پرش به محتوا

ابن ماکولا، علی بن هبةالله: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۵ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - ' حسين' به ' حسین')
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ')
خط ۳۵: خط ۳۵:
==کسب علم و دانش==
==کسب علم و دانش==


وی از دانشمندانى چون ابن بشران، عبيدالله بن عمر بن شاهين و ابوطيب طبرى و احمد بن محمد عقيقى و ديگران سماع حديث كرد. سپس در طلب دانش به بغداد، دمشق، مصر، جزيره، خراسان و جبال سفر كرد و در همه اين جاى‌ها از محضر حافظان و محدثان بهره برگرفت و از جمله حافظان حديث و نسب‌شناسان نامور شد. مورخان از حافظه شگفت ابن ماكولا در حديث و انساب ياد كرده و او را خطيب دوم و حتى برتر از خطيب شمرده‌اند. محدّثانى چون ابوبكر خطيب و نصر مقدسى و ابومحمدحسن بن احمد سمرقندى و محمد بن عبدالواحد بن دقاق از او روايت حديث كرده‌اند. وى پاره‌اى از روزگار خود را در مأموريت‌هاى ادارى گذراند. چنان‌كه گفته‌اند از سوى خليفه مقتدى به بخارا رفت تا از طَمغان خان بيعت ستاند. نيز گفته‌اند از جمله كسانى بود كه نسب‌نامه‌اى برای آل بویه برساخت و نسب آن‌ها را به بهرام گور رساند. با اين‌همه به نظر مى‌رسد كه در واپسين روزگار آل بویه، وى به دربار خليفه كه در پى بيرون آمدن از زير نفوذ آل بویه بود، گرايش يافت. او همچنين با ابراهيم بن اسحاق حبّال كه سراج قارى بيش‌تر داستان‌هاى خود را از او الهام گرفته، دوستى داشت. در باب اين‌كه وى چگونه لقب «امير» سعدالملك يافته است، آگاهى در دست نيست و به قول [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] ترديد است كه آيا خود وى امارتى داشته، يا چون از فرزندان امير ابودلف عجلى بوده به امير نامبردار شده است.
وی از دانشمندانى چون ابن بشران، عبيدالله بن عمر بن شاهين و ابوطيب طبرى و احمد بن محمد عقيقى و ديگران سماع حديث كرد. سپس در طلب دانش به بغداد، دمشق، مصر، جزيره، خراسان و جبال سفر كرد و در همه این جاى‌ها از محضر حافظان و محدثان بهره برگرفت و از جمله حافظان حديث و نسب‌شناسان نامور شد. مورخان از حافظه شگفت ابن ماكولا در حديث و انساب ياد كرده و او را خطيب دوم و حتى برتر از خطيب شمرده‌اند. محدّثانى چون ابوبكر خطيب و نصر مقدسى و ابومحمدحسن بن احمد سمرقندى و محمد بن عبدالواحد بن دقاق از او روايت حديث كرده‌اند. وى پاره‌اى از روزگار خود را در مأموريت‌هاى ادارى گذراند. چنان‌كه گفته‌اند از سوى خليفه مقتدى به بخارا رفت تا از طَمغان خان بيعت ستاند. نيز گفته‌اند از جمله كسانى بود كه نسب‌نامه‌اى برای آل بویه برساخت و نسب آن‌ها را به بهرام گور رساند. با اين‌همه به نظر مى‌رسد كه در واپسين روزگار آل بویه، وى به دربار خليفه كه در پى بيرون آمدن از زير نفوذ آل بویه بود، گرايش يافت. او همچنين با ابراهيم بن اسحاق حبّال كه سراج قارى بيش‌تر داستان‌هاى خود را از او الهام گرفته، دوستى داشت. در باب اين‌كه وى چگونه لقب «امير» سعدالملك يافته است، آگاهى در دست نيست و به قول [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] ترديد است كه آيا خود وى امارتى داشته، يا چون از فرزندان امير ابودلف عجلى بوده به امير نامبردار شده است.


==آثار==
==آثار==
از ابونصر آثارى در رجال و تاريخ ياد كرده‌اند:
از ابونصر آثارى در رجال و تاريخ ياد كرده‌اند:


# الاكمال في المختلف و المؤتلف من اسماء الرجال كه در حقيقت تكميل شده کتاب «المختلف و المؤتلف» [[دارقطنی، علی بن عمر|دار قطنى]] و «مشتبه النسبه» حافظ عبدالغنى ازدى و «المؤتلف تكلمه المؤتلف و المختلف» [[خطيب بغدادى]] است، نام كامل اين کتاب را «الاكمال في رفع الارتياب عن المؤتلف و المختلف في الاسماء والكنى و الالقاب» گفته‌اند.
# الاكمال في المختلف و المؤتلف من اسماء الرجال كه در حقيقت تكميل شده کتاب «المختلف و المؤتلف» [[دارقطنی، علی بن عمر|دار قطنى]] و «مشتبه النسبه» حافظ عبدالغنى ازدى و «المؤتلف تكلمه المؤتلف و المختلف» [[خطيب بغدادى]] است، نام كامل این کتاب را «الاكمال في رفع الارتياب عن المؤتلف و المختلف في الاسماء والكنى و الالقاب» گفته‌اند.
# تهذيب مستمر الاوهام على ذوى التمنى و الاحلام، در باب اشتباهات و افتادگى‌هاى کتاب «المؤتلف» [[خطيب بغدادى]] كه اين ماكولا آن را پس از مرگ خطيب منتشر ساخت.
# تهذيب مستمر الاوهام على ذوى التمنى و الاحلام، در باب اشتباهات و افتادگى‌هاى کتاب «المؤتلف» [[خطيب بغدادى]] كه این ماكولا آن را پس از مرگ خطيب منتشر ساخت.
# دو کتاب مفاخره القلم و السيف و‌ الدينار كه اكنون بر جاى نيست.
# دو کتاب مفاخره القلم و السيف و‌ الدينار كه اكنون بر جاى نيست.


ياقوت از ابن ماكولا دو کتاب رجال به نام‌هاى «المختلف و المؤتلف» و «الاكمال في المؤتلف و المختلف» ياد كرده است. ولى به نظر مى‌رسد كه اين هر دو یک کتاب باشد. نام اين کتاب را «تهذيب مستمر الاوهام على ذوى المعرفه و اولى الافهام» هم گفته‌اند.
ياقوت از ابن ماكولا دو کتاب رجال به نام‌هاى «المختلف و المؤتلف» و «الاكمال في المؤتلف و المختلف» ياد كرده است. ولى به نظر مى‌رسد كه این هر دو یک کتاب باشد. نام این کتاب را «تهذيب مستمر الاوهام على ذوى المعرفه و اولى الافهام» هم گفته‌اند.


==وفات==
==وفات==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش