۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
استنطاق آية الغار و إشكالية التنصيص الحديثي بين التثنية و التثليث: تفاوت میان نسخهها
استنطاق آية الغار و إشكالية التنصيص الحديثي بين التثنية و التثليث (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۹:۲۷
، ۲۴ اکتبر ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'ليلة المبيت' به 'ليلةالمبيت') |
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>') |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
===زبان و زمان نگارش=== | ===زبان و زمان نگارش=== | ||
کتاب به زبان عربی است و در سال 1434ق، نگارش آن به پایان رسیده است<ref>ر.ک: انتهای کتاب، ص128</ref>. | کتاب به زبان عربی است و در سال 1434ق، نگارش آن به پایان رسیده است.<ref>ر.ک: انتهای کتاب، ص128</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
در مسئله دوم، روایاتی عنوان گردیده که به رجوع به اهلبیت(ع) سفارش نموده و به این نکته اشاره دارند که ایشان، دفعکننده هر اشکالی بوده و علم قرآن نزد این خاندان بوده و ایشان، تبیان و ترجمان قرآن کریم میباشند. از جمله این روایات، روایتی است از عبدالله بن مسعود از سعید بن وهب، با این عبارت: «أعلم أهل المدينة بالفرائض [[امام على(ع)|علي بن أبيطالب(ع)]]»؛ «آگاهترین اهل مدینه به فرائض، علی بن ابیطالب(ع) میباشد» <ref>ر.ک: همان، ص26</ref>. | در مسئله دوم، روایاتی عنوان گردیده که به رجوع به اهلبیت(ع) سفارش نموده و به این نکته اشاره دارند که ایشان، دفعکننده هر اشکالی بوده و علم قرآن نزد این خاندان بوده و ایشان، تبیان و ترجمان قرآن کریم میباشند. از جمله این روایات، روایتی است از عبدالله بن مسعود از سعید بن وهب، با این عبارت: «أعلم أهل المدينة بالفرائض [[امام على(ع)|علي بن أبيطالب(ع)]]»؛ «آگاهترین اهل مدینه به فرائض، علی بن ابیطالب(ع) میباشد» <ref>ر.ک: همان، ص26</ref>. | ||
در مسئله سوم، ضمن اشاره به جایگاه [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] در نزد علمای اهل سنت و ذکر اقوال برخی از علما پیرامون آن، از جمله [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]]، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] و [[قسطلانی، احمد بن محمد|قسطلانی]]، به بررسی نقش صحیح بخاری و سایر کتب در اثبات تثلیث (سه نفر بودن افراد موجود در غار) پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>. | در مسئله سوم، ضمن اشاره به جایگاه [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] در نزد علمای اهل سنت و ذکر اقوال برخی از علما پیرامون آن، از جمله [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی]]، [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] و [[قسطلانی، احمد بن محمد|قسطلانی]]، به بررسی نقش صحیح بخاری و سایر کتب در اثبات تثلیث (سه نفر بودن افراد موجود در غار) پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>. | ||
در مبحث دوم، که اساسیترین محور مباحث را در خود جای داده است، در ضمن چهار مسئله، به بررسی آیه غار و روایات مربوط به آن، پرداخته شده است. محور اصلی بحث کتاب، بررسی اشکالات موجود در روایات [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]]، مربوط به آیه غار و بررسی این نکته میباشد که آیا دو نفر همراه پیامبر(ص) در غار پنهان شده بودند یا یک نفر. بدین منظور، نویسنده به بررسی و بحث پیرامون نصوص و روایاتی پرداخته که مربوط به آیه غار بوده و با بررسی منطوق و دلالات آیه و بررسی فضایل سهگانه منسوب به ابوبکر توسط عمر در احتجاج به این آیه، به تبیین و آشکار ساختن این موضوع پرداخته است که آیا ابوبکر، طبق روایات [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]]، یکی از دو مصاحب پیامبر(ص) در غار بوده (مجموعا سه نفر در غار بودند) یا بر طبق نص آیه شریفه، فقط دو نفر در غار بودند<ref>ر.ک: مقدمه، ص10</ref>. | در مبحث دوم، که اساسیترین محور مباحث را در خود جای داده است، در ضمن چهار مسئله، به بررسی آیه غار و روایات مربوط به آن، پرداخته شده است. محور اصلی بحث کتاب، بررسی اشکالات موجود در روایات [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]]، مربوط به آیه غار و بررسی این نکته میباشد که آیا دو نفر همراه پیامبر(ص) در غار پنهان شده بودند یا یک نفر. بدین منظور، نویسنده به بررسی و بحث پیرامون نصوص و روایاتی پرداخته که مربوط به آیه غار بوده و با بررسی منطوق و دلالات آیه و بررسی فضایل سهگانه منسوب به ابوبکر توسط عمر در احتجاج به این آیه، به تبیین و آشکار ساختن این موضوع پرداخته است که آیا ابوبکر، طبق روایات [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]]، یکی از دو مصاحب پیامبر(ص) در غار بوده (مجموعا سه نفر در غار بودند) یا بر طبق نص آیه شریفه، فقط دو نفر در غار بودند<ref>ر.ک: مقدمه، ص10</ref>. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
