) در دایرةالمعارف اسلام (ترجمه و نقد): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین')
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده')
خط ۴: خط ۴:
| عنوان‌های دیگر =تصویر حضرت محمد(ص) و حضرت زهرا(س) در دایره المعارف اسلام (ترجمه و نقد)
| عنوان‌های دیگر =تصویر حضرت محمد(ص) و حضرت زهرا(س) در دایره المعارف اسلام (ترجمه و نقد)
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =  
[[تقی‌زاده داوری، محمود]] (نويسنده)
[[تقی‌زاده داوری، محمود]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏22‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏2‎‏ت‎‏6
| کد کنگره =‏BP‎‏ ‎‏22‎‏/‎‏9‎‏ ‎‏/‎‏ج‎‏2‎‏ت‎‏6
خط ۴۵: خط ۴۵:
نقد اين مقاله در سه بخش انجام شده است. در بخش نخست دوره زندگى پيامبر اسلام(ص) با توجه به منابع و حوادث زندگى آن‌حضرت در مكه و مدينه مورد بررسى قرار گرفته است. در بخش بعد پيامبر(ص) در باورهاى دينى عموم مسلمانان مطالعه شده است. در بخش سوم نيز تصوير پيامبر اسلام(ص) در اروپا و غرب آمده است.
نقد اين مقاله در سه بخش انجام شده است. در بخش نخست دوره زندگى پيامبر اسلام(ص) با توجه به منابع و حوادث زندگى آن‌حضرت در مكه و مدينه مورد بررسى قرار گرفته است. در بخش بعد پيامبر(ص) در باورهاى دينى عموم مسلمانان مطالعه شده است. در بخش سوم نيز تصوير پيامبر اسلام(ص) در اروپا و غرب آمده است.


در صفحه 161 كتاب چنين مى‌خوانيم: غفلت از منابع تاريخى، نويسنده مقاله را كه از قالب‌هاى فكرى مسلط يهودى خود متأثر بوده، بدانجا مى‌كشاند كه درباره نماز جماعت هفتگى مسلمانان؛ يعنى نماز جمعه، بنويسد: «نماز جماعت هفتگى مسلمانان كه اوايل بعدازظهر جمعه برپا مى‌شد و ممكن است، پيش از ورود پيامبر به مدينه وضع شده باشد، به احتمال زياد مستقيماً متأثر از روز آمادگى يهود براى استقبال از شنبه است كه غروب جمعه آغاز مى‌گردد». روشن نيست اين گمان نويسنده از كجا برآمده است؛ اما بى‌ترديد مؤثرات مذهبى، انديشه‌هاى قالب گرفته يهودى و تنگ‌نظرى محققانه وى در پيدايى چنين احتمالى مؤثر بوده است. پيامبر نخستين نمازجمعه خود را در محله قبا و تنها چندى پيش از ورود به مدينه و رويارويى با يهوديان آن سامان در محل بنى‌سالم بن عوف به جاى آورد و گزارش خطبه‌هاى اين نماز در منابع مندرج است.
در صفحه 161 كتاب چنين مى‌خوانيم: غفلت از منابع تاريخى، نویسنده مقاله را كه از قالب‌هاى فكرى مسلط يهودى خود متأثر بوده، بدانجا مى‌كشاند كه درباره نماز جماعت هفتگى مسلمانان؛ يعنى نماز جمعه، بنويسد: «نماز جماعت هفتگى مسلمانان كه اوايل بعدازظهر جمعه برپا مى‌شد و ممكن است، پيش از ورود پيامبر به مدينه وضع شده باشد، به احتمال زياد مستقيماً متأثر از روز آمادگى يهود براى استقبال از شنبه است كه غروب جمعه آغاز مى‌گردد». روشن نيست اين گمان نویسنده از كجا برآمده است؛ اما بى‌ترديد مؤثرات مذهبى، انديشه‌هاى قالب گرفته يهودى و تنگ‌نظرى محققانه وى در پيدايى چنين احتمالى مؤثر بوده است. پيامبر نخستين نمازجمعه خود را در محله قبا و تنها چندى پيش از ورود به مدينه و رويارويى با يهوديان آن سامان در محل بنى‌سالم بن عوف به جاى آورد و گزارش خطبه‌هاى اين نماز در منابع مندرج است.


مقاله دوم:  
مقاله دوم:  
خط ۵۳: خط ۵۳:
در بخش اول با عنوان «بعد تاريخى» مباحث؛ مانند: تولد و كودكى، سفر از مكه به مدينه و نامزدى فاطمه(س)، ازدواج فاطمه، پسران فاطمه، فاطمه يكى از پنج عضو اهل‌بيت(ع) و... آمده است.
در بخش اول با عنوان «بعد تاريخى» مباحث؛ مانند: تولد و كودكى، سفر از مكه به مدينه و نامزدى فاطمه(س)، ازدواج فاطمه، پسران فاطمه، فاطمه يكى از پنج عضو اهل‌بيت(ع) و... آمده است.


در بخش دوم با عنوان «بعد افسان‌هاى» نويسنده كوشيده است، از منظر شيعه به وقايع تاريخى، بلكه عمدتاًً كلامى بنگرد. برخى از مباحثى كه در اين بخش مورد مطالعه قرار گرفته است، عبارت است از: آبستنى و زايمان خديجه، نامزدى فاطمه، ازدواج فاطمه، هداياى آسمانى، معجزات فاطمه، اسامى فاطمه و....  
در بخش دوم با عنوان «بعد افسان‌هاى» نویسنده كوشيده است، از منظر شيعه به وقايع تاريخى، بلكه عمدتاًً كلامى بنگرد. برخى از مباحثى كه در اين بخش مورد مطالعه قرار گرفته است، عبارت است از: آبستنى و زايمان خديجه، نامزدى فاطمه، ازدواج فاطمه، هداياى آسمانى، معجزات فاطمه، اسامى فاطمه و....  


منتقد كتاب با تذكر اين نكته كه واليرى نويسنده اين مقاله با شيوه به ظاهر انتقادى با اين مبحث مواجه و با تفكيك دو نگرش تاريخى و اسطورهاى كوشيده است تا به تعبير خود شخصيت فاطمه را از لابه‌لاى غبار ابهام بيرون كشد؛ اما اشكالاتى بر مقاله او وارد است كه از ارزش علمى كار او كاسته است؛ از جمله اين ايرادات است:
منتقد كتاب با تذكر اين نكته كه واليرى نویسنده اين مقاله با شيوه به ظاهر انتقادى با اين مبحث مواجه و با تفكيك دو نگرش تاريخى و اسطورهاى كوشيده است تا به تعبير خود شخصيت فاطمه را از لابه‌لاى غبار ابهام بيرون كشد؛ اما اشكالاتى بر مقاله او وارد است كه از ارزش علمى كار او كاسته است؛ از جمله اين ايرادات است:


#تطابق روش تحقيق او بر روش لامنس و تأثيرپذيرى او كه سبب شده همسو با ساير مستشرقين به وقايع تاريخ اسلام به‌گونه‌اى جهت‌دار بپردازد.
#تطابق روش تحقيق او بر روش لامنس و تأثيرپذيرى او كه سبب شده همسو با ساير مستشرقين به وقايع تاريخ اسلام به‌گونه‌اى جهت‌دار بپردازد.
#درج اطلاعات بدون سند يا كمسند
#درج اطلاعات بدون سند يا كمسند
#تأكيد بيش از حد او بر اطلاعات منابع اهل سنت به ويژه [[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|طبقات ابن سعد]] وى را از پردازش دقيق حقايق تاريخى يا فرصت مقايسه اطلاعات عاجز ساخته است.
#تأكيد بيش از حد او بر اطلاعات منابع اهل سنت به ويژه [[الطبقات الكبری (دار الكتب العلمية)|طبقات ابن سعد]] وى را از پردازش دقيق حقايق تاريخى يا فرصت مقايسه اطلاعات عاجز ساخته است.
#قضاوت‌هاى عجولانه نويسنده مشكلاتى جدى را در طرح تحليل‌هاى نهايى پديد آورده است.
#قضاوت‌هاى عجولانه نویسنده مشكلاتى جدى را در طرح تحليل‌هاى نهايى پديد آورده است.
#اطلاعات ضد و نقيض در داده‌هاى تاريخى او بسيار است و كوشش‌هاى وى منبى بر چينش اطلاعات هم، بر غموض محتوايى مقاله افزوده است.
#اطلاعات ضد و نقيض در داده‌هاى تاريخى او بسيار است و كوشش‌هاى وى منبى بر چينش اطلاعات هم، بر غموض محتوايى مقاله افزوده است.


۶۱٬۱۸۹

ویرایش