پرش به محتوا

تحقیق در تاریخ و عقاید: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۴ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران'
جز (جایگزینی متن - 'سبک ى ' به 'سبکى')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران')
خط ۳۹: خط ۳۹:


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
مطالب تحقيقى اين كتاب، محصول چند سال تحقيق و بررسى و مطالعه‌ى عينى و نظرى است كه در توجيه تاريخ و فلسفه‌ى دينى فرقه‌ها و كيش‌هاى شيخى، بابى، بهايى و پاك‌دينى (مكتب كسروى) انجام شده است. مذاهب نامبرده، كيش‌هايى هستند كه در اوضاع نابسامان دوره‌ى قاجارى پديد آمده‌اند، كه هم‌اكنون كم‌وبيش پيروانى در ايران و ممالك ديگر دارند. مطالعه‌ى اين كتاب، تا اندازه‌اى خواننده را به اوضاع آشفته‌ى اجتماعى و مذهبى آن دوره متوجه كرده و با وضع مذهبى و طرز تفكر علماى مذهبى ايران آن زمان آشنا مى‌كند.<ref>پيشگفتار، ص5</ref>
مطالب تحقيقى اين كتاب، محصول چند سال تحقيق و بررسى و مطالعه‌ى عينى و نظرى است كه در توجيه تاريخ و فلسفه‌ى دينى فرقه‌ها و كيش‌هاى شيخى، بابى، بهايى و پاك‌دينى (مكتب كسروى) انجام شده است. مذاهب نامبرده، كيش‌هايى هستند كه در اوضاع نابسامان دوره‌ى قاجارى پديد آمده‌اند، كه هم‌اكنون كم‌وبيش پيروانى در ایران و ممالك ديگر دارند. مطالعه‌ى اين كتاب، تا اندازه‌اى خواننده را به اوضاع آشفته‌ى اجتماعى و مذهبى آن دوره متوجه كرده و با وضع مذهبى و طرز تفكر علماى مذهبى ایران آن زمان آشنا مى‌كند.<ref>پيشگفتار، ص5</ref>