# منظور از «إذ يقول لصاحبه»، یکی از آن دو نفر باشد؛ یعنی مصاحب پیامبر(ص) یا ابوبکر و یا شخص سوم باشد. | # منظور از «إذ يقول لصاحبه»، یکی از آن دو نفر باشد؛ یعنی مصاحب پیامبر(ص) یا ابوبکر و یا شخص سوم باشد. | ||
# منظور از «لا تحزن» یا ابوبکر باشد و یا شخص سومی که روایات، مخصوصا روایات بخاری، بر وجود او تأکید دارند و بنابراین معلوم نیست که این نهی، مربوط به کدامیک میباشد. | # منظور از «لا تحزن» یا ابوبکر باشد و یا شخص سومی که روایات، مخصوصا روایات بخاری، بر وجود او تأکید دارند و بنابراین معلوم نیست که این نهی، مربوط به کدامیک میباشد. | ||
# شخص مورد نظر در «إن الله معنا»، ممکن است ابوبکر و یا شخص سوم باشد که محزون بوده و پیامبر(ص) در پی آرام کردن وی بوده است<ref>ر.ک: همان، ص10-11</ref>. | # شخص مورد نظر در «إن الله معنا»، ممکن است ابوبکر و یا شخص سوم باشد که محزون بوده و پیامبر(ص) در پی آرام کردن وی بوده است.<ref>ر.ک: همان، ص10-11</ref>. | ||
در مسئله نخست، به ذکر آنچه که در تأویل آیه غار وارد شده، پرداخته شده است. به اعتقاد نویسنده، آنچه از بررسی اقوال تأویلکنندگان این آیه، میتوان بدان پی برد، سه نکته زیر میباشد: | در مسئله نخست، به ذکر آنچه که در تأویل آیه غار وارد شده، پرداخته شده است. به اعتقاد نویسنده، آنچه از بررسی اقوال تأویلکنندگان این آیه، میتوان بدان پی برد، سه نکته زیر میباشد: | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
# معیت خداوند که از «لا تحرن إن الله معنا» استفاده میشود: نویسنده با ذکر دلایل و قراین متعدد ثابت میکند که شخص مورد خطاب در این موضع، عبدالله بن ابوبکر است <ref>ر.ک: متن کتاب، ص42-46</ref>. | # معیت خداوند که از «لا تحرن إن الله معنا» استفاده میشود: نویسنده با ذکر دلایل و قراین متعدد ثابت میکند که شخص مورد خطاب در این موضع، عبدالله بن ابوبکر است <ref>ر.ک: متن کتاب، ص42-46</ref>. | ||
در مسئله دوم، به بررسی اقوال روات در بیان حوادث ليلة الغار پرداخته شده و این نکته مطرح شده است که یکی از اهداف از طرح این مسئله، به این صورت و با این ابعاد گسترده، اثبات این امر است که «ليلة الغار»، مهمتر از «ليلةالمبيت» بوده است<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>. | در مسئله دوم، به بررسی اقوال روات در بیان حوادث ليلة الغار پرداخته شده و این نکته مطرح شده است که یکی از اهداف از طرح این مسئله، به این صورت و با این ابعاد گسترده، اثبات این امر است که «ليلة الغار»، مهمتر از «ليلةالمبيت» بوده است.<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>. | ||
در مسئله سوم، به بررسی موضوع هجرت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] و دلالت آن بر استخلاف آن حضرت بر امت پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص90</ref> و در آخرین مسئله، موضوع مناشده و مناظره [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] با اصحاب شورای منتخب از سوی عمر برای تعیین خلیفه سوم و نپذیرفتن آن حضرت خلافت و بیعتی را که مشروط به پیروی از سیره شیخین باشد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص102</ref>. | در مسئله سوم، به بررسی موضوع هجرت [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] و دلالت آن بر استخلاف آن حضرت بر امت پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص90</ref> و در آخرین مسئله، موضوع مناشده و مناظره [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] با اصحاب شورای منتخب از سوی عمر برای تعیین خلیفه سوم و نپذیرفتن آن حضرت خلافت و بیعتی را که مشروط به پیروی از سیره شیخین باشد، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص102</ref>. | ||
در پایان، میتوان نتایج بهدستآمده از بررسیها و تحقیقات نویسنده را در امور زیر، خلاصه نمود: | در پایان، میتوان نتایج بهدستآمده از بررسیها و تحقیقات نویسنده را در امور زیر، خلاصه نمود: | ||