۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فعاليتهاى' به 'فعالیتهای') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[مهدوی کنی، محمدرضا]] ( | [[مهدوی کنی، محمدرضا]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP /م9الف7* | | کد کنگره =BP /م9الف7* | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
كتاب با مقدمه | كتاب با مقدمه نویسنده آغاز و مطالب بدون فصلبندى خاصى ارائه شده است. | ||
نویسنده از جنبههاى مختلفى به مسأله اخلاق و اهميت آن برای هر فرد(مسلمان) پرداخته و بحثهايى مهم و اساسى در اين علم را مورد بررسى و كنكاش قرار داده است؛ بحثهايى همچون: | |||
معرفت نفس و اهميت آن، تذكر و بيدارى از غفلت، احساس مسئوليت هر فرد نسبت به اصلاح خويش، سير در آفاق و انفس، حب و بُغض، انتخاب دوست دلسوز و متدين، ضرورت آگاهى نسبت به احكام فقهى و ضرورت دورى از محرمات و گناهان، زبان و آفتهاى آن، گناهان صغيره و كبيره، غيبت افراد و پستى آن، توبه، استغفار و... | معرفت نفس و اهميت آن، تذكر و بيدارى از غفلت، احساس مسئوليت هر فرد نسبت به اصلاح خويش، سير در آفاق و انفس، حب و بُغض، انتخاب دوست دلسوز و متدين، ضرورت آگاهى نسبت به احكام فقهى و ضرورت دورى از محرمات و گناهان، زبان و آفتهاى آن، گناهان صغيره و كبيره، غيبت افراد و پستى آن، توبه، استغفار و... | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
نویسنده در مقدمه، با توجه به آيات قرآن و احاديث معصومين(ع)، به ضرورت تزكيه و تهذيب نفس از معصيت و گناه اشاره كرده و آن را عاملى مهم در ساختن جهانى عارى از شقاوت و بدبختى دانسته است. | |||
به باور | به باور نویسنده، پرداختن به مسائل اخلاقى و اهتمام به آنها، يك مسأله عقلى است. اما با اين وجود، در فرهنگ قرآنى و كلمات معصومين(ع)، سفارش زيادى به اين موضوع شده تا آنجا كه خداوند در سوره (شمس) و بعد از آوردن يازده قَسَم مىفرمايد: سوگند به آفتاب و روشنىاش به هنگام چاشت... كه هر كه در پاكى آن (نفس) كوشيد رستگار شد و هر كه در پليدىاش فرو پوشيد نوميد گرديد. | ||
نویسنده اخلاق را شكل (و صورت) باطنى هر انسانى معرفى نموده كه به دو دسته تقسيمبندى مىشود: فطرى (طبيعى) و اكتسابى (اختيارى). | |||
صفات فطرى عبارت از ويژگىهايى است كه در نهاد هر انسانى وجود دارد. همانند: علاقه داشتن به عدل و عدم ظلم، داشتن شهرت و نامى پرآوازه، آزادگى، قواى عقل و شهوت كه به وسيله اين ويژگىها، صفات فطرى انسان از صفات فطرى ساير مخلوقات تمييز داده مىشود و پرواضح است كه در داشتن و بودن اينگونه از صفات، راهى برای اختيار انسان وجود ندارد. | صفات فطرى عبارت از ويژگىهايى است كه در نهاد هر انسانى وجود دارد. همانند: علاقه داشتن به عدل و عدم ظلم، داشتن شهرت و نامى پرآوازه، آزادگى، قواى عقل و شهوت كه به وسيله اين ويژگىها، صفات فطرى انسان از صفات فطرى ساير مخلوقات تمييز داده مىشود و پرواضح است كه در داشتن و بودن اينگونه از صفات، راهى برای اختيار انسان وجود ندارد. | ||
به نظر | به نظر نویسنده، التزام به رياضتهاى روحىِ عملى برای رسيدن به فضائل اخلاقى، اجتنابناپذير بوده و برای به دست آوردن اين مهم، لازم است كه مراحل ذيل طى شود: | ||