نويسنده در نگارش اين اثر كوشيده است با نظر تحقيق و استدلال دور از تعصب و پيش‌داورى، با روش بررسى جامعه‌شناسى دينى و با استناد به مدارک و اسناد معتبر، تاريخ و فلسفه‌ى آئين‌هاى مذكور را بررسى نمايد.<ref>مقدمه چاپ ششم، ص12 - 13</ref>
نويسنده در نگارش اين اثر كوشيده است با نظر تحقيق و استدلال دور از تعصب و پيش‌داورى، با روش بررسى جامعه‌شناسى دينى و با استناد به مدارک و اسناد معتبر، تاريخ و فلسفه‌ى آئين‌هاى مذكور را بررسى نمايد.<ref>مقدمه چاپ ششم، ص12 - 13</ref>
خط ۴۹: خط ۴۹:
#:شيخ احمد احسائى، سيد كاظم رشتى و حاج محمدكريم‌خان کرمانى پيشوايان شيخيه هستند كه نويسنده در ادامه، تأليفات آنها را ذكر كرده است.<ref>همان، ص41 - 43</ref>در آخر نيز اصول اعتقادات شيخ احمد كسائى را مورد بررسى قرار داده است.<ref>همان، ص49 - 65</ref>
#:شيخ احمد احسائى، سيد كاظم رشتى و حاج محمدكريم‌خان کرمانى پيشوايان شيخيه هستند كه نويسنده در ادامه، تأليفات آنها را ذكر كرده است.<ref>همان، ص41 - 43</ref>در آخر نيز اصول اعتقادات شيخ احمد كسائى را مورد بررسى قرار داده است.<ref>همان، ص49 - 65</ref>
#بخش دوم كتاب به تاريخ و فلسفه‌ى آئين بابيه اختصاص دارد. آئين‌هاى «بابى‌گرى» و «بهائى‌گرى» كه در اين كتاب از تاريخ و فلسفه‌ى آنها تحقيق مى‌كنيم، در درجه اول از بعضى روايات شيعه و در درجه دوم از عقايد كلامى مذهب «شيخيه» سرچشمه گرفته‌اند كه اكنون به‌طور غير رسمى به تحولات تاريخى خود ادامه مى‌دهند.<ref>همان، ص68</ref>
#بخش دوم كتاب به تاريخ و فلسفه‌ى آئين بابيه اختصاص دارد. آئين‌هاى «بابى‌گرى» و «بهائى‌گرى» كه در اين كتاب از تاريخ و فلسفه‌ى آنها تحقيق مى‌كنيم، در درجه اول از بعضى روايات شيعه و در درجه دوم از عقايد كلامى مذهب «شيخيه» سرچشمه گرفته‌اند كه اكنون به‌طور غير رسمى به تحولات تاريخى خود ادامه مى‌دهند.<ref>همان، ص68</ref>
#:بررسى عوامل فكرى و عقيدتى قيام سيد باب، عوامل اجتماعى قيام سيد باب، عقيده سيد باب در مسئله امامت، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين بخش از كتاب است. چنان‌كه در مقدمه چاپ ششم اشارت شد، قيام باب و شورش‌هاى بابيان در شهرهاى ايران بر دولت قاجارى تنها معلول علل و عوامل فكرى و عقيدتى نبود، بلكه زمينه‌هاى اجتماعى، اقتصادى و سياسى قيام باب و پديد آمدن آئين او و شورش بابيان در بعضى شهرهاى ايران، بيشتر معلول و نتيجه‌ى وجود اختلاف طبقاتى و نابسامانى اوضاع اقتصادى و اجتماعى بوده است.<ref>همان، ص83</ref>
#:بررسى عوامل فكرى و عقيدتى قيام سيد باب، عوامل اجتماعى قيام سيد باب، عقيده سيد باب در مسئله امامت، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين بخش از كتاب است. چنان‌كه در مقدمه چاپ ششم اشارت شد، قيام باب و شورش‌هاى بابيان در شهرهاى ایران بر دولت قاجارى تنها معلول علل و عوامل فكرى و عقيدتى نبود، بلكه زمينه‌هاى اجتماعى، اقتصادى و سياسى قيام باب و پديد آمدن آئين او و شورش بابيان در بعضى شهرهاى ایران، بيشتر معلول و نتيجه‌ى وجود اختلاف طبقاتى و نابسامانى اوضاع اقتصادى و اجتماعى بوده است.<ref>همان، ص83</ref>
#:نويسنده در انتهاى اين باب به بعضى از مهم‌ترين و جالب‌ترين احكام و حدود آئين باب اشارت و عين گفتار و نوشتار باب را از كتاب‌هايش، به‌ويژه كتاب «بيان»، نقل كرده است.<ref>همان، ص147</ref>سيد باب، مهم‌ترين احكامى را كه در آئين خود آورده، مربوط به ارث است، كه همه مواد آن با مواد ارث دين اسلام، مغاير و مخالف است. بهاءاللّه هم آنها را در آئينش وارد كرده است.<ref>همان، ص147</ref>از جمله بخش‌هاى قابل توجه در اين بخش از كتاب، مطالبى است كه نويسنده از كتاب «بيان» نقل كرده و به اغلاط عربى آن اشاره كرده است.<ref>همان، ص149</ref>
#:نويسنده در انتهاى اين باب به بعضى از مهم‌ترين و جالب‌ترين احكام و حدود آئين باب اشارت و عين گفتار و نوشتار باب را از كتاب‌هايش، به‌ويژه كتاب «بيان»، نقل كرده است.<ref>همان، ص147</ref>سيد باب، مهم‌ترين احكامى را كه در آئين خود آورده، مربوط به ارث است، كه همه مواد آن با مواد ارث دين اسلام، مغاير و مخالف است. بهاءاللّه هم آنها را در آئينش وارد كرده است.<ref>همان، ص147</ref>از جمله بخش‌هاى قابل توجه در اين بخش از كتاب، مطالبى است كه نويسنده از كتاب «بيان» نقل كرده و به اغلاط عربى آن اشاره كرده است.<ref>همان، ص149</ref>
#نويسنده در بخش سوم به تاريخ و فلسفه‌ى آئين بهاء (بهائى‌گرى) پرداخته است. نويسنده در اين بخش، از آئين بهائى‌گرى كه از آئين بابى‌گرى زاده شده و در حقيقت، از نظر تحول و تكامل، صورت مترقى و متكامل بابى‌گرى مى‌باشد، گفتگو كرده است. وى عوامل و علل پيدايش آئين بهاء و سر موفقيت بهاءاللّه را در دين‌آورى خود به دو دسته عوامل سياست‌هاى استعمارى خارجى و مقدمات و عوامل عقيدتى و مذهبى آئين باب تقسيم كرده است.<ref>همان، ص165</ref>
#نويسنده در بخش سوم به تاريخ و فلسفه‌ى آئين بهاء (بهائى‌گرى) پرداخته است. نويسنده در اين بخش، از آئين بهائى‌گرى كه از آئين بابى‌گرى زاده شده و در حقيقت، از نظر تحول و تكامل، صورت مترقى و متكامل بابى‌گرى مى‌باشد، گفتگو كرده است. وى عوامل و علل پيدايش آئين بهاء و سر موفقيت بهاءاللّه را در دين‌آورى خود به دو دسته عوامل سياست‌هاى استعمارى خارجى و مقدمات و عوامل عقيدتى و مذهبى آئين باب تقسيم كرده است.<ref>همان، ص165</ref>
۶۱٬۱۸۹

ویرایش