پرش به محتوا

تاریخ ادبیات ایران از صفویه تا عصر حاضر (براون): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۴ نوامبر ۲۰۱۸
جز
جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران'
جز (جایگزینی متن - '== ساختار ==' به '==ساختار==')
جز (جایگزینی متن - 'ايران' به 'ایران')
خط ۳۱: خط ۳۱:
}}
}}


'''تاريخ ادبيات ايران از صفويه تا عصر حاضر'''، اثر [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]]، بررسى ادبيات ايران از صفويه تا عصر حاضر مى‌باشد كه به زبان انگليسى و قبل از سال 1926م، نوشته شده است.
'''تاريخ ادبيات ایران از صفويه تا عصر حاضر'''، اثر [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]]، بررسى ادبيات ایران از صفويه تا عصر حاضر مى‌باشد كه به زبان انگليسى و قبل از سال 1926م، نوشته شده است.


اين اثر، توسط [[مقدادی، بهرام|دكتر بهرام مقدادى]]، به زبان فارسی ترجمه شده و تحشيه و تعليق آن نيز توسط دكتر ضياءالدين سجادى و دكتر عبدالحسين نوائى صورت گرفته است.<ref>برومند، فرزانه، ص27</ref>
اين اثر، توسط [[مقدادی، بهرام|دكتر بهرام مقدادى]]، به زبان فارسی ترجمه شده و تحشيه و تعليق آن نيز توسط دكتر ضياءالدين سجادى و دكتر عبدالحسين نوائى صورت گرفته است.<ref>برومند، فرزانه، ص27</ref>


كتاب «تاريخ ادبيات ايران»، حاصل سى سال كوشش، تحقيق و مطالعه مداوم نويسنده است و در چهار جلد نوشته شده است كه جلد چهارم آن (جلد حاضر)، سلسله‌هاى صفويه، قاجاريه و اوايل پهلوى را در بر مى‌گيرد.<ref>على احمدى، عقاب، 185</ref>
كتاب «تاريخ ادبيات ایران»، حاصل سى سال كوشش، تحقيق و مطالعه مداوم نويسنده است و در چهار جلد نوشته شده است كه جلد چهارم آن (جلد حاضر)، سلسله‌هاى صفويه، قاجاريه و اوايل پهلوى را در بر مى‌گيرد.<ref>على احمدى، عقاب، 185</ref>


نويسنده، هدف خويش را از تدوين و تأليف كتاب، اين‌گونه بيان مى‌دارد: «ساليان دراز مرا آرزو اين بود كه حديث كاميابى‌هاى معنوى و ادبى ايرانيان را بنويسم. يكى از مورخين در تاريخ انگلستان كتابى دارد كه درخور اعلى درجه ستايش است؛ نام آن داستان‌نويس، «گرين» و عنوان كتاب نفيسش، «تاريخ مختصر انگليس» است. نگارنده نيز دل در اين راه بسته بود كه سرگذشت ايران را اندكى به همان اسلوب بپردازد... كتاب‌هاى فراوانى درباره ايران نوشته‌اند، لكن تا امروز كمتر كسى را آن همت بوده است كه داستان بسيار دل‌انگيز اين كشور پهناور را به‌نحو جامع و درعين‌حال، بالنسبه موجز و مختصر به رشته تحرير درآورد».<ref>مقدمه محقق، ص5</ref>
نويسنده، هدف خويش را از تدوين و تأليف كتاب، اين‌گونه بيان مى‌دارد: «ساليان دراز مرا آرزو اين بود كه حديث كاميابى‌هاى معنوى و ادبى ایرانيان را بنويسم. يكى از مورخين در تاريخ انگلستان كتابى دارد كه درخور اعلى درجه ستايش است؛ نام آن داستان‌نويس، «گرين» و عنوان كتاب نفيسش، «تاريخ مختصر انگليس» است. نگارنده نيز دل در اين راه بسته بود كه سرگذشت ایران را اندكى به همان اسلوب بپردازد... كتاب‌هاى فراوانى درباره ایران نوشته‌اند، لكن تا امروز كمتر كسى را آن همت بوده است كه داستان بسيار دل‌انگيز اين كشور پهناور را به‌نحو جامع و درعين‌حال، بالنسبه موجز و مختصر به رشته تحرير درآورد».<ref>مقدمه محقق، ص5</ref>


==ساختار==
==ساختار==
اين كتاب كه در حقيقت ترجمه كامل جلد چهارم «تاريخ ادبيات ايران» است، با دو مقدمه از محقق (دكتر ضياءالدين سجادى) و نويسنده آغاز و مطالب، در ده فصل، ارائه گرديده است.
اين كتاب كه در حقيقت ترجمه كامل جلد چهارم «تاريخ ادبيات ایران» است، با دو مقدمه از محقق (دكتر ضياءالدين سجادى) و نويسنده آغاز و مطالب، در ده فصل، ارائه گرديده است.


روش تدوين كتاب، بسيار علمى و متديك است و نويسنده همه تحولات علمى، تاريخى، سياسى و مذهبى را كه در تحولات ادبى مؤثر است، بررسى كرده و مورد تحقيق و موشكافى، قرار داده است و درباره اهميت كار او در مقدمه مجلدات ديگر و نيز در مقالات مربوط به وى، به‌تفصيل بحث شده است.<ref>مقدمه محقق، ص6</ref>
روش تدوين كتاب، بسيار علمى و متديك است و نويسنده همه تحولات علمى، تاريخى، سياسى و مذهبى را كه در تحولات ادبى مؤثر است، بررسى كرده و مورد تحقيق و موشكافى، قرار داده است و درباره اهميت كار او در مقدمه مجلدات ديگر و نيز در مقالات مربوط به وى، به‌تفصيل بحث شده است.<ref>مقدمه محقق، ص6</ref>
خط ۵۱: خط ۵۱:
در مقدمه نويسنده نيز به زحمات وى و اهميت و ارزش كتابش، اشاره شده است.<ref>مقدمه نويسنده، ص11</ref>
در مقدمه نويسنده نيز به زحمات وى و اهميت و ارزش كتابش، اشاره شده است.<ref>مقدمه نويسنده، ص11</ref>


متن اصلى كتاب، شامل سه بخش و ده فصل مى‌باشد كه بخش اول آن، از فصل اول تا پنجم، تحت عنوان «نكات عمده تاريخ ايران در قرن اخير»، بخش دوم، از فصل پنجم تا فصل هشتم با عنوان «شعر فارسی در چهار قرن اخير» و بخش سوم، از فصل هشتم تا دهم با عنوان «نثر فارسی در چهار قرن اخير» مطرح گرديده است.<ref>برومند، فرزانه، ص27</ref>
متن اصلى كتاب، شامل سه بخش و ده فصل مى‌باشد كه بخش اول آن، از فصل اول تا پنجم، تحت عنوان «نكات عمده تاريخ ایران در قرن اخير»، بخش دوم، از فصل پنجم تا فصل هشتم با عنوان «شعر فارسی در چهار قرن اخير» و بخش سوم، از فصل هشتم تا دهم با عنوان «نثر فارسی در چهار قرن اخير» مطرح گرديده است.<ref>برومند، فرزانه، ص27</ref>


مؤلف در فصل اول، از اهميت تاريخى سلسله صفويه و وجود نداشتن تاريخى كامل از اين سلسله، سخن رانده است؛ همچنين به ويژگى بارز سلسله صفويه و شرح درباره آن‌ها پرداخته، سپس از شاه اسماعيل و شخصيت وى، ميانه او با هنر و ادبيات و نيز ديدگاه شاهان صفوى نسبت به ادبيات و شعرا، سخن رانده است. سرانجام فصل، با ضميمه‌يى عربى، به پايان رسيده است.<ref>همان</ref>
مؤلف در فصل اول، از اهميت تاريخى سلسله صفويه و وجود نداشتن تاريخى كامل از اين سلسله، سخن رانده است؛ همچنين به ويژگى بارز سلسله صفويه و شرح درباره آن‌ها پرداخته، سپس از شاه اسماعيل و شخصيت وى، ميانه او با هنر و ادبيات و نيز ديدگاه شاهان صفوى نسبت به ادبيات و شعرا، سخن رانده است. سرانجام فصل، با ضميمه‌يى عربى، به پايان رسيده است.<ref>همان</ref>
خط ۶۱: خط ۶۱:
در فصل چهارم، به شرح درباره وقايع دوران افاغنه، دوران نادر، سلطنت سلسله قاجار و وقايع مربوط به هريك، پرداخته شده است.<ref>همان</ref>
در فصل چهارم، به شرح درباره وقايع دوران افاغنه، دوران نادر، سلطنت سلسله قاجار و وقايع مربوط به هريك، پرداخته شده است.<ref>همان</ref>


مؤلف در فصل پنجم، از ثبات استثنايى زبان ادبى ايران، توجه به شعر و انواع آن سخن گفته و درباره هريك، شرح داده است.<ref>همان</ref>
مؤلف در فصل پنجم، از ثبات استثنايى زبان ادبى ایران، توجه به شعر و انواع آن سخن گفته و درباره هريك، شرح داده است.<ref>همان</ref>


وى فصل ششم را به گسترش قريحه شاعرى در ايران و نيز شاعران اين دوره، اختصاص داده است.<ref>همان</ref>
وى فصل ششم را به گسترش قريحه شاعرى در ایران و نيز شاعران اين دوره، اختصاص داده است.<ref>همان</ref>


در فصل هفتم، از تجديد حيات شعر در زمان قاجار، بازگشت به سبک ‌هاى گذشته، شعراى اين دوره، ميرزا تقى خان امیرکبیر، مكتب جديد شاعران پس از انقلاب و اديب‌الممالك بحث به ميان آمده است.<ref>همان</ref>
در فصل هفتم، از تجديد حيات شعر در زمان قاجار، بازگشت به سبک ‌هاى گذشته، شعراى اين دوره، ميرزا تقى خان امیرکبیر، مكتب جديد شاعران پس از انقلاب و اديب‌الممالك بحث به ميان آمده است.<ref>همان</ref>
خط ۷۱: خط ۷۱:
نويسنده در فصل نهم، به بررسى انواع نثر و انحطاط آن در زمان مغولان و بيگانگان ديگر و نيز بهبودى نثر در زمان‌هاى اخير و تقسيم‌بندى آثار منثور و معرفى و شرح درباره هريك پرداخته است.<ref>همان</ref>
نويسنده در فصل نهم، به بررسى انواع نثر و انحطاط آن در زمان مغولان و بيگانگان ديگر و نيز بهبودى نثر در زمان‌هاى اخير و تقسيم‌بندى آثار منثور و معرفى و شرح درباره هريك پرداخته است.<ref>همان</ref>


در آخرين فصل، از تأثيرات تجددطلبى، دارالفنون، تئاتر، رمان و وضعيت مطبوعات ايران پس از جنگ بين‌الملل سخن رانده شده است.<ref>همان</ref>
در آخرين فصل، از تأثيرات تجددطلبى، دارالفنون، تئاتر، رمان و وضعيت مطبوعات ایران پس از جنگ بين‌الملل سخن رانده شده است.<ref>همان</ref>


در پايان مى‌توان چنين گفت كه با مطالعه دقيق در شرح حال و تتبعات [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] درباره ايران، مى‌توان به اين نتايج رسيد:
در پايان مى‌توان چنين گفت كه با مطالعه دقيق در شرح حال و تتبعات [[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] درباره ایران، مى‌توان به اين نتايج رسيد:


#براون با بهره‌گيرى از كتب متفاوت كه كتاب «تاريخ ادبيات ايران» هرمان اته، يكى از آن‌ها مى‌باشد و نيز با مطالعه و تحقيقات خود درباره ادبيات ايران در اثر خود به‌گونه‌اى ژرف و عميق و بسيار گسترده، ادبيات اين سرزمين را مورد بررسى قرار داده و آن را در درجه اول، به مردم سرزمين خود و در درجه دوم، به جامعه جهانى معرفى نموده است.<ref>همان</ref>
#براون با بهره‌گيرى از كتب متفاوت كه كتاب «تاريخ ادبيات ایران» هرمان اته، يكى از آن‌ها مى‌باشد و نيز با مطالعه و تحقيقات خود درباره ادبيات ایران در اثر خود به‌گونه‌اى ژرف و عميق و بسيار گسترده، ادبيات اين سرزمين را مورد بررسى قرار داده و آن را در درجه اول، به مردم سرزمين خود و در درجه دوم، به جامعه جهانى معرفى نموده است.<ref>همان</ref>
#با مطالعه در شرح زندگى اين نويسنده مى‌توان به اين نتيجه رسيد كه وى تعصبى درخور تحسين به ايران داشته و معرفى عميق نسبت به ارزش‌هاى اصيل آن، چون آزادى‌خواهى و عدالت يافته و در پى اين شناخت و معرفت، براى حفظ ارزش‌هاى اين سرزمين، اهتمام ورزيده و با تأليف اثرى كه درباره ايران و فرهنگ و ادب و تاريخ آن از خود به‌جاى گذاشته، ارزش‌هاى اصيل اين سرزمين را به جهان اشاعه نموده است.<ref>همان</ref>
#با مطالعه در شرح زندگى اين نويسنده مى‌توان به اين نتيجه رسيد كه وى تعصبى درخور تحسين به ایران داشته و معرفى عميق نسبت به ارزش‌هاى اصيل آن، چون آزادى‌خواهى و عدالت يافته و در پى اين شناخت و معرفت، براى حفظ ارزش‌هاى اين سرزمين، اهتمام ورزيده و با تأليف اثرى كه درباره ایران و فرهنگ و ادب و تاريخ آن از خود به‌جاى گذاشته، ارزش‌هاى اصيل اين سرزمين را به جهان اشاعه نموده است.<ref>همان</ref>


[[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] در بسيارى از موارد، مدافع ايران بوده و نسبت به ايرانيان، احترام خاص قائل شده است. وى نسبت به اسلام هم با ديده احترام و بزرگداشت نگريسته و تاريخ طب اسلامى را نيز نوشته است.<ref>مقدمه محقق، ص6</ref>
[[براون، ادوارد گرانویل|ادوارد براون]] در بسيارى از موارد، مدافع ایران بوده و نسبت به ایرانيان، احترام خاص قائل شده است. وى نسبت به اسلام هم با ديده احترام و بزرگداشت نگريسته و تاريخ طب اسلامى را نيز نوشته است.<ref>مقدمه محقق، ص6</ref>


نويسنده گرچه كوشيده است در بحث‌هاى مربوط به فرقه‌هاى مذهبى و موارد خاص مربوط به اسماعيليه و شيعه و سنى، بى‌طرفانه وارد شود و از غرض و جانب‌دارى يا ترجيح يكى بر ديگرى خالى باشد، باز هم تحت تأثير بعضى غفلت‌ها و سهوها قرار گرفته و دچار اشتباهات فراوان شده كه مى‌توان پاره‌اى از آن‌ها را بر غرض‌ورزى حمل كرد. مترجمان مجلدات سه‌گانه تاريخ ادبيات ايران براون، غالبا در حواشى و يادداشت‌هاى اضافى، به اين اشتباهات اشاره كرده‌اند.<ref>همان، ص7</ref>
نويسنده گرچه كوشيده است در بحث‌هاى مربوط به فرقه‌هاى مذهبى و موارد خاص مربوط به اسماعيليه و شيعه و سنى، بى‌طرفانه وارد شود و از غرض و جانب‌دارى يا ترجيح يكى بر ديگرى خالى باشد، باز هم تحت تأثير بعضى غفلت‌ها و سهوها قرار گرفته و دچار اشتباهات فراوان شده كه مى‌توان پاره‌اى از آن‌ها را بر غرض‌ورزى حمل كرد. مترجمان مجلدات سه‌گانه تاريخ ادبيات ایران براون، غالبا در حواشى و يادداشت‌هاى اضافى، به اين اشتباهات اشاره كرده‌اند.<ref>همان، ص7</ref>


== درباره ترجمه ==
== درباره ترجمه ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش