۶۱٬۱۸۹
ویرایش
الأبدال: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران') |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
'''الأبدال''' با نام كامل '''الأبدال الأدویة المستعملة في الطب و العلاج''' اثر پزشک و دانشمند كم‌نظير دوره تمدن اسلامى ایران [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] (251-313ق) است. | '''الأبدال''' با نام كامل '''الأبدال الأدویة المستعملة في الطب و العلاج''' اثر پزشک و دانشمند كم‌نظير دوره تمدن اسلامى ایران [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] (251-313ق) است. | ||
در ميان آثار بسيار زياد و متنوع | در ميان آثار بسيار زياد و متنوع این پزشک بالينى كه در نوع خود اگر بى‌نظير نباشد بسيار كم‌نظير است و سرشار از دانش، تجربه و نوآورى است، کتاب كوچك و كم حجم أبدال نيز وجود دارد. ابن ابى‌اصيبعه در کتاب «عيون الأبناء في طبقات الأطباء» عنوان این کتاب را «مقالة في أبدال الأدوية المستعملة في الطب و قوانينها و وجه استعمالها» ذكر كرده است. | ||
رازى همانگونه كه در مقدمه کتاب آورده است مسأله داروهاى جايگزين را برای داروهايى كه به هر دليل در دسترس نيست مسأله‌اى مهم مى‌داند. وى در | رازى همانگونه كه در مقدمه کتاب آورده است مسأله داروهاى جايگزين را برای داروهايى كه به هر دليل در دسترس نيست مسأله‌اى مهم مى‌داند. وى در این کتاب ضمن پسنديدن روشى كه حنين بن اسحاق در کتابى كه آن را از مقاله [[جالینوس]] در ابدال و جامع ارماس و جامع بولس قديم و جديد برگرفته است، به نظرات [[ابن ماسویه، یوحنا بن ماسویه|ابن ماسويه]] نيز كراراً استناد نموده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب داراى فصول و ابواب مجزايى نيست، بلكه رازى در | کتاب داراى فصول و ابواب مجزايى نيست، بلكه رازى در این اثر پس از ذكر چند سطرى به عنوان قوانين الابدال از قول [[جالینوس]]، ادويه مورد نظر و بدل هر یک را به ترتيب حروف ابجد ذكر مى‌كند. | ||
اين اثر در برگيرنده 122 مفرد است كه از اكتمكت شروع شده و به غاريقون پایان مى‌پذيرد. البته ترتيب حروف الفبايى | اين اثر در برگيرنده 122 مفرد است كه از اكتمكت شروع شده و به غاريقون پایان مى‌پذيرد. البته ترتيب حروف الفبايى این اثر ترتيب ابجدى است از اين‌رو بعد از حرف باء حرف جيم است و يا بعد از حرف دال حرف هاء است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
کتاب الأبدال دربرگيرنده یکى از مهم‌ترين مباحث مطرح شده در موضوع مفردات و داروسازى است، چرا كه در ساخت بسيارى از داروهاى تركيبى گاه نبودن جزيى كار را دشوار مى‌سازد كه شناخت بدل مفردات از | کتاب الأبدال دربرگيرنده یکى از مهم‌ترين مباحث مطرح شده در موضوع مفردات و داروسازى است، چرا كه در ساخت بسيارى از داروهاى تركيبى گاه نبودن جزيى كار را دشوار مى‌سازد كه شناخت بدل مفردات از این جهت سودمند است. | ||
از سوى ديگر رازى در | از سوى ديگر رازى در این اثر -علاوه بر آنچه بر اساس دانسته‌هاى ارزشمند خود نقل مى‌كند- به آثار و اقوال دانشمندان بسيارى -كه در مقدمه به آنها اشاره نموده- استناد مى‌نمايد، از این جهت ارزش این اثر از لحاظ مطالعات تاريخى نيز سودمند است. | ||
اين اثر پس از تأليف، مورد توجه اطباى بسيارى قرار گرفت؛ از جمله حكيم محمد مؤمن در کتاب تحفة المومنين و حكيم سيدمحمدحسین عقيلى خراسانى در مخزن الادويه از آن بهره برده‌اند. | اين اثر پس از تأليف، مورد توجه اطباى بسيارى قرار گرفت؛ از جمله حكيم محمد مؤمن در کتاب تحفة المومنين و حكيم سيدمحمدحسین عقيلى خراسانى در مخزن الادويه از آن بهره برده‌اند. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
کتاب قبل از سال 1313ق توسط شوراى مركزى تحقيقات طبى يونانى (هند) تصحيح و به انگليسى ترجمه شده است. افست | کتاب قبل از سال 1313ق توسط شوراى مركزى تحقيقات طبى يونانى (هند) تصحيح و به انگليسى ترجمه شده است. افست این اثر را مؤسسه مطالعات تاريخ پزشکى، طب اسلامى و مكمل دانشگاه علوم پزشکى ایران در خرداد ماه سال 1383ش همراه ديباچه‌اى از دكتر [[اصفهانی، محمدمهدی|محمد مهدى اصفهانى]] پيرامون زندگى رازى و کتاب الابدال او منتشر كرده است.پاورقى‌هاى این اثر به نقل اختلاف نسخ خطى اختصاص دارد. | ||
ترجمه فارسی | ترجمه فارسی این كتاب با عنوان «داروهاي جايگزين» توسط آقای دكتر احسان مقدس صورت گرفت و در سال 1391 توسط انتشارات نيلوبرگ در تهران چاپ و منتشر شد. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||