۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم: تفاوت میان نسخه‌ها
تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۵۷
، ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>') |
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
کتاب با مقدمه گروه تاریح حدیث پژوهشکده علوم و معارف حدیث آغاز و مطالب در دو مقاله و هر مقاله در چندین فصل، تنظیم شده است. | کتاب با مقدمه گروه تاریح حدیث پژوهشکده علوم و معارف حدیث آغاز و مطالب در دو مقاله و هر مقاله در چندین فصل، تنظیم شده است. | ||
اثر حاضر، که به‌صورت تفصیلی، تاریخ حدیث شیعه را در قرن‌های هشتم و نهم هجری (مقاله اول) و دهم و یازدهم هجری (مقاله دوم) بررسی می‌کند، در واقع، سومین جلد از مجموعه پنج جلدی «تاریخ حدیث شیعه (از قرن نخست هجری تا عصر حاضر)» می‌باشد که تدریجا منتشر شده است<ref>ر.ک: آغاز کتاب (سخنی با خواننده)، ص6</ref>. | اثر حاضر، که به‌صورت تفصیلی، تاریخ حدیث شیعه را در قرن‌های هشتم و نهم هجری (مقاله اول) و دهم و یازدهم هجری (مقاله دوم) بررسی می‌کند، در واقع، سومین جلد از مجموعه پنج جلدی «تاریخ حدیث شیعه (از قرن نخست هجری تا عصر حاضر)» می‌باشد که تدریجا منتشر شده است.<ref>ر.ک: آغاز کتاب (سخنی با خواننده)، ص6</ref>. | ||
در این مجموعه، به ترتیب تاریخی، اطلاعات مربوط به حدیث شیعه، گردآوری شده است. | در این مجموعه، به ترتیب تاریخی، اطلاعات مربوط به حدیث شیعه، گردآوری شده است. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در آغاز کتاب تحت عنوان سخنی با خواننده، ضمن بیان انگیزه نگارش کتاب، به موضوع مجلدات مجموعه پنج جلدی «تاریخ حدیث شیعه»، اشاره شده است و از جمله بیان شده که: مباحثی که در هر دوره مورد بحث (یا در هر یک از مقالات) مورد توجه بوده‌اند، عبارتند از: شرایط اجتماعی - فرهنگی، حوزه‌های علمی - جغرافیایی، عالمان حدیث‌پژوه، زمینه‌های فعالیت‌های حدیثی، گونه‌های نگارش‌های حدیثی، علوم حدیث، اجازات و مشایخ اجازه. | در آغاز کتاب تحت عنوان سخنی با خواننده، ضمن بیان انگیزه نگارش کتاب، به موضوع مجلدات مجموعه پنج جلدی «تاریخ حدیث شیعه»، اشاره شده است و از جمله بیان شده که: مباحثی که در هر دوره مورد بحث (یا در هر یک از مقالات) مورد توجه بوده‌اند، عبارتند از: شرایط اجتماعی - فرهنگی، حوزه‌های علمی - جغرافیایی، عالمان حدیث‌پژوه، زمینه‌های فعالیت‌های حدیثی، گونه‌های نگارش‌های حدیثی، علوم حدیث، اجازات و مشایخ اجازه. | ||
معرفی مهم‌ترین فعالیت‌های حدیثی هر عصر نیز از دیگر اطلاعات موجود در این مجموعه است<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref>. | معرفی مهم‌ترین فعالیت‌های حدیثی هر عصر نیز از دیگر اطلاعات موجود در این مجموعه است.<ref>ر.ک: همان، ص5-6</ref>. | ||
در مقاله اول، نوشته علی‌نقی خدایاری، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم و نهم هجری سامان یافته است. نویسنده معتقد است که این دوره، از دوره‌های پرنشاط حدیث شیعه بوده و چهره‌های شاخص و تأثیرگذاری در این دوره می‌زیسته‌اند و آثار مهمی پدید آمده است. به اعتقاد وی می‌توان این دو قرن را به‌علاوه دو سده پیشین، دوره گذار حدیث شیعه از روزگار پیشینیان (عصر شکل‌گیری جوامع اصلی روایی) به عهد پرشور و نشاط حدیث، یعنی دوره صفویه دانست؛ اما بااین‌حال درباره تاریخ این دوره، کار چندانی صورت نگرفته است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10</ref>. | در مقاله اول، نوشته علی‌نقی خدایاری، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم و نهم هجری سامان یافته است. نویسنده معتقد است که این دوره، از دوره‌های پرنشاط حدیث شیعه بوده و چهره‌های شاخص و تأثیرگذاری در این دوره می‌زیسته‌اند و آثار مهمی پدید آمده است. به اعتقاد وی می‌توان این دو قرن را به‌علاوه دو سده پیشین، دوره گذار حدیث شیعه از روزگار پیشینیان (عصر شکل‌گیری جوامع اصلی روایی) به عهد پرشور و نشاط حدیث، یعنی دوره صفویه دانست؛ اما بااین‌حال درباره تاریخ این دوره، کار چندانی صورت نگرفته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص10</ref>. | ||
بنا به رعایت اختصار، در این مقاله، در زیست‌نامه محدثان، تنها به جنبه‌های حدیثی زندگی اشخاص، به‌اجمال پرداخته شده و در معرفی آثار حدیثی، در کنار دیگر ابعاد متون، به شناسایی میزان اهمیت، مصادر نگارش، روش کار و جنبه‌های فقه‌الحدیثی آن‌ها، تأکید رفته است<ref>ر.ک: همان</ref>. | بنا به رعایت اختصار، در این مقاله، در زیست‌نامه محدثان، تنها به جنبه‌های حدیثی زندگی اشخاص، به‌اجمال پرداخته شده و در معرفی آثار حدیثی، در کنار دیگر ابعاد متون، به شناسایی میزان اهمیت، مصادر نگارش، روش کار و جنبه‌های فقه‌الحدیثی آن‌ها، تأکید رفته است.<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
این مقاله در پنج فصل، به شرح زیر، تنظیم شده است: | این مقاله در پنج فصل، به شرح زیر، تنظیم شده است: | ||
در فصل اول، برای قرار گرفتن در فضای دوره مورد بحث، به وضعیت سیاسی - اجتماعی این دوره و رخدادهای مهم آن، از جمله حکومت ایلخانان، تیموریان، سربه‌داران و مرعشیان اشاره شده و از باب مقایسه، گونه‌های مکتوبات حدیثی اهل سنت در این دوره که عبارتند از: زوائدنگاری، شرح‌نویسی، رجال و تراجم، درایه و مصطلح الحدیث، گزارش شده است<ref>ر.ک: همان، ص11-23</ref>. | در فصل اول، برای قرار گرفتن در فضای دوره مورد بحث، به وضعیت سیاسی - اجتماعی این دوره و رخدادهای مهم آن، از جمله حکومت ایلخانان، تیموریان، سربه‌داران و مرعشیان اشاره شده و از باب مقایسه، گونه‌های مکتوبات حدیثی اهل سنت در این دوره که عبارتند از: زوائدنگاری، شرح‌نویسی، رجال و تراجم، درایه و مصطلح الحدیث، گزارش شده است.<ref>ر.ک: همان، ص11-23</ref>. | ||
در فصل دوم، مراکز حدیثی و محدثان شناسانده شده‌اند. نویسنده در این فصل، درصدد معرفی محدثان امامیه در قرن هشتم و نهم هجری بوده و با توجه به کثرت عالمان و ضرورت رده‌بندی آن‌ها، ابتدا عالمان صاحب اثر حدیثی را به‌ترتیب هریک از حوزه‌ها و مراکز علمی و سپس، دیگر حدیث‌پژوهان را معرفی کرده است. به‌طور کلی در این فصل، چهار حوزه حدیثی شیعه در این دوره، شناسایی شده است: | در فصل دوم، مراکز حدیثی و محدثان شناسانده شده‌اند. نویسنده در این فصل، درصدد معرفی محدثان امامیه در قرن هشتم و نهم هجری بوده و با توجه به کثرت عالمان و ضرورت رده‌بندی آن‌ها، ابتدا عالمان صاحب اثر حدیثی را به‌ترتیب هریک از حوزه‌ها و مراکز علمی و سپس، دیگر حدیث‌پژوهان را معرفی کرده است. به‌طور کلی در این فصل، چهار حوزه حدیثی شیعه در این دوره، شناسایی شده است: | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
در فصل پنجم، محتوای حدیثی در سده‌های مذکور مورد بحث قرار گرفته <ref>ر.ک: همان، ص355</ref> و در فصل ششم، متون حدیثی این دوره. این متون، در قالب‌های اربعین‌نویسی، گسترده‌نگاشت‌ها، تک‌نگاری و تفسیر مأثور، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است <ref>ر.ک: همان، ص363-401</ref>. | در فصل پنجم، محتوای حدیثی در سده‌های مذکور مورد بحث قرار گرفته <ref>ر.ک: همان، ص355</ref> و در فصل ششم، متون حدیثی این دوره. این متون، در قالب‌های اربعین‌نویسی، گسترده‌نگاشت‌ها، تک‌نگاری و تفسیر مأثور، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است <ref>ر.ک: همان، ص363-401</ref>. | ||
آخرین فصل، به بحث پیرامون علوم حدیث اختصاص یافته و در آن، به معرفی درایه، رجال و فقه الحدیث پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص407-432</ref>. | آخرین فصل، به بحث پیرامون علوم حدیث اختصاص یافته و در آن، به معرفی درایه، رجال و فقه الحدیث پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص407-432</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||