1- معرفت و شناخت فضائل و رذايل اخلاقى. 2- شناخت حقيقت انسان. 3- مجاهدت نفس. كه بدون مجاهده، پيروز شدن بر خواستههاى نفسانى ممكن نخواهد بود. | 1- معرفت و شناخت فضائل و رذايل اخلاقى. 2- شناخت حقيقت انسان. 3- مجاهدت نفس. كه بدون مجاهده، پيروز شدن بر خواستههاى نفسانى ممكن نخواهد بود. | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
#اخلاق عملى يا روشهاى اخلاقى؛ كه منظور از آن، سلسله آداب و احكامى است كه عمل نمودن به آنها برای حصول تزكيه نفس و تهذيب آن، ضرورى مىباشد. | #اخلاق عملى يا روشهاى اخلاقى؛ كه منظور از آن، سلسله آداب و احكامى است كه عمل نمودن به آنها برای حصول تزكيه نفس و تهذيب آن، ضرورى مىباشد. | ||
نویسنده در ادامه، توصيههايى چند برای شروع نمودن مراحل تزكيه نفس پيشنهاد كرده است از جمله: | |||
#همانگونه كه فعالیتهای ورزشى برای سلامتى بدن لازم است، رياضتهاى روحى نيز برای پاك نمودن جان از رذايل اخلاقى ضرورى است. | #همانگونه كه فعالیتهای ورزشى برای سلامتى بدن لازم است، رياضتهاى روحى نيز برای پاك نمودن جان از رذايل اخلاقى ضرورى است. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
#همانگونه كه تداوم در فعالیتهای ورزشى شرط مهمى است، در رياضتهاى روحى و نفسى نيز استمرار لازم است. | #همانگونه كه تداوم در فعالیتهای ورزشى شرط مهمى است، در رياضتهاى روحى و نفسى نيز استمرار لازم است. | ||
نویسنده معتقد است مدوامت بر يك عمل و ملتزم بودن به آن، همراه با داشتن نيتى پاك و خالص برای خداوند، سبب مىشود كه انوار الهى برای فرد سالك هويدا شود تا آنكه به مرحله (الفناء في الله) رسيده و هرآنچه كه به غير از خداوند است را ترك نموده و فقط متوجه ذات اقدس ربوبى گردد. | |||
در ادامه، بيست و يك مرحله سير و سلوك برشمرده شده است كه عبارتند از: | در ادامه، بيست و يك مرحله سير و سلوك برشمرده شده است كه عبارتند از: | ||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
معرفت نفس، بيدارى (از غفلت)، تذكر، تفكر و تدبر (سير در آفاق و انفس)، دوست داشتن دوستان خدا و دشمن داشتن دشمنان خدا، آگاهى و علم به مسائل فقهى و احكام شرعى، بهدست آوردن رفيقى مؤمن و دورى نمودن از افراد غير صالح و لاابالى، دورى جستن از محرمات، توبه و استغفار، بهجا آوردن واجبات، التزام عملى به نوافل و مستحبات و ترك مكروهات، مرابطه، مراقبه، محاسبه و معاقبه، نيت و اخلاص، پرهيز از شرك، ريا و نفاق، رياضت (شرعى) و مجاهدت با نفس، نظم و انظباط، تقسيم نمودن وقت، غيمت شمردن فرصتها، خدمت به بندگان خدا، توكل، خوشرفتارى با مردم، زهد و قناعت. | معرفت نفس، بيدارى (از غفلت)، تذكر، تفكر و تدبر (سير در آفاق و انفس)، دوست داشتن دوستان خدا و دشمن داشتن دشمنان خدا، آگاهى و علم به مسائل فقهى و احكام شرعى، بهدست آوردن رفيقى مؤمن و دورى نمودن از افراد غير صالح و لاابالى، دورى جستن از محرمات، توبه و استغفار، بهجا آوردن واجبات، التزام عملى به نوافل و مستحبات و ترك مكروهات، مرابطه، مراقبه، محاسبه و معاقبه، نيت و اخلاص، پرهيز از شرك، ريا و نفاق، رياضت (شرعى) و مجاهدت با نفس، نظم و انظباط، تقسيم نمودن وقت، غيمت شمردن فرصتها، خدمت به بندگان خدا، توكل، خوشرفتارى با مردم، زهد و قناعت. | ||
به اعتقاد | به اعتقاد نویسنده، بر هر فردى لازم است تا تمام مراحل بيست و يكگانه سير و سلوك را طى نموده تا به درجات بالاترى از تقوا و پارسايى نائل گردد. | ||
==وضعيت كتاب== | ==وضعيت كتاب== |
ویرایش