۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== ساختار ==' به '==ساختار==') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران') |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
يكى از ويژگىهاى برجسته عالم آراى عباسى شرح احوال دولتمردان، ديوانسالاران، علما، شاعران و هنرمندان است كه در دو بخش: يكى در پايان شرح وقايع سلطنت شاه طهماسب و ديگرى در پايان شرح وقايع سلطنت شاه عباس تنظيم شده، و نيز شرح حال درگذشتگان در پايان هر سال آمده است. اسكندربيك در اين بخشها بيشتر به بيان پايگاه و نقش سياسى كسانى پرداخته است كه در دولت اهميتى داشتهاند. از همين رو وى را مىتوان آغازگر شيوهاى نو در تاريخنگارى دوران متأخرتر | يكى از ويژگىهاى برجسته عالم آراى عباسى شرح احوال دولتمردان، ديوانسالاران، علما، شاعران و هنرمندان است كه در دو بخش: يكى در پايان شرح وقايع سلطنت شاه طهماسب و ديگرى در پايان شرح وقايع سلطنت شاه عباس تنظيم شده، و نيز شرح حال درگذشتگان در پايان هر سال آمده است. اسكندربيك در اين بخشها بيشتر به بيان پايگاه و نقش سياسى كسانى پرداخته است كه در دولت اهميتى داشتهاند. از همين رو وى را مىتوان آغازگر شيوهاى نو در تاريخنگارى دوران متأخرتر ایران به شمار آورد كه بعدها مورخانى؛ چون محمد يوسف واله اصفهانى از او پيروى كردهاند. اسكندربيك، همچنين در پايان شرح وقايع سلطنت شاه طهماسب و شاه عباس آگاهىهاى گرانبهايى از طوايف مختلف قزلباش و شرح حال - هر چند كوتاه - و مشاغل امراى آنان در دستگاه صفويان به دست داده است كه از اين طريق به آسانى مىتوان به جايگاه هر يك از آن طوايف در دولت صفوى پى برد. | ||
دقت در عباراتى كه اسكندربيك با آنها منابع اخبار خود را بازگفته، سخت شايان توجه است. بيشتر منابع گزارش او با مكان و فضاى رويدادها همسانى دارد؛ مثلاً آن گاه كه او از رقابت پرى خان خانم، خواهر سلطان محمد خدابنده و مهد عليا، همسر او، دو زن جاه طلب دربار پرده بر مىدارد، به گفتههاى (بعضى خواجه سرايان) استناد جسته است. | دقت در عباراتى كه اسكندربيك با آنها منابع اخبار خود را بازگفته، سخت شايان توجه است. بيشتر منابع گزارش او با مكان و فضاى رويدادها همسانى دارد؛ مثلاً آن گاه كه او از رقابت پرى خان خانم، خواهر سلطان محمد خدابنده و مهد عليا، همسر او، دو زن جاه طلب دربار پرده بر مىدارد، به گفتههاى (بعضى خواجه سرايان) استناد جسته است. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
از جمله ويژگىهاى برجسته عالم آراى عباسى، ذكر پيشينه سياسى دولتهاى همسايه مثل عثمانىها، ازبكان و گوركانيان هند است. مورخ پيش از آن كه به مناسبات دولت صفوى با اين دولتها بپردازد، نخست با اتكا به پارهاى از مآخذ معتبر مربوط به آنها و اخبارى كه خود شنيده، شرح مختصرى از اوضاع سياسى آن دولتها را به دست مىدهد. كتاب او همچنين حاوى اطلاعات گرانبهايى درباره جغرافيا و جغرافياى تاريخى شهرها و ولاياتى است كه با رويدادها ارتباط دارند؛ از جمله مىتوان، به گزارش او از جزيره هرمز و پيشينه حضور پرتغالىها در آن جا، لرستان و اتابكان لر كوچك، بحرين، ارزروم و دربند يا بابالابواب اشاره كرد. | از جمله ويژگىهاى برجسته عالم آراى عباسى، ذكر پيشينه سياسى دولتهاى همسايه مثل عثمانىها، ازبكان و گوركانيان هند است. مورخ پيش از آن كه به مناسبات دولت صفوى با اين دولتها بپردازد، نخست با اتكا به پارهاى از مآخذ معتبر مربوط به آنها و اخبارى كه خود شنيده، شرح مختصرى از اوضاع سياسى آن دولتها را به دست مىدهد. كتاب او همچنين حاوى اطلاعات گرانبهايى درباره جغرافيا و جغرافياى تاريخى شهرها و ولاياتى است كه با رويدادها ارتباط دارند؛ از جمله مىتوان، به گزارش او از جزيره هرمز و پيشينه حضور پرتغالىها در آن جا، لرستان و اتابكان لر كوچك، بحرين، ارزروم و دربند يا بابالابواب اشاره كرد. | ||
عالم آراى عباسى افزون بر جنبه تاريخى، دانشنامهاى است كه خواننده را با جغرافياى شهرها، جشنها، اعياد ملى و مذهبى، آداب و رسوم | عالم آراى عباسى افزون بر جنبه تاريخى، دانشنامهاى است كه خواننده را با جغرافياى شهرها، جشنها، اعياد ملى و مذهبى، آداب و رسوم ایرانىها و غير ایرانىها، ضيافتها و عزادارىها و جز آن آشنا مىسازد. اين كتاب به سرعت چنان شهرتى يافت كه بيشتر مورخان، پس از اسكندربيك، اخبار صفويان را از آن كتاب برگرفتند كه از آن ميان مىتوان، به محمد يوسف واله در خلد برين، و رضاقلى هدايت در روضه الصفاى ناصرى اشاره كرد. | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش