۶۱٬۱۸۹
ویرایش
ابن منظور، محمد بن مکرم: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'سبک ى ' به 'سبکى') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
ابن منظور در لغت نامه [[لسان العرب]] در واژۀ «وصى» مى‌گوید: | ابن منظور در لغت نامه [[لسان العرب]] در واژۀ «وصى» مى‌گوید: | ||
به [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] وصى مى‌گویند. زيرا نسب و سبب و عقيدۀ او متصل به آقاى ما حضرت رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌باشد و من مى‌گویم | به [[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]] وصى مى‌گویند. زيرا نسب و سبب و عقيدۀ او متصل به آقاى ما حضرت رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌باشد و من مى‌گویم این صفات آن حضرت است در نزد سلف صالح ما رضى الله عنهم. اما ديگران مى‌گویند در آن حضرت دُعابه بود. | ||
ابن منظور در واژۀ «دَعَبَ» در توضيح معناى دُعابه مى‌گوید: | ابن منظور در واژۀ «دَعَبَ» در توضيح معناى دُعابه مى‌گوید: | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۵: | ||
وى ظاهراً شيعه بودن خود را پنهان مى‌داشته، چرا كه خود در ديوان انشا و پست قضاوت بوده و نمى‌توانسته شيعه بودن خود را آشكار سازد. | وى ظاهراً شيعه بودن خود را پنهان مى‌داشته، چرا كه خود در ديوان انشا و پست قضاوت بوده و نمى‌توانسته شيعه بودن خود را آشكار سازد. | ||
همچنانكه خود در کتاب اخبار ابى نواس همين مطلب را به ابونواس نسبت داده است. او مى‌گوید: از ميان سخنان ابونواس كه به دست ما رسيده است بر مى‌آيد كه وى به اهل‌بيت ميل داشته، اما | همچنانكه خود در کتاب اخبار ابى نواس همين مطلب را به ابونواس نسبت داده است. او مى‌گوید: از ميان سخنان ابونواس كه به دست ما رسيده است بر مى‌آيد كه وى به اهل‌بيت ميل داشته، اما این ميل مخفيانه بوده و جرأت اظهار آن را نداشته است. نقل شده كه روزى به ابونواس گفتند چرا در مدح على بن موسى الرضا عليه‌السلام چيزى نمى‌گویى. او پاسخ داد كه مثل من چگونه در مدح مثل آن حضرت سخن بگوید و بعد اشعارى سرود كه این بيت از جملۀ آنهاست:{{شعر}}{{ب|''أنا لا أستطيع مدح إمام''|2=''كان جبريل خادما لأبيه''}}{{پایان شعر}} | ||
يعنى من نمى‌توانم مدح امامى را بگویم كه حضرت جبرئيل خدمت گذار پدر بزرگوارش ([[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]]) بوده است. | يعنى من نمى‌توانم مدح امامى را بگویم كه حضرت جبرئيل خدمت گذار پدر بزرگوارش ([[امام على(ع)|حضرت علی عليه‌السلام]]) بوده است. | ||
| خط ۱۳۰: | خط ۱۳۰: | ||
#:اين کتاب نخست در بولاق (1299 - 1308 قمرى) در 20 جلد با مقدمۀ [[شدیاق، احمد فارس|احمد فارس شدياق]] چاپ شد. | #:اين کتاب نخست در بولاق (1299 - 1308 قمرى) در 20 جلد با مقدمۀ [[شدیاق، احمد فارس|احمد فارس شدياق]] چاپ شد. | ||
#:بعد از آن بارها تجديد چاپ شد و چاپهاى متعددى از آن به عمل آمد. از جمله در بيروت (1374 - 1375 قمرى) در 15 جلد و نيز، در همانجا سال 1389 قمرى در 3 جلد بزرگ تحت عنوان «[[لسان العرب]] المحيط» با پيوستى از اصطلاحات علمى جديد. | #:بعد از آن بارها تجديد چاپ شد و چاپهاى متعددى از آن به عمل آمد. از جمله در بيروت (1374 - 1375 قمرى) در 15 جلد و نيز، در همانجا سال 1389 قمرى در 3 جلد بزرگ تحت عنوان «[[لسان العرب]] المحيط» با پيوستى از اصطلاحات علمى جديد. | ||
#:در چاپ اخير و برخى از چاپهاى تازه‌تر | #:در چاپ اخير و برخى از چاپهاى تازه‌تر این کتاب، ريشه‌ها را مطابق شيوۀ رايج به ترتيب حروف نخستين آنها نظم داده‌اند. | ||
