۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '==پانویس == <references />' به '==پانویس== <references/>') |
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
}} | }} | ||
'''تنبیه المغترین'''، اثر [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|عبدالوهاب بن احمد شعرانی]]، با تحقیق [[سايح، احمد عبدالرحيم|احمد عبدالرحیم سایح]] و [[وهبه، توفيق علي|توفیق علی وهبه]]، کتابی است در موضوع فضایل و رذایل اخلاقی که به زبان عربی و در سال 761ق نوشته شده است<ref>ر.ک: انتهای کتاب، ص262</ref> | '''تنبیه المغترین'''، اثر [[شعرانی، عبدالوهاب بن احمد|عبدالوهاب بن احمد شعرانی]]، با تحقیق [[سايح، احمد عبدالرحيم|احمد عبدالرحیم سایح]] و [[وهبه، توفيق علي|توفیق علی وهبه]]، کتابی است در موضوع فضایل و رذایل اخلاقی که به زبان عربی و در سال 761ق نوشته شده است.<ref>ر.ک: انتهای کتاب، ص262</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
کتاب با دو مقدمه از محققین و نویسنده آغاز و مطالب در چهار باب، تنظیم شده است. | کتاب با دو مقدمه از محققین و نویسنده آغاز و مطالب در چهار باب، تنظیم شده است. | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
در هریک از ابواب کتاب، برخی از اخلاقیات مربوط به سلف صالح ذکر گردیده، اما در این تقسیم بندی مطالب و اخلاقیات، شیوه خاصی مد نظر نبوده و ترتیب خاصی به چشم نمیخورد. | در هریک از ابواب کتاب، برخی از اخلاقیات مربوط به سلف صالح ذکر گردیده، اما در این تقسیم بندی مطالب و اخلاقیات، شیوه خاصی مد نظر نبوده و ترتیب خاصی به چشم نمیخورد. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
در مقدمه نخست، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره کوتاهی شده است<ref>مقدمه، ص1-2</ref> | در مقدمه نخست، به موضوع کتاب و اهمیت آن، اشاره کوتاهی شده است.<ref>مقدمه، ص1-2</ref> | ||
در مقدمه نویسنده، ضمن بیان اهمیت کتاب، به انگیزه نگارش آن، اشاره شده است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص3-10</ref> | در مقدمه نویسنده، ضمن بیان اهمیت کتاب، به انگیزه نگارش آن، اشاره شده است.<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص3-10</ref> | ||
در باب نخست، اولین خلق از اخلاق سلف صالح، ملازمت با کتاب و سنت دانسته شده است. نویسنده، معتقد است ایشان، اقدام به ارشاد و راهنمایی مردم نمیکردند مگر زمانی که خویش تبحر در علوم شریعت داشته باشند. نویسنده سپس از برخی از معاصرین خویش که برخوردار از این صفت نمیباشند انتفاد کرده و از اینکه برخی از ایشان، در رفتار یا گفتار، مرتکب عمل یا سخنی میشوند که در کتاب و سنت نیست، ابراز ناراحتی و ناخرسندی کرده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref> | در باب نخست، اولین خلق از اخلاق سلف صالح، ملازمت با کتاب و سنت دانسته شده است. نویسنده، معتقد است ایشان، اقدام به ارشاد و راهنمایی مردم نمیکردند مگر زمانی که خویش تبحر در علوم شریعت داشته باشند. نویسنده سپس از برخی از معاصرین خویش که برخوردار از این صفت نمیباشند انتفاد کرده و از اینکه برخی از ایشان، در رفتار یا گفتار، مرتکب عمل یا سخنی میشوند که در کتاب و سنت نیست، ابراز ناراحتی و ناخرسندی کرده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref> | ||