# سرور النفس بمدارک الحواس الخمس | # سرور النفس بمدارک الحواس الخمس | ||
#:اين کتاب گزيده‌اى از «فصل الخطاب» احمد بن يوسف تيفاشى است كه در بيروت (سال 1980 ميلادى) به كوشش [[عباس، احسان|احسان عباس]] به چاپ رسيده است. جزء نخست | #:اين کتاب گزيده‌اى از «فصل الخطاب» احمد بن يوسف تيفاشى است كه در بيروت (سال 1980 ميلادى) به كوشش [[عباس، احسان|احسان عباس]] به چاپ رسيده است. جزء نخست این کتاب نيز با عنوان «نثار الأذهار في الليل و النهار و أطائب أوقات الأصائل و الأسحار» جداگانه در استانبول (سال 1298 قمرى) و بعد از آن در سال 1988 ميلادى با حواشى احمد عبدالفتاح تمام، در بيروت چاپ شده است. | ||
# مختار الأغاني في الأخبار و التهاني، گزيده‌اى از «الأغاني» [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى]] است. | # مختار الأغاني في الأخبار و التهاني، گزيده‌اى از «الأغاني» [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى]] است. | ||
#:اين اثر به كوشش جمعى از محققان در قاهره (سال 1384 - 1385 قمرى) در 8 جلد و پس از آن در بيروت (سال 1386 - 1387 قمرى) و در دمشق (سال 1971 ميلادى) در 12 جلد به چاپ رسيده است. | #:اين اثر به كوشش جمعى از محققان در قاهره (سال 1384 - 1385 قمرى) در 8 جلد و پس از آن در بيروت (سال 1386 - 1387 قمرى) و در دمشق (سال 1971 ميلادى) در 12 جلد به چاپ رسيده است. | ||
#:ابن منظور در | #:ابن منظور در این کتاب فصلى طولانى در استدراك اخبار ابونواس افزوده است كه به گفته خود او، ابوالفرج آن را از قلم انداخته يا بعدها از نسخه‌هاى کتاب افتاده است. | ||
#:چاپهاى جداگانه‌اى از | #:چاپهاى جداگانه‌اى از این بخش در قاهره (سال 1924 ميلادى) با حواشى محمد عبدالرسول و در بغداد (سال 1952 ميلادى) به كوشش شكرى محمد احمد صورت گرفته است. | ||
# مختصر [[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ دمشق]] [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] | # مختصر [[تاریخ مدینة دمشق |تاريخ دمشق]] [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] | ||
#:ابن منظور در | #:ابن منظور در این کتاب علاوه بر حذف بيشتر اسانيد، به تلفيق اخبار پرداخته است. بخشهاى افتاده از نسخه‌هاى کتاب [[ابن عساکر، علی بن حسن|ابن عساكر]] را در این اثر مى‌توان يافت. | ||
چاپ | چاپ این کتاب از سال 1404 قمرى، به كوشش عده‌اى از محققان در دمشق آغاز شده و تا كنون مجلداتى از آن انتشار يافته است. | ||
===آثار خطى=== | ===آثار خطى=== | ||
| خط ۱۴۷: | خط ۱۴۷: | ||
# مختار الطبقات الكبير ابن سعد ازهرى. | # مختار الطبقات الكبير ابن سعد ازهرى. | ||
#:نسخه‌اى از آخرين جزء آن به خط ابن منظور در دار الكتب موجود است. | #:نسخه‌اى از آخرين جزء آن به خط ابن منظور در دار الكتب موجود است. | ||
# مختصر الجامع لمفردات الأدویة و الأغذية ابن بيطار. نسخه‌اى از | # مختصر الجامع لمفردات الأدویة و الأغذية ابن بيطار. نسخه‌اى از این کتاب در دار الكتب موجود است. | ||
# مختصر ذيل [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]، كه خلاصه‌اى است از ذيل سمعانى بر تاريخ [[خطيب بغدادى]]. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] اختصار [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] و ذيل ابن نجار بر آن را به ابن منظور نسبت داده است. | # مختصر ذيل [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]]، كه خلاصه‌اى است از ذيل سمعانى بر تاريخ [[خطيب بغدادى]]. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] اختصار [[تاریخ بغداد|تاريخ بغداد]] و ذيل ابن نجار بر آن را به ابن منظور نسبت داده است. | ||
# مختصر نشوار المحاضرة و أخبار المذاكرة قاضى تنوخى. نسخه‌اى از | # مختصر نشوار المحاضرة و أخبار المذاكرة قاضى تنوخى. نسخه‌اى از این کتاب در آمبروزيانا موجود است. | ||
# المنتخب و المختار في النوادر و الأشعار. | # المنتخب و المختار في النوادر و الأشعار. | ||
# الرجال. | # الرجال. | ||