برخی دیگر از اخلاقیات مذکور در این باب، عبارتند از: اخلاص؛ ترک نفاق و دورویی و یکی بودن باطن و ظاهر؛ کثرت صبر؛ کثرت خوف از خدا؛ کثرت عبرت گیری و بکاء؛ یاد مرگ و سکرات آن؛ نگریستن به دنیا با دیده عبرت نه محبت؛ کثرت عفو؛ تعظیم حرمت مسلمین؛ صبر بر اذیت همسران؛ ترک طلب ریاست؛ حسن ادب با کوچک و بزرگ؛ مواظبت بر شب زنده داری در تابستان و زمستان و..<ref>ر.ک: همان، ص11-64</ref> | برخی دیگر از اخلاقیات مذکور در این باب، عبارتند از: اخلاص؛ ترک نفاق و دورویی و یکی بودن باطن و ظاهر؛ کثرت صبر؛ کثرت خوف از خدا؛ کثرت عبرت گیری و بکاء؛ یاد مرگ و سکرات آن؛ نگریستن به دنیا با دیده عبرت نه محبت؛ کثرت عفو؛ تعظیم حرمت مسلمین؛ صبر بر اذیت همسران؛ ترک طلب ریاست؛ حسن ادب با کوچک و بزرگ؛ مواظبت بر شب زنده داری در تابستان و زمستان و..<ref>ر.ک: همان، ص11-64</ref> | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
از جمله اخلاقیات مذکور در باب دوم، عبارتند از: کثرت یاد خداوند؛ شدت جوع و گرسنگی البته به طرق شرعی؛ دیدن نیکیهای مردم؛ کثرت شکر خداوند؛ کثرت ادب؛ شدت ورع؛ تقدیم اعمال آخرت بر اعمال دنیا؛ زیارت قبور مسلمین و..<ref>ر.ک: همان، ص68-134</ref> | از جمله اخلاقیات مذکور در باب دوم، عبارتند از: کثرت یاد خداوند؛ شدت جوع و گرسنگی البته به طرق شرعی؛ دیدن نیکیهای مردم؛ کثرت شکر خداوند؛ کثرت ادب؛ شدت ورع؛ تقدیم اعمال آخرت بر اعمال دنیا؛ زیارت قبور مسلمین و..<ref>ر.ک: همان، ص68-134</ref> | ||
شدت ترس از عاقبت به خیر نشدن؛ عدم مبادرت به دعای بر شفا هنگام مریض شدن؛ عدم خرید و فروش مگر پس از معرفت احکام آن؛ کثرت حلم در برابر کسی که جنایتی در مورد ایشان مرتکب شده است؛ تسلیم در برابر امر خدا و کثرت سکوت و سخن گفتن با حکمت، از جمله اخلاقیات مذکور در باب سوم است<ref>ر.ک: همان، ص138-197</ref> | شدت ترس از عاقبت به خیر نشدن؛ عدم مبادرت به دعای بر شفا هنگام مریض شدن؛ عدم خرید و فروش مگر پس از معرفت احکام آن؛ کثرت حلم در برابر کسی که جنایتی در مورد ایشان مرتکب شده است؛ تسلیم در برابر امر خدا و کثرت سکوت و سخن گفتن با حکمت، از جمله اخلاقیات مذکور در باب سوم است.<ref>ر.ک: همان، ص138-197</ref> | ||
از جمله اخلاقیات مذکور در آخرین باب نیز میتوان به امور زیر اشاره نمود: کثرت عزلت از مردم؛ تواضع؛ کثرت توبه و استغفار؛ عدم عجب به اعمال؛ کثرت مجاهدت در عبادات و ترک شهوات؛ کثرت صدقه و..<ref>ر.ک: همان، ص198-258</ref> | از جمله اخلاقیات مذکور در آخرین باب نیز میتوان به امور زیر اشاره نمود: کثرت عزلت از مردم؛ تواضع؛ کثرت توبه و استغفار؛ عدم عجب به اعمال؛ کثرت مجاهدت در عبادات و ترک شهوات؛ کثرت صدقه و..<ref>ر.ک: همان، ص198-258</ref> | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است. | فهرست مطالب، در انتهای کتاب آمده است. | ||
در پاورقیها، به ذکر منابع پرداخته شده است<ref>ر.ک: پاورقی، ص154</ref> | در پاورقیها، به ذکر منابع پرداخته شده است.<ref>ر.ک: پاورقی، ص154</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||